Make-up rond de ogen: Veilig gebruik van oogcosmetica

Make-up en (oog)verzorgingsproducten zijn voor veel vrouwen (en mannen) onontbeerlijk voor een mooier uiterlijk. Het gebruik van cosmetica rond de ogen brengt echter eveneens enkele risico’s en nadelen met zich mee. Vooral contactlensdragers lopen een hoog risico op oogklachten, al kampt mogelijk iedereen die make-up aanbrengt rond de ogen hiermee. Enkele voorzorgsmaatregelen en eenvoudige tips voorkomen oogschade als gevolg van het gebruik van oogcosmetica. Een correcte hygiëne en voorzichtigheid bij het aanbrengen van make-up zijn hierbij de belangrijkste adviezen.

• Veilig oogproducten testen voor aankoop en gebruik
• (Hulp)materialen regelmatig vervangen
• Oogproducten en materialen niet delen
• Gebruik van verpakkingen, potjes en flesjes met oogmake-up
• Reiniging van gezicht en ogen
• Oogcosmetica aanbrengen: Niet in beweging
• Gebruik van oogmake-up-producten
• Houdbaarheidstermijn controleren
• Mascara
• Oogpotlood
• Oogschaduw
• Gebruik van valse wimpers
• Tips voor contactlensdragers
• Aankoop
• Aanbrengen
• Ooginfectie
• Toch oogproblemen: Permanente make-up rond de ogen

Veilig oogproducten testen voor aankoop en gebruik

Cosmetische producten testen voor gebruik is zeer belangrijk, vooral wanneer het materiaal en de producten dichtbij de gevoelige oogstructuren terechtkomt. In de winkel zijn vaak cosmeticatesters te vinden. Deze testers (en dan vooral van mascara) bevatten echter vrijwel steeds zeer veel bacteriën waardoor de kans op een ooginfectie zeer hoog is. Unieke testers (waar niet alle mensen met de vingers aan zitten) voorkomen dit probleem. Zijn deze niet aanwezig, dan is het aanbevolen om zelf de oppervlakten van de materialen en/of producten te reinigen met een doekje dat gedrenkt is in ontsmettingsalcohol.

(Hulp)materialen regelmatig vervangen

Bij het gebruik van oogreinigingsdoekjes, make-upborstels, penseeltjes of wimpertangen gebeurt na verloop van tijd een ophoping van bacteriën en vuil. Telkens als de gebruiker deze borstels of reinigingsmaterialen toepast rond de oogstructuren, komen deze bacteriën terecht op de wimpers, de oogleden, de traanfilm en/of op het hoornvlies (cornea). Regelmatig deze (hulp)materialen vervangen is een noodzaak. Des te vaker deze materialen gebruikt worden, des te meer bestaat immers de kans dat de bacteriën in of rond de ogen terechtkomen.

Oogproducten en materialen niet delen

Het delen van oogcosmetica is verder uit den boze. Dit advies is vergelijkbaar met het delen van een tandenborstel, wat ook niet gebeurt omdat de verspreiding van bacteriën dan zeer snel gebeurt.

Gebruik van verpakkingen, potjes en flesjes met oogmake-up

Ook bij materiaal dat zich in een potje of flesje bevindt (zoals bij een concealer) is het uit den boze om dit materiaal rechtstreeks aan te raken met de vingers of een vuile borstel. Het gebruik van een schoon wattenstaafje is dan een beter alternatief om de verspreiding van bacteriën te voorkomen. Het spreekt voor zich dat de verpakking, de potjes, de flesjes of ander materiaal altijd goed afgesloten moeten worden na gebruik. Een droge, schone en koele plaats geniet tot slot de voorkeur voor deze oogverzorgingsproducten.

Reiniging van gezicht en ogen

Het regelmatig grondig reinigen van de plaatsen rond de ogen voor en na het toepassen van oogmake-up is voorts noodzakelijk om oogproblemen te voorkomen. Is bijvoorbeeld mascara of een lijntje onder de ogen aangebracht en blijft dit ’s nachts aanwezig, dan krijgt de huid niet de mogelijkheid om te ademen, waardoor sneller een ontsteking (aan bijvoorbeeld de wimper) ontstaat. Ook bouwen oliën en bacteriën zich op wat het risico op een ooglidontsteking (blefaritis) verhoogt. Hiervoor is het nodig om telkens nieuwe reinigingsdoekjes te hanteren. Vuile doekjes resulteren namelijk sneller in rode, geïrriteerde en geïnfecteerde ogen. De handen moeten overigens steeds schoon zijn bij het reinigen van de huid en ogen alsook bij het aanbrengen van make-up (aan de ogen).

