Natuurbegraafplaats - begraven onder een boom of zwerfkei

Nederland kent een aantal natuurbegraafplaatsen, waar het lichaam van de overledene wordt opgenomen in de natuur. Er zijn geen of nauwelijks gedenkstenen of gedenktekens en als ze er zijn, dat zijn het sobere. De veldbloemen bloeien er en het is een gebied voor vlinders en bijen. Een gebied met eeuwige grafrust, want aan ruimen doen ze niet op een natuurbegraafplaats.

Laatste rustplaats tussen de bomen

• Natuurbegraafplaats zonder hekken
• Begraven onder een dek van kruiden en bloemen
• Soberheid en eenvoud
• Respect voor de natuur
• Graven van verschillende afmetingen
• Zwerfkei of boom als grafmonument
• Hillig Meer
• Waarom niet!

Natuurbegraafplaats zonder hekken

Een natuurbegraafplaats is nauwelijks als begraafplaats te herkennen. De plek is één met de natuur. Je ziet er geen rijen graven, aangeharkte paadjes en grafstenen. Een natuurgraf heeft geen de traditionele grafsteen, maar wordt gemarkeerd door een boom, zwerfkei of een kunstwerk van natuurlijke materialen. Het bijzondere van een natuurbegraafplaats is ook dat je er geen hekken tegenkomt. Je kunt er zo naar toe; er is geen omheining en er zijn geen openingstijden. Mensen en dieren zijn altijd welkom.

Begraven onder een dek van kruiden en bloemen

Het lijkt op het eerste gezicht een natuurgebied, maar een natuurbegraafplaats is een bijzonder gebied. Tussen de kruiden en bloemen verraden details dat het om een begraafplaats gaat. Een houten schijf, een stuk basalt, dat zijn de objecten die vertellen dat het veld of het bos niet een gewoon veld of perceeltje bos is. Elke natuurbegraafplaats heeft zijn eigen regels wat wel en niet als tastbare herinnering aan de overleden dierbare in het bos mag worden gelegd. Bij de ene zijn het gegraveerde stukken basalt en bij de andere liggen er houtschijven op de grond met de naam, geboorte- en sterfdatum erin gebrand. Eén ding hebben alle natuurbegraafplaatsen gemeen: het blijft altijd sober en in harmonie met de natuur.

Soberheid en eenvoud

De soberheid is een bewuste keus van de natuurbegraafplaats organisaties. De begraafplaats wil de eenvoud van de natuur uitstralen. Er komt dus geen marmeren steen op het graf of houten kruis. Het hangt van het beleid van de beherende organisatie af of een zwerfsteen wel of niet mag. Die keuze hangt samen met wat in het gebied past.

Eext en Arnhem

In Drenthe kennen ze zwerfkeien. In Hillig Meer bij Eext is het dan ook toegestaan om zwerfkeien als grafmonument te plaatsen. In Heidepol bij Arnhem is het een bosrijk gebied. Daar wordt gewerkt met houten schijven en komen stenen er niet in. Het materiaal dat voor markeringen wordt gebruikt komt uit de directe omgeving van de begraafplaats. Daarmee wordt de eenheid met de omgeving bewaakt.

Respect voor de natuur

In een natuurbegraafplaats worden mensen op een plek in de vrije natuur begraven. De laatste rustplaats wordt omkleed met respect voor mens en natuur en met erkenning van het recht op privacy. De begrafenis kan volledig naar eigen wensen worden ingevuld, maar aan het begraven hangen enkele regels.
Natuurbegraven betekent dat het lichaam op een organische manier wordt teruggegeven aan de aarde. De graven worden dan ook niet geruimd.

Graven van verschillende afmetingen

Wie in de natuur begraven wil worden kan uit verschillende maten graf kiezen.
Er zijn algemene graven, familiegraven, bosgraven en natuurgraven.
In een natuurgraf kunnen vier mensen begraven worden. In een bosgraf kunnen twee mensen liggen, net als in een familiegraf. Verder zijn er nog urnengraven.

Zwerfkei of boom als grafmonument

De grafmonumenten zijn sober en passen bij de omgeving. Op een natuurbegraafplaats zie je geen blinkende voorwerpen, foto’s, grote grafmonumenten, boeddha’s en andere beelden. Ook mogen er geen kerstballen op de graven gelegd worden of paaseieren en fel gekleurde bloemen en planten. Wie de laatste rustplaats op een natuurbegraafplaats heeft gevonden, krijgt geen kermis maar een tuintje op de buik.

Hillig Meer

In september 2013 opent mr. Pieter van Vollenhoven het Hillig Meer, een natuurbegraafplaats bij Assen. De belangstelling voor begraven in een natuurbegraafplaats neemt toe. Nederland kent verschillende natuurbegraafplaatsen en er komen steeds nieuwe bij. Nederland heeft er 20, met plannen voor tientallen meer. De oudste zijn:

• Natuurbegraafplaats Bergerbos bij St. Odiliënberg (Limburg)
• Natuurbegraafplaats Westerwolde in Hoog Soeren (Gelderland)
• Natuurbegraafplaats Hillig Meer in Eext (Drenthe)
• Natuurbegraafplaats Weverslo in de Peel (Limburg)
• Natuurbegraafplaats Heidepol in Arnhem (Gelderland)

Lees verder

• Stervensproces – Stadia op het sterfbed
• Herdenken na de dood - as in tatoeage, sieraad of vuurpijl