DKTP-Hib vaccin, DKTP inenting en DTP vaccinatie

De DKTP vaccinaties zijn belangrijke inentingen die het kind beschermen tegen de ziektes haemophilus influenzae type B, difterie, kinkhoest, tetanus en polymyelitis. In het eerste levensjaar krijgt het kind het DKTP-Hib vaccin, op vierjarige leeftijd de DKTP inenting en op negenjarige leeftijd de DTP vaccinatie.

DKTP vaccinaties

DKTP vaccins zijn vaccins die ontwikkeld zijn als bescherming tegen difterie, kinkhoest, tetanus en poliomyelitis en zijn onderdeel van het Rijksvaccinatieprogramma. Vlak na de geboorte krijgen kinderen de eerste vaccinatie, die bestaat uit vier DKTP-Hib vaccinaties. Omdat deze vaccinaties een beperkte beschermingsduur hebben, krijgen kinderen op vierjarige leeftijd een extra vaccinatie, de DKTP vaccinatie. Tot slot krijgen de kinderen op negenjarige leeftijd nog een DTP revaccinatie. Op negenjarige leeftijd krijgt men geen kinkhoest vaccin meer omdat sommige oudere kinderen heftig reageren op deze vaccinatie. Door de DKTP vaccinaties maken de kinderen antistoffen aan tegen difterie, kinkhoest, tetanus en poliomyelitis. Dit verkleint de kans op het krijgen van deze kinderziektes, die vroeger één van de meestvoorkomende doodsoorzaken onder kinderen waren.

DKTP inenting: difterie

Difterie (vroeger ook wel kroep genoemd) wordt veroorzaakt door de bacterie corynebacterium diphteriae. Deze bacterie scheidt een gifstof af welke de weefsels (met name die van de luchtwegen, het hart en het zenuwstelsel) aantast. De difteriebacterie bevindt zich in de huid of de mondholte en wordt overgedragen op anderen door hoesten, contact met opgehoest materiaal of pus van een wond. Men kan ook besmet raken door besmet voedsel. Symptomen van difterie:

• Keelpijn en problemen met slikken
• Hangerigheid
• Koorts
• Misselijkheid en overgeven
• Grijze aanslag op de keelamandelen en in de keelholte
• Spierzwakte en uitval van spieren

De difterie symptomen treden twee tot vijf dagen na besmetting op. Difterie kan zeer schadelijk zijn voor met name jonge baby's en oude mensen, in sommige gevallen is difterie zelfs dodelijk. Difterie kan behandeld worden met difterie antigif om de gifstoffen van de bacterie onschadelijk te maken. Eenmaal opgelopen weefselschade kan echter niet meer hersteld worden. Men kan de kans op difterie besmetting verlagen met de DKTP inenting.

DKTP inenting: kinkhoest

Kinkhoest wordt veroorzaakt door de bacterie bordetella pertussis. Deze bacterie veroorzaakt een hevige hoest die tot zuurstoftekort en hersenletsel kan leiden. Kinkhoest is zeer besmettelijk en wordt overgedragen door hoesten en niezen. Symptomen van kinkhoest:

• Hangerigheid
• Lusteloosheid
• Hevige hoestbuien met taai lijm en een lange, gierende ademhaling
• Benauwdheid

De symptomen van kinkhoest treden zeven tot tien dagen na besmetting op. Kinkhoest is erg besmettelijk, met name in de eerste fase van de infectie waarbij men nog niet hoest. Dit wordt ook wel de cattarale fase genoemd. Wanneer de hoestbuien eenmaal begonnen zijn (men bevindt zich dan in de paroxismale fase) is men nog drie tot vier weken besmettelijk. Circa vier weken na het begin van de cattarale fase komt men in de convalescentiefase terecht, waarbij de hoestbuien afnemen.
Kinkhoest is met name gevaarlijk voor jonge baby's, door de ademstops waarmee kinkhoest gepaard kan gaan. Er bestaat geen behandeling voor kinkhoest, wel kan men de besmettelijke periode iets verkorten met een antibioticumkuur. Men kan de kans op kinkhoest besmetting verlagen met de DKTP inenting.

