Wat weet u over slapen? Enkele slaapweetjes op een rij

Slapen, we doen het iedere dag maar wat weten we er eigenlijk over? Hoeveel slaap hebben we nodig? Is een slaapmutsje juist wel of juist niet goed? En is het mogelijk om slaap in te halen? Antwoorden op deze en meer vragen vindt je in onderstaand artikel.

Slapen is van levensbelang

Een gezonde nachtrust is erg belangrijk, tijdens onze slaap herstelt het lichaam van de dagelijkse inspanningen zodat we de volgende dag weer fit en vol energie aan de slag kunnen. Slaap is erg belangrijk, als een mens te weinig slaapt kunnen er allerlei lichamelijke klachten ontstaan zoals:

• Een verzwakt immuunsysteem
• Verstoorde hormoonevenwicht
• Concentratie problemen
• Emotionele problemen

Slapen is zelfs van levensbelang, zonder slaap zal een mens sterven. Het is net als eten en drinken een primaire levensbehoefte.

Hoeveel uren moeten we slapen?

Het is erg moeilijk om te zeggen hoeveel uren we per nacht moeten slapen, het verschilt namelijk erg per persoon. Leeftijd, lichamelijke conditie en dagelijkse lichamelijke inspanning zijn enkele factoren die de slaapbehoefte kunnen beïnvloeden. Kinderen hebben meer slaap nodig dan volwassen en een bouwvakker die een hele dag zwaar werk heeft verricht, zal langer moeten slapen dan bijvoorbeeld iemand die een dag vrij heeft gehad.
Slaapbehoefte is sterk persoonsgebonden, zo kunnen twee collega's die ongeveer dezelfde levensstijl genieten, een groot verschil in slaapbehoefte tonen.

Gemiddelde slaapbehoefte

• 0-2 jaar: 18 uur
• 2-4 jaar: 13 uur
• 5-9 jaar: 11 uur
• 10-12 jaar: 10 uur
• 13-24 jaar: 9 uur
• 25-50 jaar: 7 uur
• 50 jaar en ouder: 6 uur

Kunnen we een tekort aan slaap inhalen?

Slaap inhalen is erg lastig. Als men amper een oog heeft dicht gedaan en maar zo'n drie uur heeft geslapen, lukt het meestal niet om de gemiste vier tot vijf uur in te halen. Indien men de volgende avond vier tot vijf uur eerder naar bed gaat, is de kans groot dat men weer ontwaakt na de gebruikelijke uren slaap. Dit komt doordat het menselijk lichaam zich erg goed kan aanpassen, bij tijdelijk slaaptekort slaapt men de nacht die erop volgt vaster dan normaal. Hierdoor kan het lichaam zich toch goed herstellen.
Slaap inhalen is dus eigenlijk niet nodig maar wil je toch graag wat uitslapen? Beperk het tot zo'n anderhalf uur langer slaap, anders wordt je bioritme te erg verstoort waardoor er weer opnieuw slaapproblemen kunnen ontstaan.

Is een slaapmutsje juist wel of juist niet goed?

Een lekker wijntje 's avonds bij de film of een borrel als slaapmutsje? Op zich is het niet verstandig, in eerste instantie wordt je er lekker loom en moe van maar toch heeft alcohol een nadelig effect op een gezonde nachtrust. Van alcohol moet je vaker plassen, de kans is groot dat je 's nachts waker wordt omdat je naar het toilet moet. Tevens zorgt alcohol er juist voor dat je lichter slaapt dan normaal, je loopt risico dat je halverwege de nacht enkele keren wakker wordt.
Wil je toch graag een wijntje of een biertje drinken? Neem hem dan twee uur voordat je gaat slapen, de alcohol is dan voor het grootste deel afgebroken en tast je goede nachtrust dan niet meer aan.

Hoe warm moeten we slapen?

Gedurende de dag (en nacht) zijn er kleine verschillen in lichaamstemperatuur, dit is een natuurlijk en normaal proces. Om lekker te kunnen slapen, zakt onze lichaamstemperatuur een klein beetje. Indien de omgevingstemperatuur te hoog is zal het langer duren voordat de lichaamstemperatuur daalt waardoor het ook langer zal duren voordat men in slaap valt. De optimale omgevingstemperatuur voor de slaapkamer is zo'n 17°C. Teveel dekens op bed houdt je lichaam ook te warm waardoor je moeilijker in slaap valt. Te koud liggen daarentegen is ook niet goed, ook dan kunnen slaapproblemen ontstaan.
Varieer met dekens en niet met de verwarming om de juiste slaaptemperatuur te creëren want de ene dag kun je het kouder hebben dan een andere dag. Ook is het eenvoudiger om halverwege de nacht een deken af slaan dan de omgevingstemperatuur lager te krijgen als het je te warm wordt tijdens de nacht.

