EHBO bij vergiftiging met koolmonoxide (CO-intoxicatie)

EHBO bij vergiftiging met koolmonoxide (CO-intoxicatie) Koolmonoxidevergiftiging … een sluipende moordenaar. Dit reuk-, smaak- en kleurloze gas beschadigt de hersenen en resulteert mogelijk in de dood. De vergiftiging komt snel tot stand door een slechte werking van een verwarmingstoestel in combinatie met gesloten ramen en deuren. Het bloed is door de vergiftiging niet meer in staat om zuurstof op te nemen, met onder andere ademhalingsproblemen, hoofdpijn en bewusteloosheid als gevolg. Regelmatig een kamer verluchten is belangrijk in de preventie van dit CO-intoxicatie. Bij de toediening van de eerste hulp is verluchten dan ook het eerste en belangrijkste advies.

Oorzaken vergiftiging met koolmonoxide

Koolmonoxidevergiftiging is een vorm van een bloedvergiftiging. Door dit gas is het bloed niet meer in staat om zuurstof op te nemen. Koolmonoxide (CO) verbindt zich met hemoglobine in het bloed, wat leidt tot de vorming van carboxyhemoglobine, waardoor zuurstofopname niet meer mogelijk is. Koolmonoxide ontstaat bij onvolledige verbranding, dus wanneer een vlam onvoldoende zuurstof krijgt.

Risicofactoren CO-intoxicatie

In onder andere volgende omstandigheden komt een CO-intoxicatie snel tot stand
  • De uitlaatgassen van een draaiende motor in een gesloten garage
  • Een onvoldoende verluchting van de badkamer met een gasgeiser
  • Een slecht trekkende kachel door bijvoorbeeld een verstopte schouw
  • Een slechte werking van een verwarmingstoestel in combinatie met gesloten ramen en deuren

Symptomen: Ademhalingsproblemen

De patiënt met CO-intoxicatie heeft ademhalingsproblemen; soms valt de ademhaling zelfs helemaal weg. In ernstige gevallen is de patiënt bewusteloos, bevindt hij zich in een coma of treedt een hartstilstand op. Mogelijk heeft de patiënt brandwonden aan het gezicht, de mond en de neus. Verder is de huid vaak blauw (cyanose), bleek of grauw. Bij een ernstige vergiftiging kleur de huid lichtroze. Daarnaast treden nog andere lichamelijke en mentale symptomen op, die niet altijd en bij iedereen tot uiting komen.

Pijn op de borst komt voor bij CO-intoxicatie / Bron: Pexels, PixabayPijn op de borst komt voor bij CO-intoxicatie / Bron: Pexels, Pixabay
Fysieke symptomen

Mentale problemen


Verder is het giftige koolmonoxidegas onzichtbaar, smaakloos en geurloos, maar in hoge concentraties valt wel een lavendelgeur waar te nemen.

Eerste hulp bij koolmonoxidevergiftiging

Eigen veiligheid

Een hulpverlener gaat steeds met het hoofd omlaag naar binnen om zo weinig mogelijk in contact te komen met de giftige rook of dampen. Hij probeert tevens zo weinig mogelijk giftig gas in te ademen door een natte doek voor de mond en neus te binden en dan zo weinig mogelijk te ademen. Tot slot sluit hij alle gas- en elektriciteitsvoorzieningen, want de kleinste vonk of vlam veroorzaakt mogelijk een ontploffing.

Verluchte omgeving

Hij zorgt er daarna meteen voor dat de patiënt in frisse lucht terechtkomt door de ramen en/of deuren te openen of zelfs in te slaan. Indien dit niet mogelijk is, verplaatst hij de patiënt uit de buurt van de omgeving waar zich koolmonoxide bevindt. Als de patiënt bewusteloos is, kijkt de hulpverlener wel eerst of de patiënt nog andere verwondingen heeft alvorens hem te verplaatsen. De hulpverlener neemt de bewusteloze patiënt vast aan de voeten. Daarna sleept hij hem zo naar buiten. Het is tevens aangeraden om kledij die doordrongen is met gassen, uit te doen. De hulpverlener belt daarna zo snel mogelijk naar de hulpdiensten.

Patiënt reanimeren

De hulpverlener start met het reanimeren van de patiënt indien hij niet normaal ademt. Wanneer de hulpverlener alleen is, reanimeert hij eerst gedurende één minuut de patiënt en belt hij dan pas de hulpdiensten. Wanneer hij niet alleen is, laat hij iemand anders bellen naar de hulpdiensten en reanimeert hij de patiënt indien nodig. Hij stopt pas met reanimeren als de patiënt zelf begint te ademen of als het ambulancepersoneel aanwezig is. Wanneer de bewusteloze patiënt in veiligheid is en weer vrij ademt, legt de patiënt hem in een stabiele zijligging. De hulpverlener blijft steeds bij de patiënt aanwezig.