DKTP inenting: tetanus

Tetanus wordt veroorzaakt door de bacterie clostridium tetani, een bacterie die gifstoffen afscheidt. De tetanusbacterie kan alleen in een zuurstofloze omgeving groeien, zoals een wond. Daarom is men altijd extra alert op tetanus verschijnselen wanneer iemand een open wond heeft. Mensen kunnen elkaar niet met tetanus besmetten, dieren kunnen mensen wel besmetten. Zo kan een bijtwond van een hond een tetanusbesmetting veroorzaken. Symptomen van tetanus:

• Stijfheid rondom de plaats van de infectie
• Steeds heviger wordende spierkrampen
• Slikklachten
• Ademhalingsproblemen

De tetanus symptomen treden twee tot eenentwintig dagen na besmetting op. Het tetanusgif kan in hoog tempo het spier- en zenuwstelsel aantasten. Hierdoor kunnen botbreuken, een hoge bloeddruk en hartritmestoornissen ontstaan. Tetanus moet behandeld worden met een hoge dosering immunoglobulinen. Zonder behandeling sterft men, met een goede behandeling kan het sterftepercentage teruggebracht worden tot 20%. Eenmaal opgelopen schade kan niet meer hersteld worden. Men kan de kans op tetanus besmetting verlagen met de DKTP inenting.

DKTP inenting: polymyelitis (polio)

Polio wordt veroorzaakt door poliovirussen, welke tot de familie van enterovirussen behoren. Poliovirussen kunnen overleven in het zuur van het maag-darmstelsel en kunnen zich ook bevinden in riool- en oppervlaktewater. Men kan direct besmet worden met polio door ontlasting en indirect door hoesten, niezen of praten. Polio kan de zenuwcellen aantasten en spierverlamming veroorzaken. Bij 70% van de mensen die met polio besmet is verloopt de infectie ongemerkt. Een groot deel krijgt slechts lichte griepachtige klachten. Symptomen van ernstigere polio:

• Hersenvliesontsteking
• Nekstijfheid
• Hoofdpijn
• Braken
• Koorts
• Verlammingsverschijnselen (bij 1 op 100-200 geïnfecteerden)
• Ernstige slik- en ademhalingsmoeilijkheden

De polio symptomen treden vier tot veertien dagen na besmetting op. De symptomen van polio worden vaak heviger naarmate men ouder is. Bovendien treden bij 25 tot 40% van de mensen die in hun jeugd verlamd zijn geraakt door polio opnieuw polio-achtige verschijnselen op. Er bestaat geen behandeling voor polio, enkel bedrust en fysiotherapie kunnen complicaties soms voorkomen. Men kan de kans op polio besmetting verlagen met de DKTP inenting.

De drie DKTP vaccinaties

DKTP-Hib vaccinatie

Kinderen krijgen het DKTP-Hib vaccin als ze twee, drie en vier maanden oud zijn. Dit vaccin zorgt ervoor dat het lichaam antistoffen aan gaat maken tegen de ziektes, zodat de kinderen beschermd raken. Vervolgens wordt er als het kind elf maanden oud is een zogenaamde booster gegeven. Dit wordt ook wel de basisimmunisatie van DKTP-Hib genoemd. De kinderen ontwikkelen niet alleen antistoffen tegen difterie, kinkhoest, tetanus en polio, maar ook tegen de ziekten haemophilus influenzae type B, ziektes die hersenvliesontsteking, strotklepontsteking en bloedvergiftiging kunnen veroorzaken. De naam van het vaccin dat de kinderen krijgen is Pediacel™. Dit eerste DKTP vaccin wordt bij voorkeur in het dijbeen of de bovenarm gegeven. Bijwerkingen van deze DKTP inenting kunnen bestaan uit lokale klachten rondom de plaats waar geprikt is (roodheid, pijn en zwelling), koorts en hangerigheid.

DKTP vaccinatie

Wanneer het kind vier jaar is, krijgt het een DKTP vaccinatie toegediend. Dit is geen volledig vaccin, maar een zogenaamde revaccinatie, waardoor deze DKTP vaccinatie enkel gegeven kan worden wanneer het kind in het eerste levensjaar de DKTP-Hib vaccinatie gekregen heeft. Omdat deze DKTP-Hib vaccinatie per infectie een andere beschermingsduur geeft, bevat de DKTP inenting een andere samenstelling. De naam van dit DKTP vaccin is Triaxis™ Polio of Infanrix™IPV. De voorkeursplaats voor het geven van deze DKTP inenting is de bovenarm. Na deze DKTP vaccinatie kunnen milde bijwerkingen optreden die van doorgaans van korte duur zijn, veelal lokale klachten rondom de plaats waar geprikt is (roodheid, pijn en zwelling), koorts en hangerigheid.

DTP vaccinatie

De DTP vaccinatie wordt gegeven wanneer het kind negen jaar is. Dit vaccin is een revaccinatie (ook wel booster genoemd) van het DKTP-Hib vaccin en het DKTP vaccin. De naam van deze DKTP vaccinatie is DTP-vaccin. De voorkeursplaats voor het geven van deze DKTP inenting is de bovenarm. Na deze DKTP inenting kunnen milde bijwerkingen optreden die van doorgaans van korte duur zijn, veelal lokale klachten rondom de plaats waar geprikt is (roodheid, pijn en zwelling), koorts en hangerigheid.