Stoelgang bevorderen: stoelgangproblemen verbeteren

Stoelgang bevorderen: stoelgangproblemen verbeteren Stoelgangproblemen: stoelgang bevorderen en verbeteren. Klachten over de stoelgang kunnen samenhangen met een verstopping (obstipatie) in de dikke darm. Dit is een veelvoorkomend probleem en wordt veroorzaakt doordat de passage van ontlasting door de dikke darm langzamer verloopt. Hierdoor kan de dikke darm meer water dan normaal aan de ontlasting onttrekken en dit resulteert in stoelgang die hard, droog en moeilijk uit te scheiden is. De stoelgang kan op diverse manieren verbeterd worden. Je kunt bijvoorbeeld voedingsmiddelen eten die prebiotische vezels bevatten. Deze kunnen je spijsvertering en het evenwicht van goede darmbacteriën verbeteren. Dit bevordert de stoelgang en kan vaak helpen bij het verlichten van obstipatie.

Stoelgang bevorderen


Stoelgangproblemen: obstipatie of verstopping

kenmerken van ontlasting

Hoe vaak een mens moet ontlasten, verschilt van persoon tot persoon. Sommige mensen moeten twee tot drie keer per dag ontlasten en weer anderen gaan hooguit eens in de twee tot drie dagen voor de 'grote boodschap' naar het toilet. Het gaat erom dat de consistentie (d.w.z. de graad van vastheid) van de ontlasting normaal is. De vorm van een gezonde drol is lang, rond en glad - een aaneengesloten donkerbruine worst die gemakkelijk geloosd kan worden.

Het gemiddelde gewicht van een drol is ongeveer 350 gram, maar het gewicht kan enorm variëren. De gemiddelde drol bestaat voor 75% uit water, voor 10% uit onverteerd voedsel en voor 15% uit miljarden bacteriën.

Obstipatie / Bron: Istock.com/herjuaObstipatie / Bron: Istock.com/herjua

Obstipatie

Klachten over de stoelgang kunnen samenhangen met een verstopping (obstipatie) in de dikke darm. Obstipatie is een veelvoorkomend probleem en wordt veroorzaakt doordat de passage van ontlasting door de dikke darm langzamer verloopt. Hierdoor kan de dikke darm meer water dan normaal aan de ontlasting onttrekken en dit resulteert in stoelgang die hard, droog en moeilijk uit te scheiden is.

Oorzaken vertraagde passage

Een vertraagde passage van ontlasting kan verschillende oorzaken hebben:
  • uitdroging en een vezelarm dieet kan zorgen voor harde ontlasting;
  • er zijn veel geneesmiddelen die de passage vertragen;
  • stoornissen en aandoeningen die de passage van ontlasting kunnen vertragen, zijn onder andere een inactieve schildklier (hypothyreoïdie), een hoge calciumspiegel (hypocalciëmie) en de ziekte van Parkinson;
  • dyschezie (spastisch bekkenbodemsyndroom) is een darmstoornis die veroorzaakt wordt door het niet kunnen beheersen en controleren van de anale spieren en bekkenbodemspieren met obstipatie tot gevolg;
  • afsluiting van de dikke darm door bijvoorbeeld een tumor in het laatste deel van de dikke darm, hetgeen kan leiden tot verstopping en krampen en de ontlasting kan door de vernauwing de vorm van een potlood krijgen (zogeheten potloodontlasting);
  • het verouderingsproces op zich houdt geen risico in op obstipatie, maar elementen die met dit proces samengaan kunnen een verhoogd risico met zich meebrengen (zoals een toegenomen gebruik van geneesmiddelen en minder lichaamsbeweging);
  • pijn en psychogene factoren zoals een depressie zijn veelvoorkomende oorzaken van obstipatie.

Stoelgang bevorderen en verbeteren

Verstopping is meestal het gevolg van een zittende leefwijze en een slecht voedingspatroon. De stoelgang kan op diverse manieren verbeterd worden. Factoren die een normale stoelgang kunnen bevorderen zijn onder andere:
  • voldoende beweging;
  • voldoende vezels in de voeding;
  • voldoende inname van vocht;
  • goed toiletgedrag.

Lichaamsbeweging zet je dikke darm aan tot bewegen / Bron: Istock.com/michaeljungLichaamsbeweging zet je dikke darm aan tot bewegen / Bron: Istock.com/michaeljung

Voldoende beweging

Zorg voor voldoende lichaamsbeweging. Pak vaker de fiets in plaats van de auto, pak de trap in plaats van de lift of de roltrap en maak dagelijks een ommetje.

Voldoende vezels in de voeding

Vezels (onverteerbare voedingsbestanddelen) dragen ertoe bij dat water wordt vastgehouden in de ontlasting, waardoor deze volumineuzer wordt en de ontlasting gemakkelijker kan worden voortbewogen. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen twee soorten vezels:
  • fermenteerbare voedingsvezels; en
  • niet-fermenteerbare voedingsvezels.