Oogcosmetica aanbrengen: Niet in beweging

In beweging oogmake-up aanbrengen draagt eveneens bij aan potentiële oogklachten. De oogmake-up komt namelijk bijvoorbeeld tijdens een autorit (schokken, (plots) stoppen, ...) maar ook bij het niezen sneller terecht in het hoornvlies. Bij dit hoornvliesletsel kampt de gebruiker met pijnlijke ogen (oogpijn), ernstig ongemak, tranende ogen en rode ogen. In ernstige gevallen ontstaat zelfs een hoornvliesaandoening, zoals bacteriële keratitis (hoornvliesontsteking).

Gebruik van oogmake-up-producten

Houdbaarheidstermijn controleren

Mascara, oogschaduw, eyeliner en concealer (donkere kringen en wallen onder de ogen verwijderen) en andere oogcosmetica hebben een bepaalde houdbaarheidstermijn na opening. In de producten zitten namelijk stoffen die bacteriën weren, maar na verloop van tijd zijn deze toevoegingen uitgewerkt. De gemiddelde houdbaarheidstermijn na opening bedraagt drie maanden tot twee jaar, afhankelijk van het soort product:

• mascara: 2 tot 4 maanden (geadviseerd wordt echter om mascara om de 3 maanden weg te gooien)
• oogschaduw: 2 tot 3 jaar
• oogpotloden: 3 tot 5 jaar

De houdbaarheidstermijn staat meestal op het product of dekseltje hiervan aangeduid. Normaal gezien bevindt zich eerst een symbooltje (logo) op het product, met daarna een getal en de letter M (maanden). Het is belangrijk om deze termijn op de verpakking na te kijken, maar ook om kritisch de producten te controleren. Wanneer de oogmake-up een gewijzigde geur met zich meebrengt, of een meer uitgedroogd, klonterend of schilferig uiterlijk krijgt, is het verstandig om de oogcosmetica weg te gooien. Zowel het oog als de oogleden zijn namelijk erg gevoelig voor een ooginfectie. Vooral contactlensdragers lopen snel een infectie aan de ogen op wanneer ze dagelijks gebruik maken van verouderde cosmetica. De meest voorkomende ooginfectie die voortvloeit uit een verlopen houdbaarheidstermijn is conjunctivitis, een oogaandoening waarbij het oogbindvlies ontstoken is. Een nuttige tip is om op de verpakking van het product of elders de startdatum van het gebruik van dat bewuste make-up-product te noteren. Op deze manier is het eenvoudig om de houdbaarheidstermijn in de gaten te houden.

Mascara

Af en toe komen zoutdeeltjes die zich in mascara bevinden, ook in de kleine olieproducerende poriën van de ooglidranden terecht. Deze meibomische klieren produceren essentiële olie die nodig is voor een stabiele traanfilm. Door de aanwezigheid van de zoutdeeltjes ontstaat een verstopping van deze klieren. Hierop ontstaat een chronische ontstekingsreactie in het ooglid, die in medische termen gekend is als “posterior meibomitis”. Veel voorkomende symptomen hiervan zijn rode ogen, droge ogen en geïrriteerde ogen (oogirritatie).

Oogpotlood

Een lijntje aanbrengen onder de ogen is mogelijk met een oogpotlood (eyeliner). Het verdient evenwel de aanbeveling om slechts een half lijntje te maken en dit enkel aan de buitenste kant. Het aanbrengen van een ooglijntje aan de binnenkant van de ogen leidt namelijk sneller tot traanvochtproblemen (gewijzigde samenstelling van traanvocht) en oogirritatie omdat het traanvocht de make-up-deeltjes opneemt. Een scherp oogpotlood is verder aanbevolen want hierdoor ontstaan minder snel pijnlijke krassen tegen de ogen.

