De geneeskracht van sorghum

Sorghum groeit in Azië, Afrika en Amerika. Het is een graan dat op diverse manieren kan worden ingezet. Omdat zijn gezonde eigenschappen al vroeg werden ontdekt is sorghum een traditioneel medicijn in sommige culturen. Sorghum bevat veel antioxidanten. Deze zijn goed tegen allerlei ontstekingsziekten. In de praktijk blijken alle antioxidanten goed tegen andere ziekten. Er is nog niet voldoende onderzoek gebeurd naar sorghum maar toch kan een aardig beginbeeld worden geschetst van wat de huidige stand van wetenschap omtrent deze plant is. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:

• Een waarachtige geneesplant
• Traditionele geneeskunde
• Het blad van sorghum is eetbaar
• Sorghum als kiemgroente?
• Kleurstof met antioxidantwaarde
• Sorghum heeft potentie
• Diabetes en insulineresistentie
• Millet versus sorghum
• Sorghum tegen diabetes

Een waarachtige geneesplant

Sorghum heeft de potentie om uit te groeien tot een waarachtige geneesplant die meerdere ziekten preventief kan bestrijden. Dat stellen wetenschappers op grond van de grote aantallen voedingstoffen die men aantreft in dit graanproduct. In 2015, het jaar van het schrijven van dit artikel, stelt een Zuid Afrikaans wetenschapsteam dat het hard noodzakelijk is om de fytochemische compositie van graansoorten als millet en sorghum in kaart te brengen. Zij noemen dat er al onderzoek is gedaan naar de probiotische effecten van sorghum en dat het goed is voor de gehele gezondheid, met name ter preventie van suikerziekte of diabetes mellitus, hart- en vaatziekten en kanker.

Traditionele geneeskunde

In de traditionele geneeskunde in Afrika wordt sorghum bereid als voedsel, thee, bier en poederextracten. Vanuit een traditioneel gebruik gaan wetenschappers vaak onderzoek doen naar de daadwerkelijke medicinale effecten van een geneesplant of voedselproduct. Er zijn verschillende ziekten waartegen sorghum wordt ingezet. malaria, kanker, epilepsie, maagzuur en maagpijn zijn er voorbeelden van. In Zuid-Afrika wordt de plant gebruikt in combinatie met Canadese fijnstraal tegen eczeem. In Nigeria hebben generaties lang mensen sorghum gebruikt tegen sikkelcelanemie, leukemie, multiple myeloma, hoofdpijn en ziekten van het bloed en van het hart.

Het blad van sorghum is eetbaar

De bladeren van de sorghumplant zijn eetbaar en zitten vol voedingstoffen. Dat is een extra voordeel van deze plant. In sommige Afrikaanse landen wordt een gerecht gemaakt van rijst, bonen en rode bladeren van sorghum. De Latijnse naam van deze sorghumsoort is Sorghum bicolor L. Moench (Naga Red). Het wordt ook wel rode sorghum genoemd. Uit Amerikaans onderzoek uit 2013 blijkt dat niet alleen het graan maar ook de bladeren van sorghum antioxidanten bevatten. In ander Amerikaans onderzoek uit 2013 staat te lezen dat er veel vetzuren in de vorm van palmitinezuur, stearinezuur, oliezuur en linolzuur in het blad zit. Van deze vetzuren zit er minimaal 5% in. De Amerikanen noemen deze vetzuren omdat ze in staat zijn gebleken medicinale waarde te hebben bij hartziekten.

Sorghum als kiemgroente?

Onderzoekers uit Tanzania zeggen in 2001 dat de beste manier om sorghum te bereiden het ontkiemen is. Vaak zitten er in kiemgroenten per gewicht meer voedingstoffen dan in de groente zelf. Sorghum als kiemgroente zou anno 2015 een nieuwtje zijn in Nederland.