Fermenteerbare voedingsvezels worden in de dikke darm gefermenteerd (afgebroken) door bacteriën. Deze voedingsvezels dienen als voedsel voor zogenaamde goede bacteriën in de darm, maar ook als voeding voor de darmcellen zelf. Daarmee dragen ze bij aan een goede afweer en ondersteuning van het immuunsysteem. Ook bevorderen ze de stoelgang. Vezels die als voedsel dienen voor deze bacteriën, worden prebiotica genoemd.

Groenten / Bron: Istock.com/warrengoldswainGroenten / Bron: Istock.com/warrengoldswain
De niet-fermenteerbare voedingsvezels worden niet afgebroken door bacteriën en verlaten het lichaam ongewijzigd. Dit soort voedingsvezel geeft meer volume aan de ontlasting hetgeen de beweeglijkheid van de darm en daarmee een vlotte stoelgang bevordert. Tevens bindt het stoffen aan zich, die dan niet in het lichaam terecht komen. Denk hierbij aan cholesterol. Bovendien geeft de inname van vezels sneller een vol gevoel, hetgeen te maken heeft met het feit dat oplosbare vezels de doorgang van het voedsel door het spijsverteringsstelsel vertragen. De persoon die voldoende vezels tot zich neemt is daardoor geneigd minder te eten. De persoon blijft daardoor op gewicht. Sommige mensen gebruiken vezels ook om af te vallen.

Vezelrijke producten zoals peulvruchten, aardappelen, groente en fruit, bevatten vrijwel altijd beide typen vezels. In diverse volkorenproducten, de schillen van fruit en celwandbestanddelen van groenten zitten vooral niet-fermenteerbare voedingsvezels. In dierlijke producten zit geen voedingsvezel.

De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vezels bedraagt 30 gram voor vrouwen en 40 gram voor mannen. Om de stoelgang te bevorderen, kan de voeding aangevuld worden met vezeltabletten of tarwezemelen - het buitenste vliesje van de tarwekorrel. Tarwezemelen zijn rijk aan voedingsvezels. Daarbij is het belangrijk dat de persoon voldoende drinkt. Tarwezemelen van bijvoorbeeld Zonnatura kunnen in diverse gerechten verwerkt worden als aanvullende bron van voedingsvezels. De stoelgang kan ook worden gestimuleerd door lijnzaad.

Tip!
Neem iedere ochtend als ontbijt een schaaltje yoghurt met muesli en een flinke schep gebroken lijnzaad, die de avond ervoor reeds te week is gezet in water. Gooi hierbij het water niet weg, maar meng de lijnzaad met het water door de yoghurt. Voeg geen suiker toe.

Meng iedere avond een hoeveelheid tarwezemelen met water of vruchtensap en drinkt het op. Of meng tarwezemelen met yoghurt en wat water en drink dit op. Voeg ook hier geen suiker aan toe.

Voldoende inname van vocht

Voldoende drinken is onontbeerlijk voor een soepele ontlasting en goede stoelgang. Drink daarom minstens 8 glazen water per dag.

Goed toiletgedrag

Te veel stress en tijdsdruk maken de darmen traag. In tijden van stress, eten veel mensen onregelmatig of gebruiken ze vezelarm fastfood. Vaak drink je niet voldoende en neem je ook niet de tijd om (op tijd) te poepen. Een goed toiletgedrag bevordert de stoelgang. Ga naar het toilet zodra je aandrang heeft. Het is niet goed om ontlasting op te houden, aangezien dit een verstopping kan veroorzaken. Als ontlasting wordt opgehouden, blijft het te lang in het lichaam en wordt het hard doordat er te veel vocht aan wordt onttrokken.

Vers fruit / Bron: Istock.com/karelnoppeVers fruit / Bron: Istock.com/karelnoppe
Hangen boven de toiletpot is ook niet bevorderlijk voor de stoelgang, aangezien in deze houding de darmen niet goed geleegd kunnen worden. Ga rechtop zitten met beide voeten op de grond. Belangrijk daarbij is dat je niet te hard perst. Hard persen kan aambeien veroorzaken.

Huismiddeltjes

Van veel huismiddeltjes is bekend dat ze de stoelgang gemakkelijk kunnen stimuleren zonder bijwerkingen. Je moet zelf uitproberen wat je darmen helpt op gang te komen.

Glas lauw water drinken

Sommige darmen hebben 's ochtends een duwtje nodig. Drink een glas lauw water op een lege maag. Fruitzuren, zoals die in sinaasappelsap of grapefruitsap, stimuleren ook de spijsvertering.

