Tea tree olie (theeboomolie), schimmelwerend, antibacteriëel

Tea tree olie (ofwel theeboom olie) is gemaakt van de bladeren van de theeboom. De olie geldt als een middel tegen tal van kwalen, hoewel wetenschappelijk bewijs hiervoor ontbreekt. Vooral de reinigende en ontsmettende werking van tea tree olie maakt het product populair. Zo wordt het middel gebruikt bij kalknagels, zweetvoeten en hoofdluis. Tea tree olie is in diverse verschijningsvormen vrij verkrijgbaar.

• Wat is tea tree olie?
• Waarvoor kan tea tree olie gebruikt worden?
• Wat zijn de nadelen en gevaren van het gebruik?
• Verkrijgbaarheid van tea tree olie

Wat is tea tree olie?

Tea tree olie, in het Nederlands theeboom olie, wordt gewonnen uit de bladeren van de theeboom (Latijnse naam Melaleuca Alternifolia), een oorspronkelijk alleen in Australië voorkomende boomsoort. De oorspronkelijke bewoners van Australië, de Aboriginals, gebruiken de olie al sinds mensenheugenis en beschouwen tea tree olie als een soort wondermiddel tegen allerlei kwalen en aandoeningen. Door de grote vraag worden de theebomen tegenwoordig verbouwd op plantages, niet alleen in Australië, maar ook in landen als India en Indonesië. Theebomen, en dus ook tea tree olie, hebben niets te maken met de theeplanten, waarvan de bekende gewone (zwarte) thee wordt gemaakt.

Hoe wordt de olie gewonnen?

Oorspronkelijk groeide de theeboom in moerassige gebieden en werden de bladeren met de hand geplukt. Dit was zwaar en arbeidsintensief werk. Tegenwoordig komt het merendeel van de bladeren van speciaal voor de productie van tea tree olie aangelegde plantages. De lange, naaldvormige bladeren worden geperst, waarbij de olie vrijkomt. Vervolgens wordt de olie verwerkt tot een groot aantal producten, veelal voor aromatherapie of de cosmetische industrie.

Waarvoor kan tea tree olie gebruikt worden?

Aan tea tree olie wordt een grote antibacteriële en antiseptische werking toegeschreven. Het zou ook een groot aantal schimmels en virussen doden, en zelfs het gif van veel insectenbeten kunnen neutraliseren. Hieronder volgt een opsomming van een aantal toepassingen:

• Kalknagels. Aanstippen van de aangetaste nagel zou (weliswaar op lange termijn) de schimmel doden.
• Zweetvoeten. Het regelmatig behandelen van de voeten met tea tree olie of met een crème die deze olie bevat lost dit probleem op.
• Eeltvorming. Overmatige eeltvorming verdwijnt door het aanstippen of inwrijven met tea tree olie.
• Schaaf- en brandwonden. Aan tea tree olie wordt een kalmerende, pijnstillende werking toegeschreven.
• Ontsmetting. Men zegt dat tea tree olie 12 keer zo sterk desinfecterend werkt als fenol (een veel gebruikt chemisch ontsmettingsmiddel). Daardoor is de olie geschikt voor de behandeling van o.a. jeugdpuistjes en zweren.
• In de aromatherapie wordt tea tree olie toegepast bij de behandeling van verkoudheid, griep, keelpijn en dergelijke.
• Hoofdluis. Tea tree olie werkt preventief tegen hoofdluis en als shampoo ook bestrijdend.

Wat zijn de nadelen en gevaren van het gebruik?

De werking van tea tree olie is niet wetenschappelijk bewezen. Bij het gebruik ervan moet ook goed in acht genomen worden wat de producent op de verpakking of bijsluiter vermeldt. In ieder geval is het niet aan te raden om tea tree olie inwendig te gebruiken, raadpleeg hiervoor altijd eerst een deskundige. Daarnaast is de olie giftig voor katten en andere kleine zoogdieren, zowel bij inwendige als uitwendige toediening.
Een aantal onderzoeken spreekt van (tijdelijke) bijwerkingen van tea tree olie. Zo zou in de jaren ’80 in Engeland een zalf die tea tree olie bevatte, bij jongens hebben geleid tot enige borstvorming, die weer verdween na het stopzetten van de behandeling. Veelvuldig en overmatig gebruik van tea tree olie kan huidirritaties veroorzaken.

Verkrijgbaarheid van tea tree olie

Tea tree olie is zonder recept te koop, in diverse verschijningsvormen. Als “pure”olie in kleine flesjes, meestal verdund met water of andere oliën, als voet-, been-, huid- of gezichtsbalsem, als shampoo enzovoort.