EHBO: Zeker niet doen

De hulpverlener redt de patiënt niet zomaar. Hij neemt namelijk wel voorzorgsmaatregelen alvorens in de ruimte te gaan waarin zich de patiënt bevindt. Hij zou anders zelf giftige dampen inademen. Hij gebruikt evenmin een zaklamp om de patiënt te redden want ook dit leidt soms tot ontploffingsgevaar. Voorts mag de hulpverlener de patiënt zeker geen eten of drinken geven, want hij verstikt zich hierin mogelijk. Daarnaast heeft de patiënt mogelijk nog andere letsels en heeft hij in het ziekenhuis narcose nodig.

Professionele medische hulp

De behandeling in het ziekenhuis is afhankelijk van de ernst van de koolmonoxideblootstelling. Patiënten met een milde blootstelling krijgen 100% zuurstof gedurende tien à vijftien minuten. Daarnaast volgt de arts hen nauwgezet op. Bij een ernstige koolmonoxidevergiftiging zijn hoge doses zuurstoftherapie nodig.

Prognose

Het is belangrijk om bij een CO-intoxicatie snel maar vooral ook in veilige omstandigheden op te treden want op deze manier redt de hulpverlener mogelijk het leven van de patiënt. In Nederland en België komen jaarlijks duizenden ongevallen voor met koolmonoxide (CO) waarbij enkele honderden patiënten komen te overlijden.

Lees verder

© 2016 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
EHBO – bevriezingEHBO, Eerste Hulp Bij Ongelukken, het woord zegt het al. Bij EHBO gaat het er om dat je iemand kunt helpen als hij een o…
EHBO - brandwondenEHBO, Eerste Hulp Bij Ongelukken, het woord zegt het al. Bij EHBO gaat het er om dat je iemand kunt helpen als hij een o…
Alcohol intoxicatie (alcoholvergiftiging)Alcohol intoxicatie (alcoholvergiftiging)Alcohol intoxicatie (alcoholvergiftiging) is een ernstige conditie die zelfs tot de dood kan leiden. Een alcholvergiftig…
Eerste Hulp Bij OngelukkenEerste Hulp Bij OngelukkenEHBO, ofwel Eerste Hulp Bij Ongelukken of Eerst Hulp Bij Ongevallen, is hulp die door niet professionals wordt gegeven.…

EHBO bij verdrinking: Uit het water redden en reanimerenEHBO bij verdrinking: Uit het water redden en reanimerenVerdrinking gebeurt snel bij een ongeval bij bijvoorbeeld patiënten die de zwemkunsten nog niet goed beheersen, maar ook…
EHBO bij een hartaanval: Hartmedicatie en/of reanimatieEHBO bij een hartaanval: Hartmedicatie en/of reanimatieBij een hartaanval (hartinfarct) krijgt het hart onvoldoende bloed, wat onder andere symptomen van kortademigheid, uitst…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: InspiredImages, Pixabay
  • Carbon Monoxide Poisoning Treatment, http://www.webmd.com/first-aid/carbon-monoxide-poisoning-treatment, geraadpleegd op 20 augustus 2016
  • Carbon Monoxide Poisoning, http://www.emedicinehealth.com/carbon_monoxide_poisoning/article_em.htm, geraadpleegd op 20 augustus 2016
  • Eerste Hulp Bij Ongelukken, Uitgeverij: VeBeS in samenwerking met het Vlaamse Kruis, uitgave: februari 2013, digitale uitgave dus paginanummer onbekend, geraadpleegd op 20 augustus 2016
  • EHBO Snelgids, Auteur: Elly van der Meijden, Redactie: Dr. A. Nijland, Uitgever: Reality Bites Publishing B.V., ISBN: 9789490783273, eerste druk: maart 2012, blz. 182-183, geraadpleegd op 20 augustus 2016
  • Hygiëne & EHBO, Docente: Ann Eyskens, Departement Handelswetenschappen en Bedrijfskunde, Thomas More Turnhout, 3 Bachelor Office Management, Medical Management Assistant, Academiejaar 2013-2014, digitale cursus dus paginanummer onbekend, geraadpleegd op 20 augustus 2016
  • Afbeelding bron 1: Pexels, Pixabay
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 04-05-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Diversen
Bronnen en referenties: 7
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.