Ouders op de proef gesteld: zo pakken we koppige peuters aan

De ontwikkeling van onze kinderen verloopt in verschillende fasen. Eén ervan situeert zich tussen twee en vier jaar. Dan leren onze peuters hun grenzen verleggen. Ze stellen ons daarbij zoveel mogelijk op de proef, om te achterhalen hoe ver ze kunnen én mogen gaan. Ze krijgen een eigen willetje, en laten ons dat ook zoveel mogelijk merken. Ze reageren erg koppig en krijgen soms hevige driftbuien. Waarom reageren onze peuters dan zo koppig, en hoe gaan we als ouders met zo een koppige peuter om?

Wat is peuterpuberteit?

Haast alle ouders krijgen met deze belangrijke ontwikkelingsfase in het leven van hun peuter te maken. Onze peuter reageert bijzonder koppig, en krijgt regelmatig hevige driftbuien. Op alles en nog wat regaeert hij afwijzend. Hij zal in vele gevallen onze bevelen negeren, of juist het tegenovergestelde doen van wat wij hem vragen. In medische kringen noemt men dit peuterpuberteit. Wat is dit fenomeen nu precies? Peuterpuberteit situeert zich hoofdzakelijk tussen twee en vier jaar. Dan gaan onze peuters hun grenzen verkennen. Ze willen zich zoveel mogelijk losmaken van hun omgeving en vertrouwde personen. Uitgerekend in de periode dat ze nog zowat alles moeten leren, willen onze peuters zoveel mogelijk op eigen benen staan.

Praten brengt beterschap

Voor ouders is dit ongetwijfeld een erg zenuwslopende periode. Het gedrag van onze peuters zal verbeteren, vanaf het ogenblik dat ze beter kan praten. Vanaf hun vierde verjaardag worden ze veel rustiger. Onze peuters worden dan meer en meer zelfstandig, en kunnen allerlei situaties veel beter aan.

Een koppige peuter bij voorkeur negeren

Eens het zover is, zullen we echter met heel wat moeilijke (gezins) situaties geconfronteerd worden. Hoe pakken we zo een koppige driftkikker aan? Volgens opvoedingsdeskundigen kunnen we onze puberende peuter best zoveel mogelijk negeren. Zo zal hij uit zichzelf bijdraaien. We moeten ook niet op alles reageren.Toch mogen we in dergelijke situaties zeker geen verstoppertje spelen. Kan het gedrag van onze peuter écht niet door de beugel, dan mogen we hem in geen enkel geval laten begaan. We moeten het hem dan ook onmiddellijk duidelijk maken dat we zijn gedrag niet tollereren. Wees daarbij steeds consequent, en blijf bij je eerder ingenomen standpunt. Voortdurend onze houding bijsturen, maakt het alleen maar erger.

Voldoende ruimte om alles uit te proberen

We geven onze puberende peuter voldoende ruimte om alle nieuwe ervaringen die op hem afkomen, zoveel mogelijk zélf te leren ontdekken en te verwerken. Moedig hem in zijn pogingen om zelfstandig te eten, op zijn potje te gaan en zichzelf aan te kleden zoveel mogelijk aan. Stuur positieve signalen uit, en leg zeker niet voortdurend de nadruk op het negatieve. Leidt je peuter daarbij zoveel mogelijk af, en probeer zijn negatief gedrag zoveel mogelijk om te buigen. Doe alles zoveel mogelijk samen, dat komt zijn groeiproces ongetwijfeld ten goede komen. Verbeter zijn gedrag, en beloon hem telkens hij iets goed doet.

Matig je eisen

Waarom, en in welke omstandigheden, reageert onze peuter driftig? Doet zich dat meestal voor wanneer hij iets niet mag, wanneer hij ziek is, iets niet aankan of wanneer hij met een onbekende situatie wordt geconfronteerd? We mogen onze peuter zéker geen té hoge eisen stellen, dat brengt hem nog meer in verwarring. Hij kan immers zijn gevoelens nog maar moezaam uiten, en dat maakt hem alleen maar bozer. In extreme gevallen wordt onze puberende peuter zelfs agressief, gaat zichzelf pijn doen of zelfs verminken. Dat moeten we hoe dan ook vermijden. In dergelijke situaties moeten we onze peuter zoveel mogelijk kalmeren en gerust te stellen.

Woede werkt aanstekelijk

Met een puberende peuter in huis, worden we geregeld voor bijzonder moeilijke situaties geplaatst. We moeten ons daarbij zoveel mogelijk beheersen, zodat we onze peuter op zijn gemak kunnen stellen. Woede werkt immers aanstekelijk en doet veel meer kwaad dan goed. Wees rustig, en ga in geen geval roepen en tieren. Dat maakt onze peuter nog driftiger en agressiever. Straffen lost niets op. We moeten voorkomen dat onze peuter een driftbui gaat ge(mis)bruiken om nog méér aandacht te krijgen.

Peuter vraagt aandacht door niet te eten

Tijdens deze opvoedingsfase zal onze puberende peuter inderdaad op alle mogelijke manieren aandacht vragen. Een van zijn sterkste wapens is weigeren te eten. Geef hem daarbij dus zo weinig mogelijk aandacht, en bestraf hem niet omdat hij niet wil eten. Negatieve aandacht ervaart onze peuter ook als aandacht.

Vast levenspatroon

Peuters houden van een vast levenspatroon, en van vaste rituelen. Dat is zeker het geval bij het slapen gaan. Peuters zullen proberen de tijd voor het slapen gaan zo lang mogelijk te rekken, zo hoopt hij nog meer aandacht te krijgen. We houden ons zoveel mogelijk aan ons vast bedtijdritueel. Een knuffel, een stoeipartij, een verhaaltje voorlezen en... beddeke in. Hou het bij één verhaaltje. geen tweede. Geven we onze peuter zijn zin, dan zal hij blijven proberen het slapen gaan zo lang mogelijk uit te stellen.