Voedingsmiddelen die melkzuur bevatten

Consumeer elke dag zure melkproducten zoals kwark, karnemelk, kefir of probiotische yoghurt met speciale melkzuurbacteriën. Zuurkool, rauw of gekookt, en zuurkoolsap hebben een licht laxerend effect vanwege het melkzuur dat het bevat. Als je lactose-intolerant bent, moet je natuurlijk geen melkproducten nemen.

Gedroogd fruit

Laat gedroogde pruimen een nacht weken. Doe de vezelrijke vruchten in kleine stukjes in de muesli en drink het weekwater. Als tussendoortje smaken ook vier tot vijf gedroogde vijgen, abrikozen of peren heerlijk.

Tarwezemelen, vlozaad, lijnzaad en chiazaad

Als ingrediënt in melk, yoghurt, havermout, vruchtensap of smoothies: één tot twee theelepels van deze spijsverteringshulpmiddelen (vlozaad of psyllium, tarwezemelen, lijnzaad of chiazaad) kunnen het ontlastingsvolume vele malen verhogen. Hiervoor moet je echter altijd genoeg drinken, anders krijg je klachten.

Eet probiotisch voedsel of neem probiotische supplementen

Probiotica zijn levende micro-organismen en deze kunnen chronische obstipatie helpen voorkomen. Er wordt aangenomen dat probiotische voedingsmiddelen de bacteriële darmflora kunnen helpen verbeteren en obstipatie kan voorkomen Om probiotica in je dieet op te nemen, probeer probioticabevattende voedingsmiddelen te eten. Voorbeelden zijn yoghurt, zuurkool en kimchi, die levende, vriendelijke bacteriën bevatten. Je kunt ook een probiotisch supplement proberen.

Eet prebiotisch voedsel

Voedingsvezels verhogen de consistentie en omvang van de ontlasting, die beide de stoelgang kunnen verbeteren. Een andere manier waarop sommige vezels chronische constipatie kunnen helpen behandelen, is door hun effecten op de spijsvertering. Prebiotische vezels verbeteren de spijsvertering door de goede darmbacteriën te voeden. Dit kan de balans van je darmbacteriën verbeteren. Voedingsmiddelen met veel prebiotische vezels zijn knoflook, uien en bananen.

Inuline zit o.a. in knoflook / Bron: Stevepb, PixabayInuline zit o.a. in knoflook / Bron: Stevepb, Pixabay
Inuline
Je kunt ook dagelijks inuline als supplement nemen. Inuline is een prebioticum dat de groei van gezondheidsbevorderende bifidobacteriën stimuleert. Naast dat het de spijsvertering aanzienlijk verbetert, vermindert het ook obstipatie en kan het de consistentie van de ontlasting bij mensen met een te losse stoelgang verbeteren.

Magnesiumcitraat

Magnesiumcitraat is een goed opneembare vorm van magnesium. Het nemen van magnesiumcitraat is een populair huismiddeltje tegen obstipatie. Het is een type osmotisch laxeermiddel dat zonder recept verkrijgbaar is. Magnesiumcitraat kan de ontlasting zachter maken, de darmbewegingen aanmoedigen of juist de darmen ontspannen.

Conclusie

Voor een goede stoelgang is een vezelrijk dieet met veel groente, fruit en brood en weinig verzadigd vet en voldoende vochtinname en regelmatige, bij voorkeur dagelijkse lichaamsbeweging, nodig.

Macrogol en elektrolyten

Macrogol en elektrolyten is een laxeermiddel in poedervorm. Je lost het middel op in water en drinkt het vervolgens op. Macrogol wordt gebruikt bij de behandeling van chronische verstopping (obstipatie) bij volwassenen en kinderen van 12 jaar en ouder. Het geneesmiddel maakt je ontlasting of poep zachter en makkelijker uit te scheiden, waardoor de verstopping wordt opgeheven of verminderd.

Lees verder

© 2010 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Stoelgangproblemen: obstipatieStoelgangproblemen: obstipatieObstipatie is een lastige kwaal dat een opgezette buik veroorzaakt en de stoelgang bemoeilijkt. Een gebrek aan vezels in…
Hoe verbeter ik mijn stoelgang?Hoe verbeter ik mijn stoelgang?Mensen die lijden aan obstipatie hebben te maken met darmproblemen. Obstipatie komt veel voor. Ongeveer 1 op de 3 mensen…
Moeilijke stoelgang: wat doe je eraan?Moeilijke stoelgang: wat doe je eraan?Als je last hebt van je darmen en een moeilijke stoelgang ben je niet de enige. Een moeilijke stoelgang komt bij veel me…
Laxerend fruit en groentes tegen obstipatieLaxerend fruit en groentes tegen obstipatieObstipatie, of een trage stoelgang, kan enorm vervelend zijn. Het is niet altijd duidelijk waar het door ontstaat. Verke…

