Tanden bleken of bleachen, werkwijze en voor- en nadelen

De kleur van onze tanden is genetisch bepaald. Daardoor heeft de ene persoon gelere tanden dan de andere persoon. Het schoonheidsideaal wil echter dat men zo wit mogelijke tanden heeft en natuurlijk heeft de wetenschap daar iets op gevonden

De kleur van een tand

Onze tanden zijn opgebouwd uit verschillende lagen. De bovenste laag is de glazuurlaag, wat onze tanden glad maakt en laat blinken. Deze glazuurlaag is zo goed als doorzichtig van kleur. Daarom wordt de kleur van onze tanden bepaald door de kleur van het tandbeen. En de kleur van dit tandbeen is dan weer genetisch bepaald. Bij hoektanden is de laag tandbeen dikker en hierdoor hebben deze tanden over het algemeen een iets gelere kleur.

Verkleuring van tanden

Over het algemeen hebben kinderen prachtig witte tanden. Bij volwassenen kan de kleur enorm verschillen. Dit komt omdat tanden in de loop van de tijd kunnen verkleuren. Daar zijn verschillende redenen voor.

Dagelijkse gebruiken

Dagelijkse gebruiken, zoals mondhygiëne , zijn belangrijk voor de kleur van onze tanden. Natuurlijk is het belangrijk onze tanden regematig te poetsen om zoveel mogelijk cariës te vermijden. Het is algemeen bekend dat roken en tabak een negatieve invloed hebben op onze tanden. Dit zorgt voor een gele verkleuring en iemand die lange tijd rookt, kan hierdoor echt bruine tanden krijgen. Maar ook het veelvuldige gebruik van koffie en thee kan een invloed hebben op de kleur van onze tanden. Ook bij sommige medicatie kan een bijwerking van het verkleuren van tanden mogelijk zijn.

Verouderen

Bij het verouderen, kunnen de tanden vaak donkerder en geler worden. Dit komt in vele gevallen omdat meer cariës is ontstaan, en omdat er slijtage opgetreden is. Door barstjes in het glazuur, kunnen kleurstoffen ook gemakkelijker in het meer poreuze tandbeen dringen. Hierdoor gaan de tanden donkerder van kleur worden.

Dode tanden

Een tand leeft in die zin dat de holte in de tanden gevuld is met pulpa. Deze pulpa bestaat uit verschillende bloedvaten en zenuwvezels. Als de pulpa afsterft, bijvoorbeeld door een ontsteking, door een ongeval of simpelweg door tandbederf, dan gaat deze verkleuren. De tand kan op die manier een blauwige of geel-grijze kleur krijgen.

Ontwikkelingsstoornissen

Een stoornis bij het ontwikkelen van het definitieve gebid, kan op latere leeftijd tot verkleuring leiden. Een voorbeeld hiervan is fluorose wat ontstaat door een teveel aan fluoride bij de ontwikkeling van het blijvend gebid als kind. Hierdoor gaan witte vlekjes op het glazuur die niet meer verdwijnen.

Bleken

Indien men de tanden wil bleken, moet men rekening houden met de oorzaak van de verkleuring en met het type verkleuring. Het beste resultaat kan men behalen als de tanden egaal geler geworden zijn maar moeilijker wordt het wanneer er gele of bruine plekken op de tanden zitten. Ook zal het bleken van een dode tand eigenlijk van binnenuit moeten gebeuren, via de tandholte, terwijl het bleken van gezonde tanden van buitenaf zal gebeuren.

Er zijn verschillende methodes om tanden te bleken. Men kan dit bij de tandarts laten doen, men kan hiervoor naar een zogenaamde bleekkliniek gaan en men kan het ook zelf thuis doen. Elk van deze methodes is onderverdeeld in verschillende soorten behandeling die men kan volgen, afhankelijk van de reden van verkleuring, de staat van de tanden, het budget,...

