Hoe bescherm je jezelf tegen de vrieskou?

Het is winter in Nederland, de temperatuur is bijna voortdurend beneden het vriespunt. Hoe kun je zorgen dat de vrieskou zo min mogelijk vat op je krijgt? Een aantal tips om gezond en comfortabel de winterse vrieskou te doorstaan. Met een beetje gezond verstand en wat simpele maatregelen kom je al een heel eind. Maar sommige dingen moet je wel weten.

Tegen vrieskou: zorg dat je hoofd warm blijft

De meeste lichaamswarmte, zo'n veertig tot vijftig procent, verdwijnt via het hoofd. Het is dus letterlijk hoofdzaak om dit te voorkomen als je naar buiten gaat in de kou. Zet een warme muts of pet om afkoeling te voorkomen. De oorschelpen zijn extra kwetsbaar, omdat ze uitsteken, een hoofdband is een alternatief voor wie niet graag een muts draagt.

Draag laagjes kleding bij vrieskou

Strakke kleding zit niet warm. Er kan geen luchtlaagje tussen lichaam en kleding blijven zitten en het is juist die luchtlaag die voor een goede isolatie zorgt. Ook kan strakke kleding een goede bloedsomloop verhinderen, en die heb je wel nodig om warm te blijven. Behalve kleding die wat losser zit is het dragen van meerdere lagen kleding aan te bevelen. Bijkomend voordeel hiervan is dat je wat kunt uittrekken als je binnen bent, zodat je je kleding kunt aanpassen aan de omgevingstemperatuur. Dus liever een los zittende broek, met hemdje, shirt en vest dan een legging met alleen een trui.

Douchen: niet te heet

Warm water is een weldaad als je het koud hebt en dan lijkt het logisch om de douche zo heet mogelijk te zetten, lekker warm! Toch is dat geen goed idee. Je lichaam koelt uiteindelijk sneller af na een hete douche. Niet té warm douchen dus. Voor de dapperen onder ons: warm en koud water afwisselen (de wisseldouche) is een uitstekend middel om de bloedsomloop te stimuleren en schommelingen in de omgevingstemperatuur op te vangen.

Buiten in de vrieskou: beweeg zoveel mogelijk

Kleed je warm aan en beweeg wanneer het kan. Dus liever lopen en fietsen dan stilstaan in de kou. Moet je op de bus wachten, loop dan heen en weer in plaats van op het metalen bankje in het bushokje te zitten. Een lichaam in beweging produceert warmte, die je nu goed kunt gebruiken. Maar door de warmte ontstaat transpiratie: vermijd sterke afkoeling van bezwete lichaamsdelen in de kou. Zorg dus dat je je ook weer niet te warm aankleedt als je verwacht te gaan transpireren, zoals bij een fietstocht. Kies de kleding die direct op je lichaam zit in materiaal dat het transpiratievocht goed kan opnemen.

Je voeten in de vrieskou: houd ze warm

In de winterse kou is het belangrijk je voeten warm te houden. Koude voeten zijn erg onaangenaam en het is niet nodig. Als je in de sneeuw en nattigheid naar buiten moet trek dan speciale winterlaarzen met voering aan. Die zijn bestand tegen vocht en houden je voeten heerlijk warm. Ook kun je er beter mee op een gladde stoep uit de voeten. Neem desnoods een paar schoenen voor binnen mee in je tas. In je gewone schoeisel krijg je niet alleen koude voeten, maar vaak ook natte sokken en dan lukt het moeilijk om je voeten nog warm te krijgen. Bovendien spaar je je schoenen bij het dragen van winterlaarzen; sneeuw en nattigheid in combinatie met strooizout op de weg is funest voor leren schoeisel.

Bescherming van gezicht en lippen tegen de vrieskou

Bij stevig vriesweer heeft het gezicht - en met name de lippen - het behoorlijk te verduren door de kou, zeker als er nog wind in het spel is. Je kunt je gezicht en lippen beschermen door er (watervrije!) vaseline of een andere zalf op aan te brengen. Geen waterhoudende crèmes, want het water kan bevriezen op je gezicht. Voor het slapen gaan kun je wel een goede hydraterende crème gebruiken ter verzorging van de gezichtshuid. Bij extreme kou kun je piercings in het gezicht beter uit doen. Het metaal geleidt de kou extra goed waardoor je last kunt krijgen van bevriezingsverschijnselen.

Neem verwarmende dranken, maar geen alcohol

Het lijkt een goed idee om een stevige borrel te drinken om warm te blijven. Dat is voor even ook zo, maar uiteindelijk werkt het averechts. Door de alcohol worden de bloedvaten verwijd, waardoor juist sterkere afkoeling van het lichaam optreedt. In plaats daarvan werkt een kop thee beter om warm te blijven. Sommige theesoorten zijn juist geschikt om warmte op te wekken. Gemberthee werkt verwarmend voor het lichaam, net als thee van sterrenmix, kaneel en zoethout.