Lekker actief bezig zijn voor het slapen gaan, is dat verstandig?

Lekker actief een uurtje sporten, nog gauw even stofzuigen vlak voor je op bed gaat, is dat wel zo verstandig? Iedereen weet dat lichamelijke beweging altijd goed is óók voor een goede nachtrust. Van actief bewegen wordt je lichaam warm maar met een te warm lichaam kun je niet slapen. Je moet absoluut afkoelen voordat je kunt slapen, daarom is het niet verstandig om vlak voor dat je gaat slapen actief bezig te zijn. Zorg dat je lichaam minimaal 4 uur kan afkoelen nadat je actief bezig bent geweest.
Maar hoe zit het dan met seks voor het slapen gaan? Is dat dan wel verstandig? Ondanks dat men actief is en het lichaam warm wordt, heeft seks juist een positief effect op een gezonde nachtrust. Tijdens de daad worden er namelijk bepaalde stoffen (endorfinen) in het lichaam aangemaakt waar men rustig en kalm van wordt. Door deze rust en kalmte zal men uiteindelijk eerder in slaap vallen.

Moet je blijven liggen of juist uit bed gaan als je niet kunt slapen?

Het is erg vervelend als je 's nachts niet kunt slapen. Woelen, draaien, zuchten en piekeren wie kent het niet? Maar wat moet je doen? Veel mensen zeggen dat je moet proberen te slapen en rustig moet blijven liggen omdat je lichaam dan wel uitrust. Toch is het raadzaam als je meer dan een half uur wakker ligt, om uit bed te gaan. Ga even naar een ander vertrek en ga iets doen wat ontspannend werkt bijvoorbeeld lezen, een korte douche, maak een kruiswoordraadsel of ga rustige muziek luisteren (denk wel aan je huisgenoten en zorg ervoor dat zij niet wakker worden). Ga geen actieve dingen doen, je zult dan nog moeilijker in slaap vallen.

Mannen vs Vrouwen

Mannen slapen over het algemeen vaster dan vrouwen. De voornaamste reden waarom vrouwen lichter slapen is een wisselende hormoonhuishouding veroorzaakt door bijvoorbeeld menstruatie, zwangerschap en overgang. Om dit probleem te ondervangen wordt er regelmatig melatonine geadviseerd aan vrouwen zodat ook zij voldoende nachtrust krijgen en uitgerust wakker worden. Ook het moederinstinct kan een rustige nacht beïnvloeden, indien er sprake is van (kleine) kinderen, slapen moeders meestal lichter dan vaders. De meeste kinderen hoeven maar een enkel geluidje te produceren en moeder is al wakker. Het is echter wel zo dat als moeder 's nachts niet thuis is vader automatisch lichter slaapt. Tja en mannen snurken nog altijd vaker en harder dan vouwen, wat eveneens een reden is dat vrouwen vaker wakker liggen.
Er zijn ook heel veel mannen die vaker wakker liggen dan vrouwen en sommige vrouwen zullen door hun gesnurk regelmatig hun man wakker houden maar het gaat om de gemiddelde man en vrouw.

Is snurken schadelijk voor de gezondheid?

Van een snurkende partner kun je helemaal wanhopig worden, vooral als je zelf een lichte slaper bent. Toch kan hij of zij er niet altijd wat aan doen en er ruzie over maken is dan ook niet eerlijk. Maar kan snurken ook kwaad? In de meeste gevallen is snurken niet schadelijk voor de gezondheid, vooral over licht snurken hoeft men zich geen zorgen te maken. Bij ernstig luidt snurken kan er sprake zijn van de slaapaandoening apneu. Bij apneu stopt de ademhaling tijdelijk, dit kan tien of meer seconden aanhouden. In enkele zeer ernstige gevallen kan de ademhaling tot meer dan een minuut ophouden. Bij vermoeden van slaapapneu is het raadzaam om contact op te nemen met een huisarts want het kan schadelijk zijn voor de gezondheid.