Alternatieven voor straf

Wanneer mag je een kind dat je negeert of minacht wel straffen? Moeten er geen consequenties zijn voor kinderen die zich misdragen? De visie van Dr. Ginott is dat een kind de consequent van zijn slechte gedrag moet ervaren, maar niet door te straffen.

Alternatieven voor straf

Volgens Dr. Ginott werkt straffen niet, omdat het een afleiding is. In plaats van dat het kind er spijt van heeft en bedenkt hoe hij het goed kan maken, gaat hij zich bezig houden met fantasieën over hoe hij wraak kan nemen.

Time-out - time with

De time-out methode waarbij een kind even apart wordt gezet zodat hij tot rust komt is geen goede oplossing! Een kind dat zich niet goed gedraagt, moet niet worden weggestuurd, zelfs niet voor eventjes. Maar hij moet natuurlijk wel ophouden en terecht gewezen worden. Wat een kind in deze situatie nodig heeft is een time-with: persoonlijke aandacht. Help het kind om zijn gevoelens te verwerken en een betere manier probeert te vinden om ermee om te gaan.

Stappenplan (alternatief) straffen

• Vertel het kind hoe hij je zou kunnen helpen (“Wil je 3 grote citroenen voor ons pakken?”)
• Uit je afkeuring zonder het karakter van het kind daarbij aan te vallen (“Dit vind ik niet leuk! Het stoort andere mensen als kinderen door de gangpaden rennen!”)
• Geef het kind een keuze (“Tom, hou op met rennen. Jij mag kiezen: of gewoon lopen of in de kar zitten”)
• Ga over tot actie (“Ik heb je gewaarschuwd. Je hebt gekozen om in de kar te gaan zitten!”)
• Laat het kind de consequenties ervaren (Stel dat een kind zich blijft misdragen in de winkel. De volgende dag, zonder te preken of te moraliseren, kan ze hem de consequenties laten ervaren van zijn gedrag. Door bijvoorbeeld het kind die dag niet mee te nemen en alleen naar de winkel te gaan).

Problemen oplossen

Wat kun je doen als je echt alles hebt geprobeerd en niets werkt? Als een probleem hardnekkig is, is het meestal een stuk complexer dan het in eerste instantie leek en zijn er ingewikkelder vaardigheden nodig.

1. Praat over de gevoelens en de behoeftes van het kind
2. Praat over jouw gevoelens en behoeftes
3. Zoek met elkaar naar oplossingen waar je allebei tevreden mee bent
4. Schrijf alle ideeën op – zonder te oordelen
5. Besluit welke ideeën jullie goed vinden, welke niet en met welke jullie willen doorgaan.

Mentale voorbereiding

We moeten ons mentaal voorbereiden om het proces waarbij we problemen oplossen echt te laten werken. Je kunt daarbij met jezelf afspreken:

• Ik zal mijn kind niet bij voorbaat al als schuldige bestempelen. Ik ga luisteren of ik informatie en gevoelens hoor die ik misschien nog niet eerder heb gehoord.
• Ik onthoud me van oordelen, evaluaties en preken. Ik zal het kind niet proberen te bepraten of te overtuigen.
• Ik zal ieder nieuw idee overwegen, hoe bizar het ook is.
• Ik laat me niet opjutten als ik te weinig tijd heb. Als we niet meteen een oplossing kunnen vinden, zullen we langer moeten nadenken, onderzoeken en doorpraten.

Wat is het verschil tussen straffen en natuurlijke consequenties ervaren?

Met straffen wordt bedoel dat de ouder/verzorger een kind opzettelijk, gedurende een bepaalde tijd, iets ontzegt of kwetst, om het kind een lesje te leren. Consequenties ervaren zijn een natuurlijk resultaat van het gedrag van het kind.