Acetonvergiftiging: Problemen met ademhaling en bewustzijn

Aceton (Dimethyl formaldehyde, dimethylketon) is een chemische stof die zich in veel huishoudelijke producten bevindt zoals nagellakremover en sommige lakken, lijmen en schoonmaakmiddelen. Externe vergiftiging treedt op bij het inslikken van op aceton gebaseerde producten. Dit is eveneens mogelijk door het inademen van rook. Ook is een vergiftiging aceton mogelijk doordat de huid dit absorbeert. Interne acetonvergiftiging is mogelijk bij een vetarme voeding, ondervoeding en stofwisselingsziekten zoals diabetes. Door de vergiftiging zijn meerdere lichaamsdelen aangetast. Problemen met de ademhaling en het bewustzijn zijn de meest frequente symptomen. De patiënt heeft onmiddellijk medische zorgen nodig. Wanneer een snelle behandeling plaatsvindt, zijn de vooruitzichten goed.

• Wanneer is sprake van acetonvergiftiging?
• Symptomen: Problemen met o.a. ademhaling en bewustzijn
• Behandeling
• Prognose is vrij goed
• Complicaties door vergiftiging met aceton

Wanneer is sprake van acetonvergiftiging?

Een vergiftiging treedt op wanneer meer dan 200 ml aceton in het lichaam aanwezig is. De lever is dan niet meer in staat om aceton af te breken tot chemicaliën die het lichaam nodig heeft.

Symptomen: Problemen met o.a. ademhaling en bewustzijn

Acetonvergiftiging tast verschillende lichaamsdelen aan. Hieronder staan de symptomen vermeld die betrekking hebben op deze lichaamsdelen. Des te meer de patiënt is blootgesteld, des te groter veelal de schade is die optreedt.

Ademhaling

De patiënt heeft ademhalingsproblemen. Hij lijdt namelijk aan kortademigheid en ook is de ademhaling vertraagd (bradycardie).

Centraal zenuwstelsel

Door een gevoel van dronkenschap, heeft de patiënt een gebrek aan coördinatie en treden evenwichtsproblemen op (ataxie). Spraakproblemen zijn eveneens mogelijk. Verder is ook het bewustzijn aangetast. Zo zijn een verminderd bewustzijn, verwardheid, slaperigheid (lethargie), stupor (verdoving, sterke vermindering of totale opheffing van de geestelijke functies gepaard gaande met onbeweeglijkheid van het lichaam) en coma (onbewust, reageert niet) mogelijke symptomen.

Hart en bloedvaten

De patiënt heeft een lage bloeddruk (hypotensie).

Maag en darmen

De patiënt verspreidt een fruitige geur (door aanwezige ketonen in het bloed) en hij heeft ook een zoete smaak in de mond. Andere symptomen omvatten misselijkheid, braken en pijn in het buikgebied.

Urinewegen

De patiënt moet vaker plassen (pollakisurie)

Behandeling

Thuiszorg

De patiënt belt onmiddellijk de hulpdiensten want acetonvergiftiging is een medische noodsituatie. Hij geeft de leeftijd, het gewicht en de algemene conditie door van de patiënt. Indien hij informatie heeft over het acetonproduct zoals de naam, de ingrediënten en de sterkte, speelt hij deze informatie telefonisch ook door. Indien bekend geeft de begeleider ook mee wanneer (tijdstip) de patiënt de aceton heeft ingenomen en over welke hoeveelheid het gaat. Het is niet aanbevolen om de patiënt te laten braken tenzij het antigifcentrum of een zorgverlener hiervoor de toestemming geeft. Aceton brengt namelijk schade toe aan de bekleding van de slokdarm en de huid van de mond.

Professionele medische zorg
Indien mogelijk neemt de begeleider de verpakking van het genomen acetonproduct mee naar het ziekenhuis. De arts bewaakt meteen de vitale functies van de patiënt zoals de temperatuur, de hartslag, de ademhaling en de bloeddruk. Mogelijke onderzoeken omvatten een bloedonderzoek, een urineonderzoek en een thoraxfoto (röntgenfoto van de borstkas) en een elektrocardiografie (ECG: meting van de elektrische activiteit van hart). Vervolgens krijgt patiënt een symptomatische behandeling die bestaat uit ademhalingsondersteuning, waaronder zuurstof en een beademingsbuis via de mond, een maagspoeling (via een buis door de neus naar de maag), intraveneuze vochttoediening (IV, vloeistoffen gegeven via een ader) en medicijnen.

Prognose is vrij goed

Het per ongeluk drinken van kleine hoeveelheden aceton/nagellakremover berokkent bij volwassenen waarschijnlijk weinig schade. Grote hoeveelheden inslikken of inademen leidt tot irritatie aan o.a. de neus, keel, mond, longen, ogen en hersenen. Zeker bij kinderen zijn slechts kleine hoeveelheden reeds gevaarlijk. Daarom is het belangrijk alle huishoudelijke chemicaliën op een veilige afstand te houden voor kinderen. Als de patiënt 48 uur na de acetonvergiftiging overleeft, zijn de vooruitzichten goed en herstelt de patiënt vrijwel steeds volledig.

Complicaties door vergiftiging met aceton

Aspiratiepneumonie treedt mogelijk op bij het leegpompen van de maag. In de longen komt dan per toeval water terecht in plaats van in de maag. Hierdoor verdrinkt de patiënt mogelijk. De patiënt komt zelden te overlijden aan de gevolgen van acetonvergiftiging. Dit gebeurt vooral indien hij geen behandeling krijgt.

Lees verder

• Ademhalingsproblemen: Oorzaken van moeite met ademen
• Vergiftiging: Oorzaken, symptomen, behandeling en preventie
• Tegengif (antidotum): Werking & lijst tegengiffen (antidota)