De media en het zelfbeeld van meisjes en vrouwen

De media zijn overal en we worden voortdurend gebombardeerd met beelden van hoe we er uit zouden moeten zien. Als we maar jong, dun en mooi zijn zullen we succes hebben in dit leven en gelukkig zijn. Maar welke gevolgen hebben deze beelden en ideeën voor het zelfbeeld van veel vrouwen?

Zelfbeeld

Er zijn veel dingen die het zelfbeeld van mensen bepalen, waaronder sociale positie, opleiding, etnische afkomst. Maar de media spelen ook een niet onbelangrijke rol in ons zelfbeeld. Op steeds jongere leeftijd worden kinderen en dus ook meisjes geconfronteerd met een enorme hoeveelheid beelden in de media. En die beelden laten ons zien hoe we er uit zouden moeten zien: jong, slank, langharig en mooi. En wie niet aan dat beeld voldoet, kan al snel het gevoel krijgen iets verkeerd te doen. Succes en geluk worden in de media verbonden met schoonheid, jong en slank zijn. Studies wijzen uit dat mensen die worden blootgesteld aan de geïdealiseerde mediabeelen zich onzekerder en ongelukkiger voelen met hun uiterlijk. Het gevoel van eigenwaarde van mensen die veelvuldig aan zulke beelden worden blootgesteld wordt minder.

Mannen en Vrouwen

Het zijn vooral vrouwen en meisjes die slachtoffer worden van de media-beelden. Het zijn namelijk vooral de meisjes en vrouwen die worden geportretteerd als ultradun en mooi. Films, series, foto's in tijdschriften waar meisjes of vrouwen in voor komen laten vrijwel altijd vrouwen zien die aan de extreme normen voldoen. Het beeld voor mannen is een stuk milder en minder extreem.

Modellen

De meeste meisjes en vrouwen zijn niet tevreden met hun uiterlijk. In de media worden ze geconfronteerd met ultra-dunne, lange vrouwen (vaak meisjes nog), die voldoen aan normen waar de gemiddelde vrouw nooit aan kan voldoen. Modellen zijn in de afgelopen decennia steeds dunner en langer geworden, waardoor het voor gewone vrouwen steeds moeilijker wordt om te voldoen aan wat zij vaak zien als het ultieme schoonheidsideaal.

Klachten

De groeiende kloof tussen het ideaal en de werkelijkheid zorgt voor steeds meer ongenoegen bij de gemiddelde vrouw. Dit uit zich regelmatig in serieuze klachten zoals depressies, extreem diëten en op een steeds jongere leeftijd, eetstoornissen, het nemen van medicijnen om gewicht te verliezen en het uitvoeren van in principe overbodige operaties om toch maar te voldoen aan het schoonheidsideaal.

Economie

Een belangrijke reden voor het promoten van dit schoonheidsideaal is de economie, die goede zaken doet door het verkopen van dieet-en lightproducten, schoonheidsproducten en nieuwe mode-artikelen. Het is een industrie waar miljarden in om gaan en die niet makkelijk gestopt kan worden. Toch is er wel sprake van een kentering; er wordt meer aandacht besteed aan het probleem, er zijn tegenwoordig meer mogelijkheden voor 'vollere modellen' (die nog steeds niet dik zijn, maar het is vooruitgang). In 2006 werden in Madrid ultradunne modellen geweerd van de runway. Maar of deze dingen voldoende zijn om het tij te keren?

Tot 20 jaar geleden was het gewichtsverschil tussen modellen en gewone vrouwen 8%, vandaag de dag is het verschil 23%. Dunne modellen 'verkopen' en dus is dat wat de media vooral biedt.

Help je dochter

Wat kunnen we doen om te voorkomen dat meisjes een negatief zelfbeeld ontwikkelen met betrekking tot hun eigen lichaam? Er zijn diverse mogelijkheden in het dagelijks leven die kunnen helpen:

• zorg dat er in huis zo min mogelijk over zaken als overgewicht of diëten wordt gesproken, val ze niet lastig met eventuele eigen problemen met overgewicht en vermijd woorden als dik, lelijk, etc.
• zorg dat kinderen sport beoefenen en steun hen daarin, onderneem zelf ook activiteiten met hen in de buitenlucht
• zorg voor gezond voedsel en geef daar uitleg over, niet alleen dit is goed of slecht
• gewichtstoename tijdens de puberteit is geen reden voor stress, met het groeien van heupen en borsten neemt het gewicht ook toe
• geef uitleg over diversiteit: er zijn mensen in allerlei soorten en maten