Een tekort aan zout kan ontstaan in bepaalde omstandigheden

In ons voedingspatroon wordt over het algemeen veel zout gebruikt. Daarom gaan er stemmen op om de industrie te bewegen het percentage zout in het voedsel te verminderen. We weten allemaal dat een teveel aan zout niet goed is voor het lichaam. Hoge bloeddruk en nierklachten kunnen o.a. het gevolg zijn van te veel zout. Een andere kwestie is het wanneer we in een tropisch of subtropisch gebied verblijven. We zullen dan al snel ontdekken dat we méér zout nodig hebben dan de in Nederland aanbevolen hoeveelheid. Ook ouderen en jonge kinderen kunnen tekorten krijgen in die omstandigheden als we meer transpireren en vocht gebruiken dan normaal. Er kan een gebrek aan kalium ontstaan omdat we veel vocht verliezen.

• Hoeveel zout hebben we nodig?
• Kalium regelen het pH-gehalte van het vocht
• Waarom hebben we zout nodig en hoe kan tekort aan zout ontstaan
• Wat zijn producten met veel zout
• Wat gebeurt er bij te weinig zout inname
• Omstandigheden waarbij een tekort aan zout kan ontstaan
• ORS oplossing
• Groenten en fruit
• Hoge bloeddruk

Hoeveel zout hebben we nodig?

keukenzout ofwel natriumchloride is belangrijk om de vochtregulering in het lichaam op de goede manier te laten verlopen.Teveel zout geeft kans op hoge bloeddruk en hart- en vaatziekten. Maar ook nierziekten kunnen veroorzaakt worden door een teveel aan zout. Je plast n.l. niet alleen natrium maar ook calcium uit en hierdoor kan ook botontkalking ontstaan. We hebben in Nederland niet méér dan 6 gram zout per dag nodig en dat krijgen we in het algemeen ruim voldoende. Daarom wordt vaak geadviseerd om in plaats van zout méér kruiden toe te voegen aan het eten.

Kalium regelen het pH-gehalte van het vocht

Kalium is aanwezig in het bloed samen met natrium en chloride. Deze noemen we de elektrolyten. Zij houden in ons lichaam de zuurgraad en het pH-gehalte van het vocht op peil. Omdat er maar weinig kalium in het bloed zit kunnen er snel grote veranderingen optreden. Teveel of te weinig kalium kan gevaarlijk zijn.

Waarom hebben we zout nodig en hoe kan tekort aan zout ontstaan

Zout is belangrijk voor onze vochthuishouding maar ook voor het spier- en zenuwstelsel. Wanneer we niet voldoende zout krijgen dan kan de verhouding in ons lichaam verstoord raken en kunnen de volgende klachten optreden:

• Misselijkheid
• Braken
• Flauw vallen
• Uitdroging
• ademhalingsproblemen
• hartritmestoornissen

Wat zijn producten met veel zout

Het meeste zout wat we binnen krijgen is door fabrikanten aan de producten toegevoegd. Denk aan vleeswaren, kaas en brood. Waar we niet zo gemakkelijk aan denken is dat er ook zout gebruikt wordt in gebak en koekjes. Zout is immers een goedkope smaakmaker. Mensen voegen zelf ongeveer 20% zout toe aan de voeding. Maar 80% van alle zout die we nodig hebben zit al in ons voedsel.We weten allemaal dat onze hartige snacks veel zout bevatten. Maar ook in kant en klare maaltijden zitten veel meer zouten dan is toegestaan.

Wat gebeurt er bij te weinig zout inname

Wanneer we te weinig zout krijgen dan kan er geen zoutzuur worden aangemaakt. Hierdoor kan het voedsel niet op tijd worden afgebroken en de maaginhoud kan niet uit de maag. We houden dan het gevoel van een overvolle maag. Drinken we aan tafel ook een glas wijn en wat extra water dan kan er zuur voedsel naar boven komen in de slokdarm en ontstaat er brandend maagzuur. Een hogere zoutconsumptie bij warm weer wordt om deze reden dan ook geadviseerd. De druk van het lichaamsvocht dient hoger te zijn dan het vocht in de cellen. Ons lichaam injecteert water in de cellen maar dit kan alleen als de druk van het lichaamsvocht hoog genoeg is. Mocht de druk te laag worden dan lopen de cellen leeg en ontstaat er uitdroging met vervelende gevolgen.

