Grote vraagtekens bij werking van probiotica

In de reclamespots op televisie worden de yoghurtjes aangeprezen door gelukkige gezonde mensen. De probiotica bevattende producten zouden onze natuurlijke weerstand verhogen en ons beschermen tegen ziektes. Maar deze gezonde uitwerking staat nu behoorlijk ter discussie na het uitkomen van de dramatische resultaten van een Nederlands wetenschappelijk onderzoek naar de werking van probiotica. Is probiotica wel zo gezond en veilig?

Weerstand

Weerstand betekent; verzet, tegenstand of afkeer. Een woord met een negatieve bijklank, maar wanneer we het hebben over weestand in relatie tot onze gezondheid is het een niet weg te denken fenomeen. Onze natuurlijke weerstand is van levensbelang. Natuurlijke weerstand is de verzamelnaam voor alle inspanningen van ons lichaam die voorkomen dat een ziekteverwekker binnendringt en ons ziek maakt. Probiotica is een term die steeds bekender wordt en een positief effect zou hebben op de natuurlijke weerstand.

Probiotica

De definitie van probiotica is: Mono- of mengculturen van levende micro-organismen die, wanneer toegediend aan mens of dier, positief bijdragen aan de gastheer door het verbeteren van diens microflora (bron: Dr. R. Havenaar en Prof. Dr. J. H. J. Huis in ‘t Veld). Probiotica zouden helpen een gezonde darmflora in stand te houden en zo het immuunsysteem positief beïnvloeden. De darmflora is een verzamelnaam voor alle goede en slechte bacteriën die in onze darmen leven. De darmflora onderdrukt slechte bacteriën en ondersteunt zo de natuurlijke weerstand. Ook bevordert de darmflora de spijsvertering. Een gezonde en evenwichtige darmflora onderdrukt slechte bacteriën. Het is het belangrijkste deel van de natuurlijke weerstand. Om deze natuurlijk weerstand op peil te houden worden de probiotische zuiveldranken aanbevolen. Deze zuiveldranken bevatten miljarden Lactobacillus casei Shirota, goede melkzuurbacteriën die levend de darmen bereiken, bijdragen aan een evenwichtige darmflora en zo de natuurlijke weerstand ondersteunen.

Onderzoek

In Nederland heeft men in de periode 2004-2007 een wetenschappelijk onderzoek uitgevoerd naar de werking van probiotica op het remmen van een alvleesontsteking. Maar daarbij zijn 24 patiënten omgekomen. Door dit drama is de positieve werking van probiotica ineens in een heel ander licht komen te staan. Aan het onderzoek namen in totaal 296 patiënten deel. Ze werden behandeld in vijftien Nederlandse ziekenhuizen waaronder alle acht de Universitaire Medische Centra. Volgens het Universitair Medisch Centrum (UMC) had een aantal van de overledenen waarschijnlijk nog geleefd als ze de probiotica niet toegediend hadden gekregen. Deze uitkomst is dramtisch en onverwacht.

Maar hoe zit het nu met de probiotische zuivelproducten die we in de supermarkt kunnen kopen? Leveren die in tegenstelling tot wat we dachten ook een gevaar voor de gezondheid op? De woordvoerster van het UMC verwacht dat het middel bij gezonde mensen geen kwaad kan. Onderzoekers gaan er nu vanuit dat alleen in bepaalde gevallen deze producten negatieve effecten kunnen hebben. Er wordt hierbij gewezen naar drie situaties: mensen met orgaanfalen, mensen op de afdeling intensieve zorg en toepassing samen met sondevoeding. De inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) gaat een onderzoek instellen naar de sterfgevallen.

Er is nog geen duidelijk waarom het gebruik van de probiotica in dit onderzoek zo´n dramatisch resultaat heeft opgeleverd. Probiotica worden namelijk op andere terreinen wel met succes ingezet. Het Wilhelmina Kinderziekenhuis in Utrecht is bezig met een onderzoek van de werking van probiotica op gezonde kinderen. Dit lopende onderzoek zal gewoon afgemaakt worden. Mogelijk hebben de probiotica een positieve werking op allergiën. In dit onderzoek is volgens het ziekenhuis wel een positieve werking te zien.

Er zijn dus nog veel onduidelijkheden over de werking van de probiotica. En zijn aanwijsbare resultaten van een positieve werking. Maar na het dramatische resultaat van het onderzoek naar de werking van probiotica op het remmen van de alvleesontsteking zijn er grote twijfels ontstaan. Hopelijk kunnen de wetenschappers hierin snel meer duidelijkheid in verschaffen.