Oogprothese (kunstoog) na chirurgische verwijdering van oog

Oogprothese (kunstoog) na chirurgische verwijdering van oog Wanneer de chirurg een oog verwijderd heeft bij de patiënt omwille van glaucoom, een letsel, een ooginfectie of een oogtumor, draagt de patiënt nadien meestal een oogprothese. De oogprothese is tevens aanbevolen bij een patiënt met een aangeboren oogaandoening zoals anoftalmie of microftalmie. Een oogprothese herstelt het gezichtsvermogen niet, maar maakt het uiterlijk aangenamer en voorkomt eveneens dat de weefsels in de oogkas groeien om de lege ruimte te vullen. Het aanmeten van een kunstoog is mogelijk nadat de operatiewonde voldoende is genezen. Dit is meestal het geval na ongeveer vier tot zes weken na de operatie.

Chirurgische verwijdering van oog of ogen

Diverse soorten ingrepen zijn mogelijk om een beschadigd oog te verwijderen. Dit beslist de chirurg op basis van het type oogaandoening van de patiënt en de ernst van de oogletsels of oogtumor zoals retinoblastoom. Het type operatie beïnvloedt eveneens de keuze van een oogprothese. Via een evisceratie zuigt de chirurg de geleiachtige binnenkant van het oog weg. Dit gebeurt via een incisie (medische term voor "snede") in de voorkant van het oog. Hierdoor blijft het weefsel behouden in het buitenste oog en de oogkas (baan). Bij de enucleatie verwijdert de chirurg het gehele oog en snijdt hij dit weg uit de oogkas. De chirurg raadt het implanteren van een oogprothese (oculaire prothese) bijna altijd aan nadat het oog als gevolg van beschadiging of ziekte is verwijderd.

Oogprothese

Een oogprothese omvat een ovale, witachtige buitenschaal afgewerkt volgens de witte kleur van het andere oog en een rond, centraal gedeelte waarbij de ocularist een iris en pupil schildert dat lijkt op het ander oog. Een oogprothese bestaat uit kunststof of glas en heeft als doel om hetzelfde uitzicht als het andere oog te bereiken. De uitneembare oogprothese past over een oogimplantaat. De chirurg heeft dit harde en ronde oogimplantaat (soort pingpongballetje) chirurgisch dieper in de oogkas is ingebed en blijft daar permanent aanwezig. De chirurg doet hier vaak levend weefsel of synthetisch vulmatermaal rond voor plaatsing. In Nederland bestaan er enkele ocularisten (bedrijven die oogprotheses maken) en laboratoria rond oogprotheses.

Glazen prothese

De glazen prothese is binnen enkele uren klaar, ziet er “sprankelend” uit, maar is na het aanmaken niet meer aan te passen, en bovendien is deze snel breekbaar en gaat hij maar gemiddeld twee jaar mee.

Kunststof prothese

Bij een kunststof oogprothese, gemaakt uit hard kunststof acryl, maakt de ocularist een pasmodel op basis van de oogholte. Of hij maakt een afgietsel van de holte waarin de prothese terecht komt. Daarna gaat hij aan de slag voor het maken van de echte oogprothese. De kunststof oogprothese gaat erg lang mee, is licht van gewicht, verkleurt niet, wordt niet aangetast door het traanvocht, is nadien nog aan te passen en is niet breekbaar. Wel is een patiënt soms allergisch voor het acryl of heeft hij last van droge ogen doordat het traanvocht niet gelijkmatig en natuurlijk vloeit over het oppervlak.

In- en uitdoen van kunstoog

Een oogprothese blijft ook ’s nachts aan. Enkel voor het reinigen van de oogprothese, moet de patiënt deze uitdoen. De patiënt doet een oogprothese zelf in en uit. Voor het uitdoen van de prothese, trekt hij het onderooglid een beetje naar beneden. Om de oogprothese weer in te doen, schuift de patiënt deze eerst achter het bovenooglid en vervolgens tilt hij deze over het onderooglid.

