Stevia; een gezond alternatief voor suiker

Steeds vaker is te lezen over de nadelige gevolgen van suiker (verslavend, dikmakend). Gelukkig is er een gezond alternatief voor suiker en dat is stevia (ook wel honingkruid genoemd). Wat is stevia precies en wat maakt dat sommige mensen deze zoetstof echt niet lekker vinden en de smaak als heel bitter ervaren?

Stevia

Stevia Rebaudiana Bertoni is een plantje dat oorspronkelijk uit Paraquay komt. De Guarani-indianen gebruiken het plantje al in 1500 om hun voedsel en de thee zoeter te maken. In de bladeren van het plantje zit de zoete smaak. Dit zit in de glycosiden (plantaardige stoffen met een suikerachtige smaakcomponent).

Waar groeit stevia?

Wilde stevia groeit in Paraguay en Brazilië. Hier komen ook stevia plantages voor. Deze zijn ook te vinden in onder andere China, Thailand en Uruguay. De plantjes hebben weinig voedingsstoffen nodig en kunnen twee maal per jaar worden geoogst.

Belangstelling voor stevia

Aan het einde van de 19e eeuw raakte de westerse wereld geïnteresseerd in de zoetmakende eigenschappen van het plantje. Sinds november 2011 is het plantje ook in Europa goedgekeurd en is het steeds vaker verkrijgbaar. In steeds meer producten is stevia te vinden, zo heeft Coca Cola een nieuwe variant op de markt gebracht (Coca Cola Life) waarin minder suiker zit omdat een deel van de zoetstoffen vervangen is door stevia.

Hoe is stevia te gebruiken?

Naast de verse steviabladeren zijn de gedroogde bladeren en ruw stevia-extract te gebruiken als zoetstof. Er bestaat ook geraffineerd stevia-extract, maar dat is uiteraard niet natuurlijk meer en de vraag is in hoeverre hier de voordelen van de ‘echte’ stevia nog opgaan.

Voordelen stevia

Aan stevia worden een aantal gezondheidsbevorderende eigenschappen toegeschreven (daarbij is het wel belangrijk te beseffen dat de meeste onderzoeken met dit product zijn uitgevoerd op dieren).

• Stevia kan helpen de bloeddruk te verlagen
• Stevia verhoogt de uitscheiding van urine en natrium
• Stevia kan helpen de bloedsuikerspiegel te verlagen
• Stevia is caloriearm

Kan stevia suiker of andere zoetstoffen vervangen?

Stevia smaakt anders dan suiker en is in het gebruik anders. Zeker in het begin is het zoeken naar de juiste verhouding. Stevia is in ieder geval een gezonder alternatief voor suiker dan andere zoetstoffen zoals aspartaam, sacharine of sucralose (uit onderzoek is gebleken dat deze zoetstoffen nadelig zijn voor mensen die aanleg hebben voor stofwisselingsafwijkingen zoals diabetis). Helaas vindt lang niet iedereen stevia lekker.

Waarom lusten sommige mensen stevia niet?

Sommige mensen ervaren de smaak van stevia als heel bitter. Smaakwetenschappers op de Technische universiteit van München hebben uitgezocht hoe dit komt. Ieder mens heeft in meer of mindere mate 25 verschillende bitter-receptoren waarmee we bittere smaken kunnen proeven. Twee van deze bitter-receptoren ( hTAS2R4 en hTAS2R14) reageren op stevia. Afhankelijk van hoeveel van deze bitter-receptoren bij iemand aanwezig zijn, zal deze persoon de stevia als te bitter kunnen ervaren.

Lees de etiketten

Stevia is in en dat betekent dat veel fabrikanten een graantje willen meepikken en met producten komen die slechts voor een klein gedeelte uit stevia bestaan maar wel de naam dragen. Een voorbeeld hiervan is ‘Natrena Stevia Kristalpoeder’ (genomineerd voor het gouden windei 2013). Dit product bestaat slechts uit 3 % stevia en 97% maltodextrine.