Pigmentvlekken verwijderen: welke middelen werken?

Huidcellen bevatten pigment dat onder invloed van zonlicht een donkerdere kleur aanneemt. Pigment beschermt tegen de UV-straling in het zonlicht. Bij gelijkmatige blootstelling aan zonlicht leidt dit tot gelijkmatige bruining. Bij veel mensen komen echter ook plekken op de huid voor die sterker zijn gekleurd. Vooral vrouwen hebben zulke pigmentvlekken, vaak in het gezicht. Tijdens de zwangerschap zijn vrouwen extra gevoelig voor het krijgen van deze vlekken. Vandaar dat dit ook wel zwangerschapsmasker (melasma, chloasma) wordt genoemd. Ook bij gebruik van de anticonceptiepil kan dit zwangerschapsmasker optreden. Vaak vragen mensen met pigmentvlekken zich af welke middelen nou echt effectief zijn.

Pigmentvlekken, meestal ongevaarlijk

Pigmentvlekken zijn in de meeste gevallen geen ernstige aandoening. Het ontstaan ervan is vaak erfelijk bepaald. Zwangerschapsvlekken verdwijnen meestal een paar maanden na het einde van de zwangerschap. Bij vlekken als gevolg van het gebruik van de anticonceptiepil lijkt een iets grotere kans te bestaan dat de vlekken niet helemaal verdwijnen. U kunt natuurlijk met uw huisarts over een andere anticonceptiepil overleggen. Als pigmentvlekjes jeuken, bloeden of duidelijk in omvang toenemen, moet u altijd de huisarts raadplegen.

Pigmentvlekken moeten niet worden verward met levervlekken, die ook ontstaan ook door zonlicht. Levervlekken zijn lichtbruine, goedaardige vlekjes die vanaf middelbare leeftijd vooral voorkomen bij mensen met een blekere huid. Vaak komen ze voor op de handrug.

Welke middelen werken tegen pigmentvlekken?

Zonnebrandcrèmes

Zonlicht speelt in de meeste gevallen een belangrijke rol bij het ontstaan en verergeren van pigmentvlekken. Als u dit wilt voorkomen doet u er goed aan om het zonnen te beperken en een zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor voor zowel UVA als UVB te gebruiken. Het effectiefst zijn zonnebrandcrèmes met titaandioxide, een stof die zonlicht als het ware weerkaatst.

Peeling of laserbehandeling

Het verwijderen van de bovenste hoornlaag van de huid wordt door dermatologen vooral in cosmeticaklinieken toegepast. Dit kan zowel chemisch (meestal een peeling met tri-chloorazijnzuur) of mechanisch door middel van laserbehandeling of bevriezing. Hiermee wordt vooral het natuurlijke vernieuwingsproces van de huid versneld. Zodra de huid daarna weer aan zonlicht wordt blootgesteld, komen de vlekken weer terug.

Huidbleekmiddel hydrochinon

Artsen kunnen in zeldzame gevallen het middel hydrochinon voorschrijven. Dit is een huidbleekmiddel dat werkt door remming van het ontstaan van pigment in de huid. Tegelijkertijd is het een grote afrader. Hydrochinon kan namelijk de huid irriteren en heeft onvoorspelbare effecten waardoor de huid vlekkerig kan worden. Vanwege deze bijwerkingen is de vrije verkoop van producten met hydrochinon in Europa verboden sinds 2001. In zeldzame gevallen kan hydrochinon mogelijk kanker veroorzaken, zo is in 2004 gebleken uit dierproeven. Het zal duidelijk zijn dat een arts hydrochinon niet zomaar zal voorschrijven.

Pas op, er wordt illegaal in middelen met hydrochinon gehandeld, zowel online als in schoonheidssalons. Behalve hydrochinon bevatten deze middelen ook vaak vitamine A, acetylcysteïne en corticosteroïden. Zelfs kwik, een giftige stof, is aangetroffen. Al deze toevoegingen zijn minder effectief dan hydrochinon en kunnen vervelende bijwerkingen hebben.

Camoufleren met make-up

Het wegwerken van pigmentvlekken met make-up is natuurlijk maar symptoombestrijding, maar als het goed gedaan wordt zullen pigmentvlekken een stuk minder opvallen. Het is belangrijk dat een niet-irriterend product wordt gebruikt die een fijne textuur heeft. Er zijn speciale foundations te koop die de teint corrigeren. Het is niet de bedoeling de huid helemaal egaal ‘dicht’ te smeren. Met de vingertoppen hier en daar de foundation aanbrengen zal het meest natuurlijke effect geven.

Minder effectieve stoffen in middelen tegen pigmentvlekken

Sommige cosmetische huidbleekmiddelen bevatten niet veel meer dan een middel tegen zonnebrand. Daarnaast wordt er een aantal stoffen aan toegevoegd. Van geen van deze toevoegingen is overtuigend bewezen dat ze echt werken. Het gaat om:

• antioxidanten (bijvoorbeeld vitamine C, E of stoffen als co-enzym Q io) die de veroudering van de huid zouden tegengaan
• stoffen die de bovenste laag van de huid verwijderen (zoals fruitzuren en melkzuur)
• vitamine A, die de huid dunner maakt en daardoor als strakker trekt; overmatig gebruik van vitamine A maakt de huid dun en droog
• plantenextracten zoals aloë vera, witte thee en tea tree

Het enige bestanddeel in deze crèmes dat vermoedelijk nuttig is, is het middel tegen zonnebrand.