Reanimeren in zes stappen

Wekelijks krijgen ongeveer 300 mensen buiten het ziekenhuis een hartstilstand. Bij ongeveer 75% van de slachtoffers van een hartstilstand is een omstander aanwezig, in 35% betreft dit de levenspartner en in 58% een toevallige omstander. De kans bestaat dus dat u een omstander wordt van een slachtoffer van een hartstilstand. Er kan in dat geval van u verwacht worden dat u start met reanimeren of dat u hierbij helpt. Reanimeren is het kunstmatig overnemen van de ademhaling en de bloedsomloop wanneer er sprake is van een stilstand van de bloedsomloop. Reanimeren bestaat enerzijds uit het geven van borstcompressies en het geven van (mond-op-mond)beademing.

Het is van levensbelang dat de organen een constante aanvoer van zuurstofrijk bloed krijgen. Als er sprake is van een hartstilstand, wordt dit zuurstofrijke bloed niet meer rondgepompt in het lichaam. De hersenen zijn het meest kwetsbaar als ze geen zuurstofrijk bloed krijgen. Na vier tot zes minuten raakt een gedeelte van de hersenen al dusdanig beschadigd, dat normaal functioneren vaak niet meer mogelijk is. De enige kans op overleven bij een hartstilstand is een snelle actie met reanimatie.

Reanimeren doet u in zes stappen:

Bewustzijn controleren

• Schud zachtjes met de schouders van het slachtoffer. Stel kort en bondig de vraag: "gaat het?".
• Eventueel kunt u nog een pijnprikkel toedienen, door in de spier tussen de nek en schouder te knijpen.
• Bij geen reactie, is het slachtoffer buiten bewustzijn.
• Roep of bel voor hulp.
• Laat het slachtoffer niet alleen.

Controleer ademhaling

• Kantel het hoofd van het slachtoffer licht achterover.
• Haal met twee vingers de kin naar voren. Hierdoor maakt u de ademweg vrij.
• Controleer of het slachtoffer adem haalt, door middel van te voelen (breng uw wang naar de mond van het slachtoffer), te luisteren (hoort u ademhaling) en te kijken (gaat de borstkas op en neer).
• Bij geen ademhaling? Bel voor hulp en start reanimatie.

Bel 112

• Voordat u start met reanimeren, belt u 112 en geeft u aan dat het om een reanimatie gaat. Indien u hulp heeft, laat de andere bellen, zodat u alvast kunt starten met reanimeren.
• Geef aan waar dat u zich bevindt, zodat de hulp snel ter plaatse kan zijn.
• Vraag om een AED, dit is een apparaat wat een elektrische schok toedient. Dit kan het hartritme herstellen. Daarnaast geeft de AED aan wat u moet doen om het slachtoffer te reanimeren.

Start reanimatie

• Zet uw hand in het midden van de borstkas neer (net boven het maagkuiltje.
• Druk de borstkas 5 á 6 centimeter in.
• Doe dit 30 keer in een tempo van tenminste 100 keer per minuut (maximaal 120 per minuut).
• Het kan zijn dat tijdens het reanimeren een rib breekt. Dit kunt u voorkomen door niet met uw vingers op de ribben te duwen.
• Mocht er toch een rib breken, laat u hierdoor niet afschrikken. Een gebroken rib is minder erg dan een hartstilstand.

Mond-op-mond-beademing

• Kantel het hoofd licht achterover.
• Haal met twee vingers de kin naar voren.
• Knijp de neus van het slachtoffer dicht.
• Beadem een seconde het slachtoffer. Kijk dat de borstkas omhoog komt.
• Laat het slachtoffer zelf uitademen.
• Herhaal de beademing nog een keer.
• 30 keer reanimeren, wordt afgewisseld met 2 keer beademen.

AED

• Als de AED er is, onderbreek de reanimatie zo kort mogelijk.
• Ontbloot het bovenlijf van het slachtoffer.
• Zet de AED aan, deze zegt precies wat u moet doen.
• Plak de elektroden op het bovenlijf van het slachtoffer.

Stop pas met reanimeren als hulpverleners aangeven dat u mag stoppen of het van u overnemen.

Als u klaar bent met reanimeren...

Op het moment dat u een slachtoffer reanimeert, gaat dit meestal vanzelf, u denkt er niet bij na en gaat handelen. Pas na afloop gaat u zich beseffen wat u heeft meegemaakt. Het reanimeren van een slachtoffer kan een enorme impact hebben op u. U bent vrijwel nooit alleen aanwezig bij een reanimatie. Dus er zijn meerdere mensen die hetzelfde als u hebben doorgemaakt. De belangrijkste tip is om er na afloop met de andere de situatie na te bespreken. Indien u het nodig acht kunt u ook contact zoeken met slachtofferhulp of met uw huisarts.