Aanstekelijkheid van lachen, gapen, krabben en klappen

Hoor je iemand lachen? Grote kans dat je er zelf ook vrolijker door wordt of dat je zelfs mee gaat lachen! Dat komt doordat mensen elkaar imiteren, we doen elkaar na. Dit geldt niet alleen voor lachen, maar ook voor gapen, krabben en klappen. Wanneer je iemand tegenover je ziet gapen of wanneer je een artikel leest over gapen, dan is de kans groot dat je zelf ook de neiging hebt om te gapen!

Lachen

Niet alleen lachen is aanstekelijk. Veel emoties zijn aanstekelijk. Het komt doordat we elkaar imiteren. Is je klasgenoot waar je veel mee omgaat vrolijk? Dan is de kans groot dat jij ook na een tijdje ook met een glimlach op je gezicht rondloopt. Naast lachen is ook gapen erg aanstekelijk. Zit je in de trein en zie je iemand tegenover je gapen? Je gaapt waarschijnlijk met hem mee, terwijl je eigenlijk helemaal niet hoeft te gapen. Ook het hebben van jeuk kan aanstekelijk zijn. Wanneer je praat met iemand over luizen, heb je al snel jeuk op je hoofd. Begint iemand te krabben of zie je een foto van iemand die krabt? Dan begint het bij jou ook overal te kriebelen.

Gapen

Het is weer maandag ochtend en je zit in de trein op weg naar school. Het gezellige feestje had langer geduurd dan de bedoeling was. Je voelt dat je oogleden zwaar worden. Je begint te gapen. De treinpassagier die tegenover je zit voelt dezelfde neiging en gaapt ietwat beteuterd met je mee. Zelf is de treinpassagier niet slaperig. Waar komt dan de behoefte tot gapen toch vandaan?

Tijdens een saaie les op school of ‘s avonds laat wanneer je moe bent, iedereen moet wel eens gapen. Gapen werkt niet alleen van mens tot mens aanstekelijk, als je erover leest en zelfs bij een tekening van een gapend figuur is het lastig om niet te gapen. Men is het er nog steeds niet over eens, wat de reden van gapen nou is. Er zijn verschillende theorieën waarom we nou eigenlijk gapen.

Lange tijd hebben we gedacht dat als we gapen er een vermindering is van het zuurstofgehalte in de hersenen. Door het gapen zou er een grote instroom van zuurstof in de hersenen stromen. De zuurstof zou de hersenen dan activeren. Het klinkt misschien aannemelijk, maar andere onderzoeken spreken dit tegen. Er zijn experimenten geweest waarbij mensen in een zuurstofarme omgeving werden geplaatst en werd er geen toename van gapen waargenomen. Dat betekent dat de zuurstof niet de beperkende factor is voor het gapen. Ook blijkt uit dit experiment dat na het gapen de alertheid niet lager of hoger is dan voor het gapen. Men dacht ook dat gapen als communicatiemiddel werd gebruikt. Dit wordt vergeleken met het lachen. Als je iets leuks vind, dan lach je. Het zou kunnen dat we gapen ook als zo’n communicatiemiddel gebruiken. Door het gapen laten we blijken dat we iets saai vinden. Je laat hierdoor merken dat je, je verveelt. Er is ook een theorie dat gapen een overblijfsel uit de oertijd is. Er wordt gedacht dat gapen werd gebruikt wanneer mensen honger hadden. Omdat het vroeger niet veilig was om alleen op jacht te gaan, gaven de mannen met gapen aan dat zij honger hadden en graag op jacht wilden. Als de andere mannen dan terug gaapten, was het een teken dat zij ook honger hadden en konden ze samen op jacht gaan. Nog steeds wordt gezegd dat mensen gapen wanneer zij honger hebben. De laatste theorie is dat je gaapt als voorbereiding op inspanning. Je gaapt om wakker te blijven. Als je gaapt verhoogt je hartslag, je bloeddruk stijgt en door het gapen spannen je spieren aan. Niemand weet welke theorie nou precies klopt. Hierdoor blijft de vraag waarom wij nou gapen een mysterie.

Jeuk

Jeuk wordt ook wel prutritus genoemd en is net als pijn moeilijk te omschrijven terwijl iedereen weet hoe het voelt. Het is een kriebelig maar onaangenaam gevoel en vaak kan je het niet laten om te krabben. Maar waar komt jeuk dan vandaan? Krabt er iemand voor je doordat diegene jeuk heeft? Grote kans dat jij met hem mee krabt. Dat komt doordat jeuk aanstekelijk is. In ons lichaam worden bepaalde stoffen aangezet tot het geven van jeuk. Voorbeelden van de stoffen zijn histamine, serotonine en prostaglandine. Histamine heeft het sterkste effect, hier krijg je het meeste jeuk door. Deze stoffen prikkelen de receptoren van de zenuwen in ons lichaam. Vervolgens wordt er een signaal doorgeven aan de hersenen.

Dat jeuk aanstekelijk is blijkt uit het onderzoek van de Liverpool John Moores University en de University of Manchester. De onderzoekers hadden dertig proefpersonen. Deze dertig proefpersonen kregen foto’s te zien van iemand die zicht krabt, van huiduitslag en van een gezonde huid. Daarnaast kregen ze ook nog foto’s te zien van kriebelige dingen zoals mieren. Bij elke foto stelden de onderzoekers de vraag of ze ook jeuk hadden. Uit dit onderzoek bleek dat de kriebelige foto’s jeuk veroorzaakten bij de proefpersonen. De proefpersonen kregen het meeste jeuk bij het zien van de foto dat iemand zich krabt.

Klappen

Wij Nederlanders moeten overal voor klappen. Klappen voor een doelpunt, klappen op een verjaardag, klappen bij een prijsuitreiking, klappen voor een film, klappen voor een landing of klappen voor een kunstje van een hond. Overal moet voor geklapt worden. Waarom zou je tien minuten lang moeten klappen voor iets wat je mooi vindt? Waar komt die behoefte toch vandaan?

Klappen is een geluid wat we maken door onze beide handen met kracht tegen elkaar aan te slaan. De bekendste vorm van klappen is het applaus. Een manier om te laten zien dat je iets waardeert. Dat we klappen als één iemand begint te klappen komt doordat we elkaar imiteren.