Veranderen van huisarts en de ION database

Sinds een paar jaar is het niet meer zo makkelijk om van huisarts te wisselen door de regelgeving en de ION patiëntendatabase. Als u een keer een huisarts heeft bezocht, staat u nl. meteen ingeschreven bij die arts en kunt u niet meer zomaar kiezen voor een andere huisarts. In theorie heeft iedereen het recht om zijn arts te kiezen, helaas is de praktijk vaak anders. Rondkijken en een paar keer een andere arts spreken totdat u uw favoriet heeft gevonden is niet zonder problemen te realiseren.

Het recht op vrije keuze van huisarts

In theorie bent u vrij om te kiezen door welke arts u wordt behandeld. Dat staat in de Wet op de Geneeskundige Behandelings Overeenkomst en in de ‘Gedragsregels voor artsen’ van de beroepsvereniging KNMG. U heeft dus het recht zelf een huisarts te kiezen. Dit houdt ook in dat u ook van arts kan veranderen als u dat wilt. Om verschillende redenen blijkt dit recht in de praktijk niet te werken:

• Reisafstand: een arts moet u bij spoed binnen 15 minuten kunnen bereiken. Het kan voorkomen dat de afstand tussen uw huis en de praktijk van de gewenste huisarts te groot is.
• PraktijkVolume: de gewenste praktijk kan vol zijn; dat wil zeggen dat de arts heeft het maximale aantal ingeschreven patiënten bereikt.
• Collegialiteit: Sommige huisartsen spreken onderling af om geen patiënten van elkaar te “stelen”. Helaas werkt juist deze collegialiteit sterk belemmerend voor uw vrije artsen keuze. Als u eenmaal ergens staat ingeschreven is het zeer moeilijk om zonder problemen over te stappen naar een nieuwe huisarts. Gewoon een keer een andere arts spreken is onmogelijk, omdat assistentes meteen bij het maken van een afspraak in de ION-database kijken of u al bij een ander staat ingeschreven en u vervolgens de afspraak weigeren.

Wat is de ION database?

De afkorting ION-database betekent Inschrijving Op Naam en is bedoeld als administratief betalingshulpmiddel voor artsen en verzekeraars. Elk kwartaal krijgt een huisarts van uw verzekeraar namelijk een vaste vergoeding omdat u bij hem staat ingeschreven. Met de database zijn die betalingen eenvoudig en zonder administratieve rompslomp uit te voeren.

Inhoud ION-database?

In de ION-database zijn naam, geboortedatum, verzekeringsnummer, verzekeraar en burgerservicenummer opgenomen van iedereen die staat ingeschreven bij een huisarts of een samenwerkingsverband van huisartsen. Deze gegevens zijn gekoppeld aan de AGB-code van de huisarts. De AGB-code is het unieke identificatienummer waaronder zorgaanbieders bekend staan. Op basis van een zoekactie in ION wordt een Controle Op Verzekeringsrecht (COV) uitgevoerd en worden de bijbehorende actuele verzekeringsgegevens opgehaald.

De ION-database is bedoeld als een administratief hulpmiddel en bevat geen medische gegevens van patiënten. Wel heeft ION plannen om te gaan bemiddelen bij het per PDF oversturen van Patiëntgegevens bij een huisartswissel.

Wie doet het Technisch beheer van de ION database?

Het beheer van de database is in handen van VECOZO, een samenwerkingsverband van de Nederlandse zorgverzekeraars om veilige internetcommunicatie tussen zorgverzekeraars en zorgaanbieders te ondersteunen. VECOZO is vooral bekend als het digitale loket van de zorgverzekeraars voor het elektronische declaratieverkeer. De database is eigendom van de gezamenlijke Nederlandse huisartsen. De ION-database bevat privacygevoelige informatie. Het is niet de bedoeling dat VECOZO de gegevens in de database kan inzien, maar in werkelijkheid kan een VECOZO medewerker dat natuurlijk wel.

Wie heeft inzage in de ION database?

• Alle huisartsen in Nederland met een geldig VECOZO-certificaat hebben toegang tot de ION-database. Hiermee kunnen zij de gegevens van patiënten uit hun eigen praktijk invoeren, inzien en wijzigen. Tevens kunnen zij met een geboortedatum opzoeken bij welke huisarts een willekeurige persoon staat ingeschreven.
• Ook door de huisarts gemachtigde personen hebben inzage, zoals assistentes en administratieve medewerkers. Verzekeraars kunnen in de gegevens van hun verzekerden kijken.

Vreemd genoeg hebben patiënten zelf geen directe toegang tot hun gegevens in de ION-database. Zij hebben in theorie de mogelijkheid om via de huisarts de opgeslagen gegevens in te zien. Een patiënt die inzage wil kan zich echter het beste wenden tot stichting ION. Via de website van stichting ION kunt u contact opnemen en een uitdraai vragen (google op: ION artsennet).

Hoe komt u uit de database?

Een patiënt die uit de database verwijderd wil worden is volledig afhankelijk van zijn huisarts. Er is geen gestandaardiseerde procedure en/of aanvraag formulier om de patiënt hierbij te ondersteunen. Een verzoek hiertoe indienen bij de huisarts is de enige optie en de arts heeft er weinig belang bij om aan dit verzoek te voldoen. Zijn automatische kwartaalbetalingen zijn immers gekoppeld aan de registratie. Apart declareren zonder de database kan wel, maar is extra werk voor de arts.

Stichting ION geeft informatie en kan bemiddelen als de arts weigert om een patiënt uit te schrijven, maar zelfs met die hulp is het een uitputtend proces om een huisarts zover te krijgen dat hij u uitschrijft. Het wachten is op een gestandaardiseerde inzage en wijzigingsprocedure voor de patiënten, zodat iedere burger kan zien wat er geregistreerd staat en indien nodig wijzigingen kan laten aanbrengen.