Voedingsadvies bij jicht

Jicht is een reumatische ziekte waarbij er een ontsteking ontstaat in het gewricht waardoor het gewricht erg veel pijn doet. Het komt het meeste voor bij mannen in de leeftijd van 30 tot 60 jaar. In sommige gevallen zijn medicijnen nodig om het onder controle te houden, maar het aanpassen van de leefstijl kan soms voldoende zijn. Voeding speelt ook een belangrijke rol. Zo kunnen rood vlees, haring, lever of mosselen meer risico geven op het krijgen van een jichtaanval.

Wat jicht inhoudt

Jicht (artritis urica) is een reumatische ziekte en wordt ook wel reumatoïde artritis genoemd. Het is een ontsteking in het gewricht waarbij het gewricht rood, gezwollen, warm een pijnlijk is. Bewegen van het gewricht is zeer pijnlijk. Deze ontsteking komt meestal plotseling opzetten en is heftig. Meestal zit jicht in de grote teen, maar het kan ook in andere gewrichten zitten zoals voet, enkel, knie of pols. De eerste of enige aanval is meestal in één gewricht. Het gewricht raakt meestal niet beschadigd en zal meestal volledig herstellen na de aanval. Als de aanvallen terug komen, duren ze langer en breiden ze zich uit naar andere gewrichten zoals knieën of enkels. Dan is het noodzakelijk om medicijnen te gebruiken omdat er anders onherstelbare schade aan de gewrichten kan ontstaan. Het gewricht kan daardoor stijf worden en pijnlijk bij bewegen. Jicht komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen, meestal in de leeftijd van 30 tot 60 jaar.

Wanneer krijg je jicht?

Jicht ontstaat als er urinezuur zich kristalliseert en neerslaat in het gewricht. Deze kristallen veroorzaken een ontsteking en de daarbij behorende pijn. Dit kan gebeuren als je veel urinezuur in het bloed hebt zitten. Het is niet precies bekend waarom iemand last van jicht krijgt. Er zijn wel een aantal factoren bekend die een jichtaanval kunnen bevorderen zoals: het gebruik van bepaalde plastabletten, alcoholgebruik, overmatige eiwitrijk voedsel, overgewicht, een operatie, koorts, een snelle vermagering en het stoten of verwonden van een gewricht. Snel afvallen laat het urinezuurgehalte in je lichaam stijgen.

Verwijzing naar de diëtist

Jicht is meestal goed te behandelen. Soms moeten de voedingsgewoonten aangepast te worden. Een aantal voedingsmiddelen bevatten een grote hoeveelheid purine. Urinezuur is een afbraakproduct van purine. Dit komt vrij uit eiwitrijk voedsel. Purine is een van de producten die vrij komt bij de stofwisseling. Slechts een klein deel komt direct vrij uit het voedsel. Daarom is het voor een klein deel te beïnvloeden door voeding. Toch kan voeding van belang zijn.

Eten

Over het algemeen kun je gewoon alles blijven eten. Probeer wel overmatig gebruik van voedsel te vermijden omdat dit een jichtaanval kan uitlokken. Ook een te snelle afname van gewicht kan een jichtaanval uitlokken. Er zijn een aantal voedingsmiddelen die veel purine bevatten. Het is dan ook beter om deze voedingsmiddelen met mate te gebruiken. Het gaat om de volgende voedingsmiddelen: rood vlees, bouillon, haring, hart, hersenen, jus, lever, mosselen, niertjes, sardines en viskuit. Voedsel dat bestaat uit dierlijk spierweefsel zoals vlees bevat veel purine. Orgaanvlees, gist en producten op basis van soja bevatten ook veel purine.

Drinken

Je kunt gewoon koffie en thee drinken omdat dit geen bijdrage levert aan een verhoogd purine- of urinezuurgehalte. Het is verstandig om te matigen met alcoholgebruik en veel water te drinken. Alcoholbevattende dranken zoals bier en wijn bevatten veel purine en zorgen ervoor dat het lichaam urinezuur produceert. Sterke drank bevat nog veel meer purine. Door de alcohol wordt het voor de nieren bemoeilijkt om urinezuur kwijt te raken. Let op: in alcoholvrij bier zet evenveel purine als in gewoon bier.

Verminderen klachten bij aanpassen eetpatroon?

Het teveel aan urinezuur wordt normaal gesproken uitgescheiden door het lichaam doordat je het uitplast. Ook al draagt voeding voor een klein deel bij aan een stijging van het urinezuur in het bloed, toch kan iemand die geen medicijnen gebruikt duidelijk een vermindering hebben van klachten als hij minder purine via de voeding binnen krijgt.

In Nederland lijden zo'n 150.000 mensen aan jicht en driekwart daarvan is man. Waarom het meer mannen betreft dan vrouwen heeft mogelijk te maken met de leefstijl van mannen omdat mannen over het algemeen meer vlees eten en meer alcohol drinken. De helft van de patiënten is ouder dan 65 jaar. Uit recent onderzoek blijkt dat bepaalde genen ook een rol kunnen spelen waardoor de kans groter is om een jichtaanval te krijgen. Een gezonde leefstijl is iets dat je zelf kunt doen om de klachten zo veel mogelijk te beperken.

Lees verder

• Ziekten door slechte voeding