Kruidenwijsheid; Kurkuma. Een 'Super' voedingsmiddel/kruidKruidenwijsheid; Kurkuma. Een 'Super' voedingsmiddel/kruidIn de serie van ‘super’ voedingsmiddelen hoort ook zeker ‘Kurkuma’ thuis. Kurkuma is een oker-gelig gekleurd kruid dat o…
Je cholesterol verlagen zonder medicijnenVeel mensen hebben een te hoog cholesterolgehalte. Wat houdt dit in en hun kun je het zonder pillen verlagen?
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Onsemeliot, Openclipart
  • Dr. Jannes J.E. van Everdingen (hoofdredactie): Het medisch handboek; Kosmos-Z&K Uitgevers, Utrecht/Antwerpen, vijfde volledig herziene druk 2006.
  • Medical News Today. Thirteen home remedies for constipation. https://www.medicalnewstoday.com/articles/318694 (ingezien op 23-5-2020)
  • Merck Manual Medisch handboek; Bohn Stafleu van Loghum - 2005.
  • Morad, M., Nelson, N.P., Merrick, J., Davidson, P.W., & Carmeli, E. (2007). Prevalence and risk factors of constipation in adults with intellectual disability in residential care centers in Israel. Research in Developmental Disabilities, 28(6), 580-586.
  • http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/aandoeningen/40349-ontlasting-pijn-tumorontstekingabces-stoelgang-klachten.html
  • http://nl.wikipedia.org/wiki/Dyschezie
  • http://www.nbc.nl/files/090205_%20Basisuitleg%20Voedingsvezel.pdf
  • http://www.fitforme.nl/gezondheid/stoelgang/stoelgang-bevorderen
  • http://www.voedingscentrum.nl/nl/eten-gezondheid/voedingstoffen/vezels/soorten-voedingsvezel.aspx
  • http://www.preventievegezondheidszorg.com/vezels.php
  • http://www.colon-cleanse-constipation.com/stool-shape.html
  • http://www.consumed.nl/ziekten/4014/Stoelgang
  • http://www.gi.org/patients/gihealth/constipation.asp
  • http://www.darmgezondheid.nl/consumenten/voeding_en_leefstijl/voedingsvezels/fermenteerbare_vezels.html
  • http://dieet.blog.nl/algemeen/2009/04/15/hoe-krijg-je-voldoende-vezels-binnen
  • http://foodfacts.web-log.nl/voeding_gezondheid/stoelgangdarmflora/index.html
  • Afbeelding bron 1: Istock.com/herjua
  • Afbeelding bron 2: Istock.com/michaeljung
  • Afbeelding bron 3: Istock.com/warrengoldswain
  • Afbeelding bron 4: Istock.com/karelnoppe
  • Afbeelding bron 5: Stevepb, Pixabay
Reacties

Magda, 19-01-2012
Ik lees hier alleen maar over een stoelgang die niet op gang komt. Bij mij is het zo dat ik wel 3 of 4 keer per dag naar de wc moet. Ik hou van wandelen maar zodra ik op weg ben moet ik na een poosje naar de wc en ik kan het absoluut dan niet ophouden. Het gevolg is dat ik al een paar keer met een broek vol ben thuisgekomen en dat ik nu bijna niet meer durf te gaan wandelen. Wat kan ik hier aan doen? Reactie infoteur, 19-01-2012
Fecale incontinentie — dat is het verlies van controle over de stoelgang — kan gedurende korte tijd optreden tijdens aanvallen van diarree of wanneer harde ontlasting in het rectum vast komt te zitten (fecale indikking). Bij mensen met letsel aan de anus of het ruggenmerg, rectumprolaps (via de anus uitzakken van het rectumslijmvlies), dementie, neurologische beschadiging als gevolg van diabetes mellitus, tumoren van de anus of beschadiging van het bekken die tijdens een bevalling is ontstaan, kan aanhoudende fecale incontinentie ontstaan (bron: www.merckmanual.nl).

Om te bepalen wat u het beste kunt doen aan fecale incontinentie, is het allereerst van belang om te achterhalen wat de oorzaak ervan is. Met het oog daarop is het belangrijk om een afspraak te maken met uw huisarts.

Monique Engels, 16-12-2010
De (gebroken) lijnzaad 'savonds al in wat water in de week zetten. Zo komen er slijmstoffen vrij, die al direct van nut zijn. dit weekwater daarom ook niet weggooien maar mee opeten. Een flinke schep lijnzaad sec door yoghurt heen 's ochtends zal bij de meeste mensen een te dikke ontlasting geven. Reactie infoteur, 20-12-2010
Bedankt voor uw aanvulling. Ik zal het meteen verwerken in het artikel.

Tartuffel (2.972 artikelen)
Laatste update: 13-05-2023
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Gezonde voeding
Bronnen en referenties: 22
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.