Kleurstof met antioxidantwaarde

Er zijn verschillen in inhoudstoffen tussen onderlinge sorghumsoorten. Amerikaanse onderzoekers onderzochten in 2004 de anthocyaniden in zwarte, bruine en rode sorghum. Zwarte sorghum blijkt het hoogste aantal cyanidinen te hebben. Dit aantal was ruim driemaal zo hoog als in rode of bruine sorghum. Bruine sorghum bevat tanninen. De onderzoekers zeggen in hun onderzoek dat gepigmenteerde sorghum prima bruikbaar is als natuurlijk voedselkleurstof met antioxidantcapaciteit.

Sorghum heeft potentie

In sorghum zitten veel tanninen, fenolzuren, anthocyaniden, fytosterolen en policosanolen. Amerikaanse onderzoekers noemen in hun studie uit 2004 dit fytochemicaliën met hoge impactpotentie op de menselijke gezondheid. In vergelijking met andere granen en fruit heeft sorghum veel voedingswaarde. Sorghum samen met fruit eten kan de antioxidantwaarde enkel versterken. In onderzoek op dieren lijkt sorghum zowel goed te zijn voor het hart als tegen kanker. Tanninen in sorghum kunnen ervoor zorgen dat er minder calorieën beschikbaar komen. Dat is van belang voor mensen met overgewicht. Het onderzoek is opgezet om te bestuderen of fytonutriënten in sorghum de gezondheid in het algemeen kunnen helpen en potentie hebben om ziekten bij mensen te lijf te gaan. De onderzoekers noemen hierbij specifiek ´voedingstofgerelateerde ziekten zoals kanker, hart- en vaatziekten en obesitas´ als ziekten waarbij rode sorghum een uitkomst kan bieden.

Diabetes en insulineresistentie

Amerikaanse onderzoekers vonden in 2008 dat stoffen in sorghum voor een proces zorgen dat meer polyfenolen en antioxidanten aan het proces van eiwitglycatie meegeeft. Dat kan belangrijke implicaties hebben voor mensen met diabetes mellitus en insulineresistentie. Uit Koreaans onderzoek op ratten in 2012 blijkt dat sorghum net zo veel invloed op een te hoge bloedsuikerspiegel heeft als normale antidiabetesmedicatie. Het bloedsuikerspiegelnivellerende effect werd gerelateerd aan de beïnvloeding van sorghum van de gluconeogenesis in de lever. Door dit proces kan suiker gemakkelijker worden verteerd. Uit Koreaans onderzoek uit 2012 bleek dat sorghum de werking van insuline verbetert. Dat komt omdat de insulineresistentie vermindert; de insuline wordt beter opgenomen in de cellen.

Millet versus sorghum

In een Zuid-Koreaans onderzoek uit 2010 komt sorghum er op een vlak niet goed van af. De onderzoekers onderzochten de werking van twee soorten millet op het cholesterolgehalte. Omdat de theorie is dat antioxidanten cholesterol bestrijden, dacht men bij alle drie de granen een cholesterolverlaging te gaan zien. Men voedde de ratten met de producten en maten daarna het cholesterolgehalte. De milletsoorten bleken inderdaad cholesterolverlagend te zijn maar sorghum niet. Hieruit moeten we verder niet te serieuze conclusies trekken. Het spijsverteringstelsel van de ratten lijkt veel op dat van de mens maar het is niet helemaal hetzelfde. Verder kan de bereidingswijze invloed hebben op de medicinale kwaliteit.

Sorghum tegen diabetes

Sorghum heeft een probiotisch effect op de darmflora. Het stimuleert een goede bacteriebalans. Amerikaanse onderzoekers zeggen in 2014 dat deze positieve werking op de darmflora van belang kan zijn voor mensen met diabetes. Er is onder andere aangetoond dat het graan sorghum insulineresistentie verlaagt. Omdat de spijsvertering bevorderd wordt, via de verbetering van de darmflora, worden allerlei voedingstoffen beter opgenomen. Dat is altijd goed om ziekten het hoofd te bieden. De wetenschappers zien eveneens een ontstekingsremmende werking van sorghum. Dit graan beïnvloedt een enzym dat in verband staat met de antioxidantactiviteit in het bloed. Daardoor is het goed tegen aderverkalking, een ziekte die uit kan monden in allerlei hartproblemen.