Vitamine C: over rimpels, griep en vitamine-killers

Vitamine C is aan een opmars in populariteit bezig. Vanouds bekend als vitamine uit het vertrouwde glas sinaasappelsap dat zou helpen verkoudheden en griep te voorkomen, vind je vitamine C nu terug in alles van voedingssupplementen tot huidverzorgingsproducten. Tijd voor een nadere kennismaking: wat doet vitamine C nu écht voor je gezondheid en uiterlijk – en wat niet? En hoe haal je er het meeste uit? Dat vitamine C belangrijk is voor je gezondheid is bekend. Zo helpt het bij het behoud van gezonde lichaamscellen en speelt het een gunstige rol bij de stofwisseling. Ook bevordert vitamine C genezing van infecties, is het belangrijk voor de weerstand ertegen, en is vitamine C van gunstige invloed op genezing van wonden. Ook is vitamine C een zogenaamde anti-oxidant. Ofwel, het beperkt de inwerking van schadelijke vrije radicalen.

Een sinaasappel... of twee

Kom je, door de aanbevolen hoeveelheid groente en fruit per dag te eten (twee stuks fruit en twee ons groenten), aan voldoende vitamine c? Ofwel, haal je de voor de gemiddelde volwassene benodigde 70 mg per dag? Gewoonlijk wel. Toch is dit een vuistregel, omdat het vitamine C-gehalte per soort groente of fruit verschilt. Uit een gemiddelde sinaasappel bijvoorbeeld, haal je al je dagelijks benodigde vitamine C. Maar een appel bevat weliswaar vele andere waardevolle voedingsstoffen, maar komt er met gemiddeld ruim 10 mg vitamine C wat bekaaid af. Ook bij groenten is het vitamine C-gehalte wisselend per soort. Een onsje gekookte kousenband bijvoorbeeld, bevat zo’n 9 mg vitamine C. Gekookte broccoli daarentegen komt al op ongeveer 34 mg per ons. Mais moet het zelfs helemaal zonder vitamine C stellen. Wat altijd een rol speelt bij het vitamine-C-gehalte, is de manier waarop een product behandeld is. Bij schillen en snijden vermindert het vitamine C-gehalte en ook bewaren, koken en andere bewerkingen doen geen goed.
Het idee dat diepvriesgroenten geen vitamine C zouden bevatten, wordt trouwens met klem weersproken door het Voedingscentrum. Deze groenten worden normaliter door de fabrikant maar kort bewerkt en snel ingevroren, zodat het verlies aan vitamine C beperkt blijft; zo’n tachtig procent van de vitamine C blijft bewaard, en dat maakt van een pak diepvriesgroenten een geduchte concurrent voor vers. Laat staan voor het slappe bosje groente dat al een paar dagen te lang in de groentela ligt...

Veel is beter?

Soms wordt beweerd dat extreme hoeveelheden vitamine C slikken zou bijdragen aan het voorkomen van verkoudheid en griep, en bovendien een rol zou spelen bij het voorkomen van ernstige ziekten als kanker. Al hebben groente en fruit, de belangrijkste leveranciers van vitamine C, een grote rol bij het gezond blijven, een rechtstreeks verband tussen ongewoon grote hoeveelheden vitamine C en grootse effecten op de gezondheid is in onderzoeken niet of onvoldoende overtuigend aangetoond. Hier en daar wordt na onderzoek wel gerept van zekere gunstige effect bij het voorkomen van kou en griep, maar andere onderzoeken nuanceren die resultaten weer. Bovendien is het niet zo dat grote hoeveelheden van dit vitamine per definitie onschadelijk zouden zijn. Omdat vitamine C een wateroplosbare vitamine is, wordt weleens gezegd dat je een overschot er zonder enig gevolg voor de gezondheid uitplast. Dat idee is aan nuancering onderhevig. Het kan namelijk wel belastend zijn voor het lichaam om onnatuurlijk grote hoeveelheden van een bepaalde stof te moeten uitscheiden. Ook is in ons lichaam een verfijnd systeem continu bezig om vitamines en mineralen optimaal in wisselwerking te brengen, en die wisselwerking is door overmatige toevoeging van vitamine C te beinvloeden. Vitamine C stimuleert bijvoorbeeld de opname van ijzer. Op zich fijn, maar bij extreme hoeveelheden vitamine C kan dit tot een overmaat aan ijzeropname leiden. Twijfel over je vitamine-C-inname of behoefte? Op www.voedingscentrum.nl kun je zowel een verkennende test doen om te kijken of je in principe voldoende vitamines binnenkrijgt, als overige informatie vinden over vitamines.

Vitamine C tegen rimpels

Zowel uitwendig als inwendig is vitamine C een van de wapens ingezet tegen rimpels en huidveroudering. Nou is Unilever als fabrikant van onder andere cosmetica niet helemaal belangeloos bij de uitkomst van een onderzoek over het verband tussen vitamine C-rijke voeding en rimpelvorming, maar interessant blijven de bevindingen wel. Liefst 4000 vrouwen tussen de 40 en 74 jaar deden mee aan dit onderzoek, en wat bleek? Wie veel vitamine C-rijke voeding eet, heeft minder rimpels. Moet je vitamine C dus ook in cosmetica verwerken? Het is de vraag. Onder andere volgens de Consumentenbond heeft het verwerken van vitamines in cosmetica helaas weinig of geen resultaat. De hoeveelheid toegevoegde vitamines zouden namelijk te klein zijn om echt aantoonbaar resultaat op te leveren. ‘Cosmetics Cop’ Paula Begouin zegt echter weliswaar dat een antirimpelwerking niet aangetoond is, maar noemt Vitamine C wel een belangrijke antioxidant voor de huid, die onder andere helpt om de huidweerstand tegen de inwerking van de zon effectiever te maken.


Dit artikel verscheen eerder in de Antilliaanse nationale krant Amigoe