Gezond eten voor weinig geld

De kostprijs van voedingsmiddelen speelt ongetwijfeld een belangrijke rol bij de voedselkeuze van een individu. Zeker wanneer er weinig budget is. Hoewel een evenwichtige en gevarieerde voeding over het algemeen iets meer kost, is het toch mogelijk om met een beperkt budget lekker en gezond te koken. Het is alleen een kwestie van te weten hoe.

Samenstelling en bereiding

De kloof tussen arm en rijk wordt steeds groter. In de Westerse samenleving is armoede meestal het gevolg van verschillende factoren. Het treft niet alleen mensen die van generatie op generatie arm zijn, maar slaat ook steeds meer toe bij langdurige werklozen, alleenstaande ouders, zieken, gepensioneerden en gehandicapten.

Wie het moet rooien met een beperkt inkomen gaat dikwijls bezuinigen op de voeding, want men is ervan overtuigd dat de aankoop van gezond voedsel niet haalbaar is. Toch situeert het probleem zich niet zozeer in de aanschaf van voedingsmiddelen, maar eerder in de samenstelling en de bereiding ervan.

Energiedence voedingsmiddelen

Suiker en vetvrije voedingswaren zijn over het algemeen goedkoper. Het nadeel is dat deze producten meestal veel energie maar relatief weinig essentiële voedingsstoffen aanbrengen. Te grote hoeveelheden consumeren kan leiden tot overgewicht, diabetes, hart- en vaatziekten.

Nutriëntdense voedinsmiddelen

Groenten, fruit, magere vleeswaren en vis bieden veel essentiële nutriënten per energiewaarde en genieten dan ook de voorkeur. Het nadeel is dat deze producten meer kosten.

Vaardigheden

Lekker en gezond koken met minder? Het kan, want gezonde voeding kan worden samengesteld met meer budgetvriendelijke voedingsmiddelen en vraagt zeker geen bijzondere culinaire vaardigheden. Er zijn tal van eenvoudige recepten die snel klaar, lekker en goedkoop zijn. Met een goed kookboek en de juiste voedingsmiddelen kan een men aan de slag.

Producten zoals lever, gedroogde peulvruchten, noten en vis in blik zijn goedkoop maar scoren lager betreffende smaak en variatie. Zij kunnen echter wel op smaak gebracht worden, maar het is wel een kwestie van te weten hoe. Door het volgen van enkele kooklessen weet men al vlug hoe dit moet. Ook demonstraties en internet brengen niet alleen meer kennis maar ook nog eens belangrijke vaardigheden bij.

Budgetvriendelijk en gezond

Bereide producten en kant en klare maaltijden zijn doorgaans duurder dan verse basisvoedingsmiddelen. Zelf aardappelen schillen en bereiden is veel goedkoper dan pureepoeders. Wie minder uitgeeft aan kant en klare snacks en of kant en klare maaltijden kan meer uitgeven aan gezonde basisproducten zoals groenten en fruit.

• Kijk en vergelijk: merkproducten zijn duurder en niet altijd beter van kwaliteit dan goedkopere producten. Producten in speciale vormen, in mooie en opvallende verpakkingen of met extra toevoegingen zijn eveneens duurder en brengen niet altijd meer essentiële voedingsstoffen aan. Vergelijk ook de prijs per kilogram of liter, want voorverpakte producten zijn vaak duurder dan wanneer je ze in bulk koopt. Zo kan een literpak yoghurt goedkoper zijn dan zes of acht potjes. In het groot kopen is dan wel interessanter, op voorwaarde dat je alles optimaal kunt bewaren en je niet het risico loopt zaken te moeten weggooien wegens een “te korte” houdbaarheidsdatum. Haal dus niet meer in huis dan nodig is. Producten die in de winkelrekken op ooghoogte staan zijn vaak duurder dan producten die lager staan.
• Een evenwichtige samengestelde en gevarieerde voeding levert alle noodzakelijke voedingsstoffen. Verrijkte producten die een stuk duurder zijn, zijn overbodig. Zij kunnen wel nuttig zijn voor bepaalde doelgroepen, zoals bejaarden en personen die van een ziekte herstellen, maar zijn niet essentieel voor een goede voeding en kunnen een slecht samengestelde voeding niet goedmaken.
• Aankoop groenten en fruit: kies seizoensproducten waarvan de aanvoer groot is. Dan is de prijs het laagst. Door deze in te vriezen heb je gans het jaar variatie. Hou bij de prijs per kilogram rekening met de hoeveelheid afval. Als je pas na de middag naar de markt gaat, zijn er dikwijls koopjes te doen. Onder het moto “alles moet weg” bieden marktkramers dan soms groenten en fruit aan tegen lage prijzen. Diepvriesgroenten en groenten uit blik zijn goede alternatieven. Ze zijn snel en eenvoudig te bereiden, smaakvol voedzaam en gemakkelijk te doseren. Ze moeten ook niet meer schoongemaakt worden waardoor er geen afval is.
• Honderd gram vlees of vis per dag is voldoende. Meer is niet nodig. Varieer met magere vleessoorten die ook in kleine porties verkrijgbaar zijn. Kip, orgaanvlees, vis in blik en eieren bieden een goede nutritionele kwaliteit voor een redelijke prijs.
• Correct bewaarde restjes kunnen de volgende dag opnieuw op verschillende manieren worden gecombineerd. Maak gebruik van je eigen fantasie. Voorbeeld: soep kan bereid worden met restjes van verschillende groenten. Met koude aardappelen maak je een heerlijke aardappelsalade en als toetje kan je een fruitsla of een fruitmoes klaarmaken met fruit dat overrijp is.
• Planning: maak een weekmenu op, want zo hoef je minder naar de winkel en kom je minder in de verleiding om meer te kopen dan je van plan was. Een goede planning laat ook toe beter te variëren en duurdere menu’s af te wisselen met goedkopere. Doe bij voorkeur boodschappen zonder kinderen. Zij dringen vaak aan op overbodige aankopen. Doe ook geen boodschappen met een lege maag, want de verleiding om zaken te kopen die je niet nodig hebt is veel groter.