Oogschaduw

Oogschaduw bestaat in diverse vormen: poeder of crème. Contactlensdragers opteren best voor een crème. Door het gebruik van poeder komen namelijk soms poederdeeltjes in de ogen terecht. Dit gebeurt bij het aanbrengen zelf maar ook overdag, tijdens het knipperen met de ogen. Oogcrème blijft op de aangebrachte plaats zitten en komt niet in de ogen terecht.

Gebruik van valse wimpers

Het dragen van valse wimpers brengt zowel op korte als op lange termijn mogelijk risico’s met zich mee. De lijm komt namelijk mogelijk in contact met het oogoppervlak of de traanfilm. Lijm op het oogoppervlak veroorzaakt een bacteriële ooginfectie, waardoor littekens en mogelijk permanente problemen met het gezichtsvermogen ontstaan. Een behandeling met (laser)chirurgie is vereist voor het herstellen van deze schade. Erg lange wimpers veroorzaken tevens sneller droge ogen. Het is tot slot belangrijk om de wimpers eveneens uit te doen bij het slapengaan omdat deze anders afbreken (net als bij mascara).

Tips voor contactlensdragers

Contactlensdragers lijden sneller aan een infectie aan of rond de ogen. Zij volgen het best enkele specifieke adviezen.

Aankoop

Bij de aankoop van oogcosmetica zijn hypoallergene producten of producten voor gevoelige ogen een goede en vooral ook veilige keuze. De meeste vrouwen hebben baat bij hoogwaardige oogcosmetica zonder (gevaarlijke) chemische ingrediënten. Deze make-up-producten veroorzaken geen allergische reactie. Producten op oliebasis zijn voorts uit den boze; deze zorgen voor vettige lenzen die moeilijk te verwijderen zijn. De betere oogcosmetica blijven langer zitten waardoor minder snel losse deeltjes en klontertjes loskomen. Deze zijn makkelijk te vervangen, hygiënisch in gebruik en behoeven geen reiniging. Wat de aankoop van contactlenzen betreft, opteren vrouwen (of mannen) die vaak make-up rond de ogen aanbrengen, best voor daglenzen. Indien ze twijfelen over deze keuze, is het verstandig om een specialist zoals een oogarts of opticien te raadplegen.

Aanbrengen

De make-up brengt de gebruiker het best aan wanneer de contactlenzen reeds zijn ingedaan, zodat de lenzen minder snel vervuilen. Het indoen en verwijderen van de lenzen gebeurt bovendien via een correcte routine. Een primer is daarnaast een betere optie voor het aanbrengen van oogschaduw dan poeders, omdat de poeders sneller in de ogen zelf dwarrelen. Ook bij het gebruik van een oogpotlood is het niet aanbevolen om deze aan de binnenkant van het ooglid aan te brengen. Mascara komt bovendien best niet aan de wortels van de wimpers terecht.

Ooginfectie

Wanneer een gebruiker kampt met een ooginfectie, is het gebruik cosmetische producten rond de ogen niet aanbevolen. Een ander goed advies is om alle cosmetische oogproducten en materialen te vervangen om zo de verspreiding van de bacteriën te voorkomen. Ook contactlensdragers doen de contactlenzen uit wanneer tekenen van een ooginfectie aanwezig zijn (ontstoken, tranende, rode en/of geïrriteerde ogen en/of een oogafscheiding). Houden de symptomen langer dan enkele dagen aan na het stopzetten van cosmetische producten en het uitlaten van contactlenzen, is het gezichtsvermogen aangetast en/of heeft de patiënt erg veel pijn, dan is een bezoek aan de oogarts noodzakelijk.

Toch oogproblemen: Permanente make-up rond de ogen

Sommige mensen krijgen ondanks een veilig gebruik en een goede hygiëne toch regelmatig te maken met oogklachten als gevolg van het gebruik van oogmake-up. Zij opteren daarom soms voor permanente make-up. Hierbij valt te denken aan het aanbrengen van een eyeliner boven en/of onder de ogen en het aanbrengen van make-up aan de wenkbrauwen (schaduw, haartjes, lijn, …). Een goed centrum waar deze techniek mogelijk is, adviseert mensen op voorhand over de voor- en nadelen, de mogelijkheden, de prijs, de voor- en nazorg, het verloop van de procedure, de hersteltijd en de bijwerkingen en complicaties.