EHBO - Bewusteloosheid

Een van de 3 vitale functies die een slachtoffer als eerste verliest is het bewustzijn, in dit artikel ga ik hier verder op in. Hoe kunnen we als eerste hulpverlener controleren of een slachtoffer bij bewustzijn is, en wat kunnen we verder doen mocht het slachtoffer bewusteloos zijn.

Beoordelen van het bewustzijn

Wanneer het slachtoffer bewusteloos is zal hij/zij wel uit zichzelf ademen, maar niet meer aanspreekbaar zijn en dus ook geen reactie geven. Hieronder een stappenweergave van hoe U het slachtoffer het beste kunt benaderen om het bewustzijn te controleren:

1. Benader het slachtoffer aan de kant van zijn gezicht, zodat hij/zij het hoofd niet hoeft te draaien.
2. Spreek het slachtoffer luid en duidelijk aan en vraag: "Meneer/Mevrouw hoort U mij, gaat alles goed met U?"
3. Schud het slachtoffer voorzichtig bij de schouders, wanneer hij/zij niet reageert op aanspreken.

Flauwte

Wanneer een slachtoffer voor korte tijd buiten bewustzijn raakt als gevolg van een tijdelijk afgenomen bloedtoevoer naar de hersenen wordt dit ook wel een flauwte genoemd. Enkele oorzaken hiervoor kunnen zijn:

• Uitputting
• Schrik
• Emoties
• Het zien van bloed
• Benauwde omgeving
• Bloedarmoede

Indien iemand flauw dreigt te vallen, vertoont het slachtoffer de volgende verschijnselen

• Eerst ↔ een bleke gelaatskleur, zweten, geeuwen
• Na enige tijd ↔ Bewustzijnvermindering, soms gevolgd door bewustzijnverlies
• Soms ↔ trekkingen die op epilepsie lijken.

U kunt een flauwte voorkomen door te zorgen voor frisse lucht, het slachtoffer te laten zitten of eventueel liggen, knellende kleding losmaken en hem/haar geruststellen. Valt het slachtoffer uiteindelijk toch flauw, dan komt hij/zij meestal binnen een paar minuten weer bij. Laat het slachtoffer daarna nog 10 minuten liggen om bij te komen. Wanneer het slachtoffer te snel omhoog komt kan het gebeuren dat hij/zij opnieuw flauwvalt. Gebeurd dit na 10 minuten toch, laat het slachtoffer dan wat langer liggen om bij te komen. Mocht het slachtoffer langer dan 10 minuten bewusteloos zijn is er iets anders aan de hand, handel dan zoals bij een gestoord bewustzijn en ga verder met het controleren van de ademhaling en alarmeer medische hulp.

Epilepsie

Wanneer een slachtoffer een epileptische aanval heeft raakt het slachtoffer ook buiten bewustzijn, gaat dit gepaard met hevige schokkende bewegingen. Dit komt door toevallen (ook wel insulten) genoemd in de hersenen, epilepsie is dus ook een hersenaandoening. Meestal heeft het slachtoffer ook schuim op de mond, dat bloederig kan zijn door een tongbeet. Tevens kan de ademhaling stoppen, waardoor het slachtoffer blauw aanloopt. Meestal is een epileptische aanval van korte duur en kan het slachtoffer na zijn aanval de bezigheden vervolgen, vaak zal het slachtoffer wel moe zijn. Wanneer aanvallen lang duren en vaker achter elkaar komen is het noodzakelijk om medische hulp in te schakelen.
Filmpje Epileptische aanval

Enkele tips bij een epileptische aanval:

• Probeer tijdens een aanval geen bewegingen tegen te houden, maak ruimte vrij om het slachtoffer.
• Maak knellende kleding los.
• Leg na een aanval het slachtoffer in de stabiele zijligging.
• Bijgekomen kan het slachtoffer enige tijd verward zijn.

Suikerziekte

Mensen met suikerziekte hebben moeite om het suikergehalte in het bloed op peil te houden. Suikerziekte kan op 2 manieren optreden.
Filmpje Suikerziekte

Ten eerste kan het bloedsuiker gehalte te hoog worden door verkeerd medicijngebruik of veel vochtverlies, dit wordt ook wel een hyper genoemd. Een slachtoffer wordt hierdoor steeds slaperiger, veelal zal een huisarts de medicijnen veranderen

Ten tweede kan het bloedsuiker gehalte te laag zijn, bijvoorbeeld door te weinig te eten, dit wordt een hypo genoemd. Hierdoor kan het slachtoffer zijn bewustzijn verliezen. Enkele symptomen zijn het licht in het hoofd voelen, tillen, geeuwen en transpireren. Niet alle symptomen zullen altijd voorkomen. Tevens kan er een gedragsverandering optreden. U kunt het suikergehalte verhogen door het drinken of eten van iets zoets, veelal gebruiken suikerpatiënten hiervoor een suikerklontje of dextro.

Beroerte

Bij een beroerte wordt de toevoer van bloed naar de hersenen belemmerd door een bloedprop of omdat een bloedvat is gesprongen. Hierdoor zullen de hersenen minder zuurstof krijgen en zullen er verlamminsverschijnselen optreden. U dient ten aller tijden bij een beroerte of een vermoede hiervan professionele hulp in te schakelen, dit kan van levensbelang zijn.

Via de FAST| methode kunt U snel achterhalen of het echt om een beroerte of eventueel hersenbloeding gaat.

• F = Face (het gezicht raakt verlamt waardoor een mondhoek gaat hangen)
• A = Arm (laat het slachtoffer zijn arm recht vooruit steken, wanneer hij/zij deze niet omhoog kan houden duid dit op een verlammingsverschijnsel)
• S = Speak (het slachtoffer heeft moeite om te praten, of zal alleen kunnen brabbelen.
• T = Time (het is noodzakelijk snel te handelen en 1-1-2 te bellen en te zeggen dat het om een beroerte gaat)