Bijwerkingen, nadelen en tips

Uit de oogholte van de patiënt komt een lichte eiwitafscheiding omdat het slijmvlies in de holte licht geïrriteerd is door het dragen van de prothese. Dit is niet iets waar de patiënt zich zorgen om moet maken daar dit de slijmvorming aan de prothese stimuleert. Wanneer veel afscheiding optreedt, heeft de patiënt mogelijk een bindvliesinfectie. De oogarts schrijft hiervoor antibiotische oogdruppels of zalf voor. De patiënt neemt de oogdruppels via correcte oogdruppelrichtlijnen. Soms ervaart de patiënt droge ogen.

Een oogprothese beweegt wel, maar is vaak niet zo volledig of stevig als het andere gezonde oog. De pupil in een oogprothese verandert niet bij reactie op licht. Daarom zijn de pupillen van beide ogen soms ongelijk.

De oogkas verandert mogelijk blijvend van vorm na de operatie. De patiënt draagt daarom meestal ongeveer zes maanden een eerste oogprothese zodat de spieren en weefsels in de oogkas zich langzaam aanpassen aan het nieuwe oog. Daarna krijgt de patiënt zijn permanente kunstoog.

Hoewel de operatie zelf gering is, is het voor een aantal patiënten psychisch en emotioneel een grote uitdaging om te leren leven met een oogprothese en met de visuele handicap. Het is goed om in dit proces begeleiding en ondersteuning te krijgen om deze patiënten te helpen in deze vaak moeilijke periode. In Nederland kan een patiënt met een oogprothese (kunstoog) terecht bij de Vereniging OOG in OOG. Deze organisatie biedt informatie, geeft voorlichtingen, organiseert lotgenotencontacten, behartigt de ledenbelangen en heeft contact met ziekenhuizen en prothesemakers.

Lees verder

© 2015 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Enucleatie: Verwijdering van het oog uit de oogkasEnucleatie: Verwijdering van het oog uit de oogkasEnucleatie is de chirurgische ingreep waarbij de oogarts de hele oogbol en de inhoud ervan verwijdert, met behoud van de…
Retinoblastoom: zeldzame vorm van oogkanker bij kinderenRetinoblastoom: zeldzame vorm van oogkanker bij kinderenRetinoblastoom is een kwaadaardige tumor in het netvlies van het oog en komt alleen voor op de kinderleeftijd. Retino ko…
Borstvergroting (mamma-augmentatie)Borstvergroting (mamma-augmentatie)Veel vrouwen zijn ontevreden over de grootte en/of de vorm van hun borsten. Een borstvergroting kan in die gevallen een…
Paintball: Voorkom verwoestende oogletselsPaintball: Voorkom verwoestende oogletselsPaintball is vooral bij jongeren een populaire vrijetijdsbesteding. Miljoenen mensen over de hele wereld zijn gek op dit…

Weggezakt in een moeras – wat nu?Weggezakt in een moeras – wat nu?Kopje onder gaan in drijfzand of in een moeras is geen fabeltje uit een avonturenfilm. Door de jaren heen zijn veel mens…
Je muzieksmaak geeft inzicht in je breinZit je iPhone vol met Amy Winehouse liedjes? Heb je een afspeellijst speciaal toegewijd aan Metallica? De studie van Dav…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: TobiasD, Pixabay
  • http://oogheelkunde.mumc.nl/sites/oogheelkunde/files/oogprothese.pdf
  • http://www.losteye.com/ocularst.htm
  • http://www.ver-ooginoog.nl/informatie/oogprothesen.html
  • http://www.ver-ooginoog.nl/informatie/oogprothesen/soorten-oogprothesen.html
  • http://www.ver-ooginoog.nl/over-oog-in-oog/missiedoel.html
  • http://www.webmd.com/eye-health/prosthetic-eye-ocular-prosthesis
  • http://www.webmd.com/eye-health/prosthetic-eye-ocular-prosthesis?page=2
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 09-08-2019
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Diversen
Bronnen en referenties: 8
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.