Cholesterol: wat doen bij een ongezond cholesterol?

Cholesterol is voor je lichaam erg belangrijk zodat het lichaam goed kan functioneren. Het cholesterol (vet) zorgt voor de stevigheid van de celwanden. Het cholesterol wordt verspreid via het bloed. Er zijn verschillende soorten cholesterol. Dit zijn HDL, het goede cholesterol en LDL, het slechte cholesterol. Een te veel aan LDL kan leiden tot hart- en vaatziekten. Hoe wordt het cholesterolratio bepaald? En wat kun je er aan doen om een gezond cholesterol te krijgen?

Inhoud

• Wat is cholesterol?
• De cholesterolratio bepalen
• De gevaren van een te hoog cholesterolgehalte
• Hoe houd ik mijn cholesterolgehalte gezond?
• Door welke producten daalt het LDL cholesterol?

Wat is cholesterol?

Cholesterol komt in ons lichaam via dierlijk of plantaardige voeding binnen. Ook maakt je lichaam dit cholesterol aan en wordt het als bouwstof gebruikt. Cholesterol is een vettige stof. Ondanks de slechte naam heeft het lichaam cholesterol wel degelijk nodig omdat het als bouwstof dient. Het lichaam maakt cholesterol aan omdat het nodig is voor de opbouw van celwanden en om hormonen, cellen en gal te produceren. Het aanmaken van cholesterol gebeurt vooral in de lever, maar ook in de darm. Cholesterol wordt door het lichaam samen met triglyceriden verpakt tot transportdeeltjes. Deze transportdeeltjes worden ook wel lipoproteïnen genoemd. Er zijn verschillende soorten lipoproteïnen. Dit zijn LDL, HDL en VLDL.

LDL

LDL, ook wel lage dichtheid lipoproteïnen genoemd, is het 'slechte cholesterol’. Een hoog LDL gehalte verhoogt het risico op het krijgen van hart- en vaatziekten. LDL zorgen ervoor dat het cholesterol getransporteerd wordt naar de cellen en spieren in het lichaam. Onderweg zal een overschot zich in de wanden van slagaders nestelen waardoor deze vernauwd raken en dichtslibben. Wanneer dit gebeurd spreken we van aderverkalking.

HDL

HDL, ook wel hoge dichtheid lipoproteïnen genoemd, is het 'goede cholesterol’. HDL transporteren het LDL cholesterol naar de lever indien er te veel van in het lichaam binnenkomt. LDL worden dan omgezet in gal en zal via de ontlasting het lichaam verlaten. HDL zijn feitelijk dus schoonmakers en het wordt daarom het ‘goede cholesterol’ genoemd. Hoe meer HDL er in het bloed zitten, hoe beter het is.

VLDL

VLDL, ook wel zeer lage dichtheid lipoproteïnen genoemd. VLDL transporteren triglyceriden van de lever naar de lichaamscellen. In de lichaamscellen dienen ze als energiebron. Tijdens het transport ontstaan er LDL deeltjes die zich aan de wanden van slagaders nestelen. Triglyceriden (vetdeeltjes) worden aangemaakt door de lever. Triglyceriden bestaan uit koolhydraten en vetzuren die via de voeding het lichaam in komen. Mensen met overgewicht hebben vaak een te hoog percentage aan triglyceriden.

De cholesterolratio bepalen

Met de cholesterolratio wordt het risico op het krijgen van hart- en vaatziekten bepaald. Om de cholesterolratio te bepalen wordt er eerst bloed afgenomen door middel van een prikje in de vinger om te onderzoeken wat het cholesterolgehalte is. Bij het cholesterolgehalte wordt het HDL, LDL, de triglyceriden en het totaal cholesterol gemeten. De cholesterolwaarden die uit het bloedonderzoek komen worden uitgedrukt in millimol per liter (mmol/l). Een gezond cholesterolgehalte zit onder de 5 mmol/l. Het is van belang dat het cholesterolgehalte meer dan één keer gemeten wordt omdat van nature de waardes in het lichaam kunnen schommelen.

De gevaren van een te hoog cholesterolgehalte

Een te hoog cholesterolgehalte is vaak te wijten aan roken, drinken, een traag werkende schildklier, overgewicht, erfelijke aanleg of een verkeerd voedingspatroon. Dit is gevaarlijk voor de gezondheid. Een te hoog cholesterolgehalte voel je niet. Ongeveer een kwart van de mensen tussen de 35 en 70 jaar heeft een verhoogd cholesterolgehalte. Het is daarom verstandig om af en toe een cholesterolcheck te doen om het cholesterolratio te bepalen. Als je te lang blijft rondlopen met een te hoog cholesterol, dan kunnen er bloedpropjes ontstaan in de vaten waardoor de vaten nauwer worden. Dit kan leiden tot een tekort aan zuurstof in de organen. Dit is gevaarlijk omdat hierdoor een TIA, beroerte of hartinfarct kan ontstaan.

Hoe houd ik mijn cholesterolgehalte gezond?

Het is heel belangrijk om zo gezond mogelijk te blijven eten.

• Oppassen met verzadigde vetten. Deze zitten in: roomboter, chips, vet vlees, volle melkproducten, volle kaas, slagroom, chocolade, koekjes, taart en snacks
• Kies voor onverzadigde vetten. Deze zitten in: vis, olijfolie, halvarine, avocado, noten, zaden en olijven
• Kies voor magere kaas, mager vlees en magere zuivelproducten
• Kies voor vloeibare bak- en braadproducten waar minder verzadigd vet in zit
• Drink niet meer dan één of twee glazen alcohol per dag
• Eet twee stuks fruit per dag en eet minimaal 200 gram groente
• Beweeg iedere dag minimaal een half uur. Beweging heeft een positieve invloed op het cholesterolniveau. Beweging op de lange termijn verlaagt het LDL-cholesterol en verhoogt het HDL-cholesterol

Door welke producten daalt het LDL cholesterol?

Er zijn een aantal producten die er voor zorgen dat het LDL-cholesterol (slechte cholesterol) daalt.