Oliebollen, zijn ze gezond of ongezond?

Oliebollen hebben het imago zeer vet en ongezond te zijn. Toch is uit onderzoek gebleken dat een oliebol, in vergelijking met veel andere producten uit de categorie koek en gebak, nog niet zo ongezond is. Uit onderzoek aan de Gelderse Universiteit is gebleken dat een oliebol minder verzadigd vet bevat dan een sneetje bruin brood met magere kaas en ook het aantal calorieën dat een oliebol bevat blijkt, in vergelijking met veel andere lekkernijen, best mee te vallen. Ook Dr. Frank heeft in 2011 in zijn column in de Telegraaf laten weten dat een oliebol gezonder is dan een eierkoek.

Oliebollen

Oliebollen zijn kleine deeggerechten die in de Lage Landen (Nederland en België) traditioneel worden gegeten tijdens de jaarwisseling. Oliebollen worden bereid van een deeg dat gemaakt is van bloem, eieren, gist, lauwe melk en soms bier. Het gemaakte deeg laat men vervolgens met twee lepels in een pan met heet frituurvet vallen. Hierdoor ontstaat er een bol van deeg. Deze bol van deeg wordt door het hete frituurvet vervolgens mooi bruin gebakken.

Smoutebol

In Nederland wordt de naam oliebol gebruikt, maar in België wordt de oliebol dikwijls "smoutebol" genoemd. Deze naam wordt aan de oliebol gegeven omdat oliebollen vroeger in smoet werden gebakken. Het grote verschil tussen een oliebol in Nederland en oliebol in België is echter niet de naam, maar de vulling. Een Hollandse oliebol wordt dikwijls gevuld met onder anderen rozijnen, krenten, appel of room. De Vlaamse oliebol is over het algemeen wat kleiner dan de Nederlandse oliebol en zijn niet gevuld.

Voedingswaarden oliebol

In onderstaande tabel worden de voedingswaarden van een oliebol naturel weergegeven per 100 gram. Een gemiddelde oliebol weegt 75 gram.

Oliebollen zijn niet vet

Oliebollen worden hoofdzakelijk als een ongezonde lekkernij beschouwd. Dit omdat ze worden gezien als een zeer vette hap.
In bovenstaande voedingswaarden tabel gaan we uit van een vetpercentage van 7,5 gram per 100 gram oliebol. Toch kunnen we het percentage vet in een oliebol niet zo makkelijk benoemen. Het vetpercentage van een oliebol is sterk afhankelijk van hoeveel frituurolie een oliebol opzuigt tijdens het bakproces. De zuiging van het vet in een oliebol is afhankelijk van de beslagsamenstelling, olietemperatuur, bereidingsduur et cetera. Een gemiddelde oliebol bevat daardoor 7.5 gram vet, maar er zijn ook oliebollen die maar 3,5 gram vet bevatten. Andere oliebollen daarentegen bevatten soms wel 23,5 gram vet. Wanneer een oliebol door een deskundige en goede bakker wordt gebakken zou een oliebol dus eigenlijk helemaal niet zoveel vet mogen bevatten. Het vetpercentage in een oliebol blijkt dus relatief mee te vallen. Daarnaast wordt een oliebol gebakken in plantaardige olie. Plantaardige olie bestaat grotendeels uit (relatief onschadelijke) onverzadigde vetzuren. Wanneer we een oliebol vergelijken met een bruine boterham met kaas, dan komen we tot een schrikbarende ontdekking. Niet de bruine boterham die we als gezond beschouwen, maar juist de oliebol met zijn ongezonde imago blijkt het minste verzadigde vet te bevatten.

Calorieën

Oliebollen worden gezien als caloriebommen. Maar volgens deskundigen blijkt dit eigenlijk wel mee te vallen. Wanneer we een oliebol gaan vergelijken andere lekkernijen, die eveneens behoren tot de categorie koek en gebak, dan komen we soms tot vreemde ontdekkingen. Zo bevat een eierkoek, die jarenlang door diëtisten als gezond tussendoortje werd gezien, 287 kcal per 100 gram en bevat meer calorieën dan een oliebol.

Wat is gezonder, een oliebol of appelflap

Vaak wordt er ten onrechte gedacht dat een appelflap gezonder zou zijn dan een oliebol. We kennen namelijk toch de uitspraak "snoep verstandig, eet een appel". Toch blijkt een appelflap niet gezonder te zijn dan een oliebol. Een appelflap bevat gemiddeld 380 calorieën. Dit hoge aantal calorieën komt doordat een appelflap bestaat uit een plakje bladerdeeg dat wordt gevuld met een mengsel van appel, rozijnen, suiker en kaneel. Een vervanger met minder calorieën is de appelbeignet. Een appelbeignet is alleen een stuk appel dat door het beslag wordt gehaald en vervolgens wordt gefrituurd. Een appelbeignet bevat gemiddeld 190 calorieën per stuk.

Is een oliebol dan toch niet ongezond?

Wanneer we bovenstaande vergelijkingen zouden bekijken zouden we algauw de conclusie kunnen trekken dat een oliebol gezond is. Echter is dit toch niet helemaal waar. Oliebollen mogen dan, in vergelijking met andere lekkernijen, relatief weinig calorieën en verzadigd vet bevatten, maar oliebollen bevatten naar verhouding namelijk ook erg weinig nuttige voedingsstoffen. Hierbij kan gedacht worden aan voedingsvezels, vitamines, mineralen. Daarom geldt voor een oliebol hetzelfde als voor vele andere producten. Geniet tijdens oud en nieuw van een heerlijke oliebol, maar eet ze met mate!

Lees verder

• Afvallen: Een oliebol is gezonder dan een eierkoek!
• Afvallen en calorieën: Oliebollen en appelflappen
• Het lekkerste recept voor een oliebol zonder melk