Het prikkelbare darmsyndroom en het FODMAP-dieet

Het prikkelbare darmsyndroom en het FODMAP-dieet Voor een groot deel van de mensen met het prikkelbare darmsyndroom (PDS) kan het FODMAP-dieet een wereld van verschil betekenen. Wat is het prikkelbare darmsyndroom? Welke mogelijke oplossingen zijn er voor sommige mensen met het prikkelbare darmsyndroom? Wat is het FODMAP-dieet? Waar zitten FODMAPs in? Welke resultaten kan het FODMAP-dieet geven?

Prikkelbare darmsyndroom (PDS)

Mensen met het prikkelbare darmsyndroom (ook wel spastische darm genoemd) kunnen last hebben van;
  • Buikpijn
  • Gasvorming
  • Diarree
  • Verstopping
  • Misselijkheid
  • Vermoeidheid
Klachten bij mensen met het prikkelbare darmsyndroom kunnen toenemen door stress en voeding. De klachten kunnen dusdanig erg zijn dat zij invloed hebben op het dagelijks functioneren van mensen met het prikkelbare darmsyndroom.

Hoeveel mensen hebben last van het prikkelbare darmsyndroom?

Ongeveer 5 tot 20% van de Nederlanders heeft last van het prikkelbare darmsyndroom.

Mogelijke oplossingen prikkelbare darmsyndroom

Mogelijke oplossingen voor mensen met het prikkelbare darmsyndroom kunnen liggen in;
  • Hypnotherapie
  • Bekkenbodemfysiotherapie
  • Medicijnen
  • Het innemen van bepaalde voedingssupplementen
  • Het elimineren van bepaalde voedingsmiddelen

FODMAPs en het prikkelbare darmsyndroom

In Australië is een dieet, het FODMAP-dieet, getest dat voor ruim 70% van de mensen die lijden aan het prikkelbare darmsyndroom minder klachten opleverde.Bij het FODMAP-dieet worden alle voedingsmiddelen die rijk zijn aan FODMAPs (Fermentation of Oligosaccaharides, Disaccharides, Monosacharides And Polyols) uit het dagelijkse dieet gehaald en vervangen door voedingsmiddelen waar weinig tot geen FODMAPs inzitten. Het dieet is gebaseerd op het feit dat veel mensen met het prikkelbare darmsyndroom van bepaalde voedingsmiddelen (FODMAP rijke voeding) meer last krijgen dan van andere voedingsmiddelen (FODMAP arme voeding). Er is namelijk een vermoeden dat bij mensen met het prikkelbare darmsyndroom sommige suikers deels of helemaal onverteerd in de dikke darm komen. In de dikke darm bevinden zich bacteriën die deze suikers omzetten in gassen en stoffen die de dikke darm prikkelen en irriteren. Daarnaast kunnen de suikers vocht aantrekken. Hierdoor kan de darm opzwellen en krijg je een opgezette buik.

Waar zitten FODMAPs in?

FODMAPs zitten onder andere in;
  • Tarwe
  • Zuivelproducten
  • Honing
  • Sommige soorten groenten (denk aan kool, ui, knoflook)
  • Sommige soorten fruit

Hoe ziet een laag FODMAP-voedingspatroon eruit?

Een laag FODMAP-voedingspatroon kan er als volgt uitzien (raadpleeg altijd een deskundige als je met dit dieet aan de slag wilt);
(NB in onderstaande lijsten kan een laag FODMAP-gehalte in sommige gevallen ook betekenen dat een voedingsmiddel geen FODMAPS bevat)

Zetmeelproducten met een laag FODMAP-gehalte

  • glutenvrije producten
  • speltbrood
  • rijst
  • havermout
  • quinoa
  • aardappelen

Groenten met een laag FODMAP-gehalte

  • aubergine
  • bamboescheuten
  • courgette
  • groene bonen
  • komkommer
  • pompoen
  • radijs
  • sla
  • spinazie
  • wortel
  • pepers
  • olijven

Fruit met een laag FODMAP-gehalte

  • aardbeien
  • ananas
  • banaan
  • blauwe bessen
  • clementines
  • druiven
  • framboos
  • kiwi
  • sinaasappel

Melkproducten met een laag FODMAP-gehalte

  • lactose vrije producten
  • sojamelk(producten)
  • haver- en rijstdrank
  • harde kazen

Vlees en vis

Alle soorten vlees, vis, schaal- en schelpdieren mogen gegeten worden, mits deze niet gepaneerd zijn.

Vleesvervangers en eieren met een laag FODMAP-gehalte

  • tofu
  • tempé
  • eieren
  • noten
  • pitten
  • zaden

Boter, olie en dergelijke

Alle soorten boter, olie en dergelijke mogen.

