Anorexia Nervosa

Anorexia nervosa betekent letterlijk 'gebrek aan eetlust door nerveuze oorzaken'. Maar wat is anorexia nervosa precies, hoe herkennen we het en hoe gaan we ermee om?

Wat is anorexia nervosa?

Degenen die aan anorexia nervosa lijden hebben echter geen gebrek aan eetlust, maar proberen hun hongergevoel en eetlust te beheersen. Beter zouden we het 'magerzucht' kunnen noemen, want de jongeren ervaren een onweerstaanbare drang om af te vallen, ookal zitten ze ver onder het gewicht dat voor hun lengte en leeftijd normaal en gezond is. Ze lijken eraan verslaafd en gaan ermee door: het geeft hun houvast, en het gevoel ergens goed in te zijn.

Eten, gewicht en lichaamsomvang zij een obsessie voor jongeren met anorexia. Ze tellen voortdurend calorieën en tobben over wat zij zichzelf wel of niet toestaan te eten. Voedsel wordt slechts als 'gezond' beschouwd als het weinig calorieën bevat; vooral suikers en vetten zijn taboe. Vaak eten jongeren met anorexia iedere dag dezelfde dingen volgens een vast schema of zichzelf opgelegd ritueel. Iedere afwijking van dit patroon kan paniek oproepen en wordt daarom op alle mogelijke manieren vermeden. Sommige jongeren kunnen dit regime niet volhouden en hebben bij tijd en wijle last van eetbuien, waarbij ze in korte tijd veel eten naar binnen werken. Na zo'n eetbui voelen ze zich erg wanhopig en willen het eten zo snel mogelijk weer kwijt. Dit doen zij door zelf opgewekt braken of door het gebruik van laxeermiddelen.Om nog meer af te vallen dwingen de jongeren zichzelf vaak tot overmatige lichamelijk activiteit. Gemiddeld duurt de anorexia 6 jaar. Na genezing blijft er vaak een gevoeligheid voor nieuwe eetstoornissen bestaan.

Kenmerken

• Ondergewicht: Er is een onophoudelijk verlangen naar extreem mager zijn en een intense angst dik te zijn of te worden. Er wordt een streng dieet gehouden of er wordt gevast. Er zijn twee vormen te onderscheiden: het 'restrictieve type' (met veel (verborgen) lichaamsactiviteit) en het 'purgerende type' (vasten, afgewisseld met vreetnuien, braken en laxeren Zie ook artikel Binge Eating Disorder).
• Een opsessie voor voeding en gezondheid. Een dwangmatig eetpatroon, gecombineerd met teveel lichaamsactiviteit. Er is sprake van zelf uitgelokt braken en/of gebruik van laxeermiddelen.
• Vooral in de begin fase ontkenning van het probleem.
• anorexia komt vooral voor bij meisjes tussen de 14 en 18 jaar.
• De stoornis kan samen gaan met een depressie en/of met verhullend bewegingsgedrag: vaker de trap op- en aflopen, vaker wandelen, vaker stofzuigen, dagelijks naar de sportschool gaan, iedere avond op de kamer bijvoorbeeld 500 buikspieroefeningen doen.
• Er is een directe relatie tussen stemming en gedrag. Uit schaamte wordt geprobeerd het eetprobleem te verbergen.
• De jongere heeft het vaak koud, de slaap wordt negatief beïnvloed. Concentratieproblemen en geheugenproblemen.

Omgang

De omgang met jongeren met een eetstoornis is vaak erg moeilijk. Hun denkpatroon wordt zo beheerst door de gedachten aan (niet-)eten, hun lichaamsgewicht en lichaamsvormen, dat de communicatie erg wordt bemoeilijkt. Vaak zijn ze daarnaast zo bedreven in het verbergen van hun eetstoornis of in het minimaliseren van de gevolgen, dat communicatie erg moeilijk is (ook met hun ouders). Al lijkt het moeilijk, vermijd het praten over eten! Het onderwerp is immers zo beladen dat de neiging ontstaat om de jongere de eetstoornis te verwijten. Ook voor de jongere is het een probleem waarvoor de kracht ontbreekt om er alleen bovenop te komen. Maak de problemen bespreekbaar. Probeer een luisterend oor te zijn, toon respect. Professionele hulp is meestal beslist noodzakelijk.