Bleken van dode tanden

Bij dode tanden is de pulpa in de tandholte afgestorven waardoor deze donkerder wordt en de tand een grijs-blauwige kleur krijgt. Om de tand te bleken, zal men de holte leeg maken en de dode bloedvaten verwijderen. Hierin zal men een bepaald bleekmiddel aanbrengen waarna men de holte zal afsluiten met een tijdelijke vulling. Het bleekproces zal enkele dagen duren omdat het bleekmiddel moet inwerken. Indien het resultaat nog niet voldoende is, kan men de procedure nog een paar keer herhalen. Van zodra het gewenste resultaat is bereikt, zal men de tand afsluiten met een definitieve vulling.
Het is natuurlijk duidelijk dat men deze methode niet zelf kan gebruiken en men hiervoor naar de tandarts moet.

Levende tanden bleachen

Levende tanden bleken kan op meerdere manieren gebeuren. Bij de tandarts kan waterstofperoxide gebruikt worden. Deze stof zit in een gel of een pasta verwerkt die op de tanden wordt aangebracht. Omdat de stof irritatie van het tandvlees kan veroorzaken, wordt dit eerst beschermd met een tandvleesbeschermer. De tandarts kan dan de gel of pasta rechtstreeks op de tanden aanbrengen en deze laten inwerken.

Er kan ook een zogenaamde lepel gebruikt worden. Deze wordt op maat gemaakt door een een afdruk van de gebidsboog te maken en soort omgekeerde mal van de tanden te maken. Hierdoor past deze lepel perfect op de tanden. Men zal dan de gel in de vorm aanbrengen zodat die op iedere tand kan inwerken. Een lepel wordt steeds door een tandarts gemaakt, maar kan men, indien gewenst, ook thuis gebruiken.

Het inwerken van de waterstofperoxide die in de gel of pasta verwekt zit, heeft een hele tijd nodig. Indien men zelf de tanden op deze manier wil bleken, kan men van de lepel (die door een tandarts gemaakt moet worden) gebruik maken. Hierin brengt men de pasta of gel gelijkmatig aan en men brengt het in de mond. Het vrijkomen van de waterstofperoxide is zo dat het een aantal uur moet inwerken; 6 tot 8 uur. Daarom is het goed deze behandeling ’s nachts te laten werken. Men kan het ook enkele dagen na elkaar gedurende een 2-tal uur laten inwerken.

Bij de tandarts kan men het proces van bleken versnellen, door gebruik van licht en warmte. Hiervoor wordt een speciale lamp gebruikt die een bleeklamp genoemd wordt en die voor zowel het specifieke licht als de warmte zorgt. Bij de warmte moet men echter opletten aangezien het te lang verwarmen van een tand, een ontsteking in de zenuw kan veroorzaken. Men kan er ook voor opteren een laser te gebruiken aangezien deze het verwarmend effect niet hebben maar wel de versnelling aan de hand van belichting teweeg brengen.

Voordelen van bleken

Een wit gebid, een stralende lach,... het kan een hoop zelfvertrouwen geven. Dat is dan ook meteen het belangrijkste reden voor het bleken van tanden.

• door de methode van bleken toe te passen, kan men een mooiere kleur verkrijgen bij een gelijkmatige verkleuring van de tanden.
• het is op deze manier mogelijk een dode tand terug een mooie kleur te geven.
• het maakt het gebruik van porceleinen of kunststofschildjes overbodig of eenvoudiger.

Nadelen van bleken

• Het resultaat van bleachen is niet altijd te voorspellen.
• Bij ernstige verkleuring van de tanden kan het zijn dat bleken niet genoeg is
• De tanden zullen in de loop van de tijd opnieuw gaan verkleuren. Door de inwerking van het bleekmiddel, zal het glazuur poreuzer worden en zullen de tanden gevoelliger zijn voor kleurstoffen waardoor deze terug sneller gaan geel worden.
• Het effect op het tandweefsel van regelmatig of langdurig bleken is nog niet gekend.