Omstandigheden waarbij een tekort aan zout kan ontstaan

Er zijn omstandigheden waarbij men snel een tekort aan zout kan ontwikkelen. Dit kan gebeuren bij:

• Ouderen in de zomer
• Jonge kinderen bij warm weer
• Verblijf in tropen of subtropen
• Overwinteren in een warm klimaat

Ouderen

Bij het ouder worden gaat het dorstgevoel verminderen. Vaak gaan zij minder drinken hetgeen vooral bij warm weer echt noodzakelijk is. De nieren van oudere mensen functioneren vaak niet meer optimaal waardoor zij eigenlijk méér vocht zouden moeten gebruiken. We hebben gemiddeld 2 liter water per dag aan vocht nodig. Echter als we sporten of transpireren dan hebben we meer vocht nodig. We verliezen dan vocht maar ook veel zout.

Jonge kinderen bij warm weer

Jonge kinderen hebben bij warm weer ook extra vocht nodig. Vaak houden ouders zich aan het voedingsschema hetgeen voldoende vocht bevat in normale omstandigheden. Echter bij een verblijf in een warm land tijdens vakantie of tijdens een lange warmteperiode in Nederland moet extra vocht worden toegediend en het zoutgehalte dient in de gaten gehouden te worden.

Verblijf in de tropen of subtropen

Mensen gaan soms voor een bepaalde periode naar de tropen of subtropen. Dit kan o.a. zijn voor werkzaamheden of ter ontspanning. Al heel snel na aankomst zal men bemerken dat de vochthuishouding anders wordt. Je voelt daarbij niet altijd dorst maar toch is het belangrijk om veel te drinken en wat extra zout te gebruiken. Neem vaker een kop soep of iets hartigs om het zoutgehalte op peil te houden. Ook bij het drinken van mineraalwater mag het zoutgehalte wat hoger zijn dan men normaal drinkt.

Overwinteren in een warm klimaat

Ouderen die overwinteren in een warm klimaat komen in een situatie waarin ze meer transpireren en niet in de gaten hebben dat ze in deze omstandigheden wel meer zout moeten gebruiken. Er wordt vaak aan het strand meegedaan aan sportieve activiteiten en je ziet ook veel mensen lekker op de racefiets door de heuvels trekken. Als er dan niet voldoende vocht en zout wordt genomen dan kan er een tekort aan zout ontstaan met grote gevolgen.

ORS oplossing

In de tropen en subtropen zal je over het algemeen méér vocht verliezen door transpireren.Je verliest dan vocht maar vooral ook zout. Men kan zich misselijk voelen en zelfs het bewustzijn verliezen door een tekort aan zout. Dit gebeurt ook bij het sporten. Als er kans bestaat op uitdroging kan men zakjes ORS poeder gebruiken. Deze bevatten suikers en zouten om de tekorten die zijn ontstaan onmiddellijk aan te vullen. Het is daarom altijd verstandig om ORS poeder mee te nemen als men naar een warme streek gaat. Vooral bij diarree wat op reis nogal eens voorkomt en waarbij je veel zout verliest wordt geadviseerd zakjes ORS te gebruiken.

Groenten en fruit

Door het eten van veel groenten en fruit wordt de hoeveelheid kalium in normale omstandigheden wel op peil gehouden. Maar voldoende drinken en niet al te zuinig zijn met zout is geboden als je in warmere streken verblijft. Ook na het sporten zal men transpireren en kan wat extra zout geen kwaad.

Hoge bloeddruk

Veel mensen hebben last van hoge bloeddruk en zij gebruiken hiervoor medicijnen. Overleg met de arts is altijd noodzakelijk als er sprake is van gewijzigde omstandigheden zoals een reis naar warme streken of overwinteren, zeker als je ook nog gaat sporten.