Vitamines en hun werking

Vitamines als Vitamine C en vitamine B zijn erg belangrijk voor onze gezondheid. Ook gebruiken bodybuilders stoffen zoals creatine om sterker te worden. Maar hoe werken deze vitaminen en stoffen en waar zitten ze in?

De B-vitaminen

De B-vitaminen zijn erg complex en moeten onderling ook goed samen werken. Veel B-vitaminen ondersteunen o.a. een aantal enzymen die bij de dissimilatie van glucose betrokken zijn.

Vitamine B1 (thiamine)

Thiamine is een onderdeel van thiaminepyrofosfaat (TPP), een co-enzym van decarboxyase en transketolase. Deze dragen bij aan het omzetten van koolhydraten. Dit maakt het een zeer belangrijke vitamine voor sporters. Vitamine B1 is vooral te vinden in graanproducten, vers fruit en groente.

Vitamine B2 (riboflavine)

Riboflavine wordt teruggevonden in de co-enzymen flavinemononucleotide (FMN) en flavine-adenine-dinucleotide (FAD). Vitamine B2 komt onder andere in melkproducten voor en in groentes zoals broccoli, asperges en spinazie.

Vitamine B3 (niacine)

Niacine speelt een belangrijke rol bij de energievoorziening van cellen. Er zijn twee vormen, nicotinezuur en nicotinamide Niacine is een bouwsteen voor de co-enzymen nicotineamide-adeninedinucleotide (NAD) en nicotineamide-adeninedinucleotidefosfaat (NADP). Niacine is zeer belangrijk in de energievoorziening en aan de regeneratie van de huid, spieren, zenuwen en het DNA. Niacine is terug te vinden in kip, wild, vis, paddenstoelen, melkproducten en eieren. Ook lever, koffie, volkorenproducten, verschillende groentes en vruchten bevatten niacine.

Vitamine B5 (pantotheenzuur)

Vitamine B5, onderdeel van co-enzym-A, speelt een belangrijke rol bij de afbraak en opbouw van eiwitten, vetten en koolhydraten. Zonder pantotheenzuur kunnen een aantal hormonen niet worden aangemaakt. Het komt voor in verschillende plantaardige en dierlijke producten. In eiwit, volkoren producten, noten, rijst, vruchten, groente, melk en biergist zijn grote hoeveelheden aanwezig.

Vitamine B6 (pyridoxine)

Pyridoxine werkt samen met foliumzuur(B11) en cobalamine(B12). Samen spelen ze een rol in het opnemen van ijzer, en het maken en transporteren van aminozuren. Het aanmaken van ijzer is erg belangrijk, want meer ijzer betekent meer hemoglobine en dus een betere zuurstofopname in het bloed. Ook de aanmaak van rode bloedcellen waaraan pyridoxine bijdraagt is goed voor de zuurstofopname. Vitamine B6 maakt deel uit van het co-enzym PLP(pyridoxal 5-fosfaat). Dit co-enzym draagt bij aan de afbraak van koolhydraten. Vitamine B6 vindt men in vlees, eieren, vis, graanproducten, aardappelen, groente, melkproducten, noten en bananen

Vitamine B11 (foliumzuur), Vitamine B12 (cobalamine)

Naast de functie besproken bij vitamine B6, spelen vitamine B11 en B12 een belang rijke rol bij de opbouw van DNA en RNA. Foliumzuur en cobalamine spelen ook een belangrijke rol bij de aanmaak van rode bloedcellen.

Vitamine C (ascorbinezuur)

Vitamine C is een zeer belangrijke vitamine. Zo draagt het bij aan de synthese van neurotransmitters(een molecuul dat helpt bij de zenuwprikkeloverdracht) en collageen(een belangrijk eiwit voor weefsel als kraakbeen). Ook stimuleert het de opname van ijzer door de darmwand. Ascorbinezuur helpt bij de aanmaak van witte bloedcellen en daarmee met het bestrijden van eventuele infecties. Ook is Vitamine C betrokken bij het herstel en de genezing van wonden. Vitamine C komt veel voor in fruit. Vitamine C is een antioxidant. Deze antioxidante werking van vitamine C is voor sporters erg belangrijk. Bij inspanningen komen vrije radicalen vrij, die verantwoordelijk kunnen zijn voor infecties aan de luchtwegen. Vitamine C kan deze vrije radicalen neutraliseren.

Vitamine E (alfa-Tocoferol)

Vitamine E is net als vitamine C een antioxidant. Ook zorgt vitamine E voor een sneller herstel en een betere instandhouding van spieren en andere weefsels. Vitamine E beschermt ook de celmembranen, waardoor na de inspanning minder eiwitten kunnen lekken. Dit zorgt voor een sneller herstel.

Inositol

Inositol, soms ook wel vitamine B8, vitamine H of biotine genoemd, zit in alle dierlijke weefsels. Inositol helpt als co-enzym het enzym acetyl-CoA-carboxilasem die als katalysator werkt bij de afbraak van vetzuren. De stof verstrekt de cellen en verlicht ook enkele vormen van spierpijn.

Creatine (methylguanidine-azijnzuur)

Creatine is een eiwit dat bestaat uit drie aminozuren: arginine, glycine, en methionine. Het menselijk lichaam gebruikt creatine in zijn cellen om energie te transporteren. Sporters en bodybuilders gebruiken het vaak om hun prestaties te verbeteren. Het komt vooral voor in vlees en vis, en het wordt aangemaakt door de lever.