Kruiden en smaakmakers met een laag FODMAP-gehalte

  • azijn
  • citroensap
  • limoensap
  • mosterd
  • suiker
  • esdoornsiroop
  • pindakaas
  • zwarte chocolade
  • mayonaise

Dranken met een laag FODMAP-gehalte

  • water
  • thee
  • niet te sterke koffie

Het FODMAP-dieet

Het FODMAP-dieet is een streng dieet. In de eerste fase, de zogenoemde eliminatiefase moeten alle voedingsmiddelen die rijk zijn aan FODMAPs vermeden worden. FODMAPs zitten in veel kant- en klare voeding en deze kan het beste vermeden worden en etiketten dienen zeer goed gelezen te worden. In de praktijk eten mensen die het FODMAP-dieet volgen veel verse en onbewerkte voeding. Na de eliminatiefase wordt er één à twee voedingsmiddelen toegevoegd. Komen de klachten terug dan wordt er gestopt met deze voedingsmiddelen en keer je weer terug naar de eliminatiefase. Na een paar weken kan dan een ander voedingsmiddel worden toegevoegd. Gaat dit goed dan kan er nog een voedingsmiddel worden toegevoegd.
Het doel is dat er uiteindelijk een dieet op maat ontstaat waardoor de klachten van het prikkelbare darmsyndroom verminderen of zelfs wegblijven.

Kinderen en het FODMAP-dieet

In principe zijn alle er genoeg essentiële voedingswaarden in het FODMAP-dieet te vinden, waardoor een eventuele partner en kinderen zonder problemen mee kunnen eten met dit dieet.

Begeleiding FODMAP-dieet

Het FODMAP-dieet is is een lastig dieet is te volgen. Van elk voedingsmiddel moet wordt bepaald of er wel of niet FODMAPs inzitten en of dit wel of niet op de 'mag-ik-eten-lijst' kan. Daarnaast moeten eventuele klachten goed in de gaten gehouden worden om te bepalen of er wel of niet voedingsmiddelen toegevoegd dan wel geëlimineerd moeten worden. Het is daarom belangrijk om het FODMAP-dieet te volgen onder begeleiding van een deskundige.

Resultaten FODMAP-dieet

Het FODMAP-dieet is ontwikkeld door Peter Gibson en Susan Shephard op de Monash universiteit van Melbourne (Austalië). Van hun patiënten met het prikkelbare darmsyndroom had 75% baat bij het FODMAP-dieet. Hun klachten verminderden of verdwenen helemaal.
In het Martini Ziekenhuis in Groningen is een proef gedaan met 30 mensen die leden aan het prikkelbare darmsyndroom. Bij 73% leiden het volgen van het FODMAP-dieet tot minder klachten.

Lees verder

© 2014 - 2024 Informeren, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Het beperkt FODMAP-dieet voor prikkelbare darmenHet beperkt FODMAP-dieet voor prikkelbare darmenHet beperkt FODMAP-dieet draait om het elimineren van bepaalde koolhydraten zoals lactose, fructose en koolhydraten uit…
recensieDe FODMAP vriendelijke keuken: kookboek voor een zere buikWie behept is met het prikkelbare darmsyndroom (PDS) kan ongelofelijk veel uiteenlopende darmklachten hebben. Van diarre…
Fodmap-dieet niet goed voor darmflora bij gezonde mensenFodmap-dieet niet goed voor darmflora bij gezonde mensenWie houdt er niet van een mooie, strakke buik? Om dit te bereiken kiezen velen voor een dieet. Een van de populaire diët…
Geen vezels bij Prikkelbare Darm Syndroom: ze geven klachtenGeen vezels bij Prikkelbare Darm Syndroom: ze geven klachtenWie lijdt aan het Prikkelbare Darm Syndroom wist vaak al lang wat dokters vaak niet wisten, namelijk dat de hen voorgesc…

Op dieet met HerbalifeOp dieet met HerbalifeHerbalife is een manier om een streefdoel in verband met je gewicht en gezondheid na te streven. De producten van Herbal…
Veel afvallen in een korte tijd, is het te doen?Het is voor velen een doel: zoveel mogelijk afvallen in een korte tijd. Toch blijkt afvallen voor de meeste mensen te mo…
Bronnen en referenties
  • www.pdsb.nl
  • ‘Dokteren in de keuken’ door Karine Hoenderdos (Plus, oktober 2014)
  • www.fodmapdieet.nl
  • www.fodmap-dieet.nl
  • 'Breng je darmen tot rust met het FODMAP-dieet' (www.goedgevoel.be, 15 oktober 2014)
Reactie

Louise, 24-09-2017
Ik weet nog niet wat voor darmprobleem ik precies heb, ik herken mezelf wel over wat er staat over malabsorptie. Ik merk wel dat sommig voedsel een nadelige invloed heeft, bv. suikers, of andere producten. Mijn darm is nu continu van slag, ik heb bijna geen gewone stevige ontlasting meer alleen vrnl dunsliertige ontlasting en ben ook vaak erg moe. Ik zou wel willen weten wat ik nou wel of beter niet kan eten, want dat dat een invloed heeft is zeker. Of dat ik misschien een bloedonderzoek moet laten doen of zelfs een darm onderzoek, hoewel ik daar niet enthousiast van word. Graag advies als dat mogelijk is. Reactie infoteur, 25-09-2017
Ik denk dat het goed is om met deze klachten naar de huisarts gaan.

Informeren (88 artikelen)
Gepubliceerd: 16-10-2014
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Dieet
Bronnen en referenties: 5
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.