Hypergrypnie of hypersomnia: Altijd kunnen slapen

Kun jij altijd wel slapen? Heb jij ongelofelijk moeite je bed uit te komen? Kun jij slapen wanneer en hoe lang je wilt? Mogelijk heb je last van hypergrypnie. Dit is een slaapstoornis waarbij je te veel slaapt. Vormen van hypergrypnie zijn hypersomnie of hypersomnia en narcolepsie. Deze twee vormen slaapstoornissen zullen hier ook worden besproken. Bij hypergrypnie gaat het niet over een depressie of oververmoeidheid. Er is geen sprake van een tekort aan ijzer of de aanwezigheid van de ziekte van Pfeiffer. Wel is er sprake van te veel slapen. Hypergrypnie is net als agrypnie en hypogrypnie een slaapstoornis. Agrypnie gaat echter om het niet kunnen slapen en hypogrypnie is het te weinig kunnen slapen.

Hypersomnia

Een vorm van hypergrypnie is hypersomnia of hypersomnie. Bij hypersomnia ben je overmatig slaperig en vermoeid overdag, waardoor je soms kan wegdommelen.

Symptomen

• Overmatige slaperigheid overdag
• Behoefte steeds een dutje te doen
• Vertraagde motoriek
• Moeite met concentreren
• Moeite met wakker worden
• Snel geïrriteerd en je grieperig voelen

Maar ondanks de overmatige slaperigheid is er geen sprake van overmatige vermoeidheid. Er is niet per se een gebrek aan energie, net zoals er geen ijzertekort hoeft te zijn. Ondanks dat je goed hebt geslapen, heb je dan nog steeds behoefte om te gaan slapen.

Consequenties

• Problemen op werk/school
• Problemen op sociaal vlak: lui en ongemotiveerd
• Slechtere prestaties

Drie vormen van hypersomnie

Er bestaan drie soorten hypersomnie:

• Periodieke hypersomnie
• Idiopathische hypersomnie
• Posttraumatische hypersomnie

Bij periodieke hypersomnia gaat het zoals de naam al zegt over periodes waarin je last hebt van ernstige slaperigheid. Daar tegenover staan dan ook periodes waarin je geen last hebt van de moeite wakker te blijven. De periodes wisselen elkaar dus af.

Bij idiopathische hypersomnie mis je tijdens je slaap de REM-periodes. Omdat REM erg belangrijk is om goed te slapen, voel je je overdag erg slaperig en kun je in slaap vallen. REM-slaap staat voor Rapid Eye Movement, dus waarbij de ogen veel bewegen. De spieren zijn echter volledig ontspannen en tijdens deze slaapperiode wordt vaak gedroomd. De hersenactiviteit is op dit moment vergelijkbaar met de hersenactiviteit wanneer iemand wakker is.

Bij posttraumatische hypersomnie is slaperigheid ontstaan door een ziekte in het centrale zenuwstelsel en lichamelijk letsel. De slaperigheid gaat samen met hoofdpijn, problemen met concentratie en het geheugen. Deze vorm duurt meestal maar enkele weken of maanden.

Narcolepsie

Narcolepsie is een ernstige vorm van hypersomnia, waarbij iemand onwillekeurig in slaap kan vallen, ongeacht waar hij of zij is. Dit betekent dus dat de spieren zich totaal ontspannen en verslappen en je kunt dan zo in elkaar zakken. Dit is natuurlijk erg gevaarlijk, bijvoorbeeld wanneer je in de auto zit. De slaapaanvallen zijn niet te bedwingen. Bij hypersomnie val je niet zomaar in slaap, terwijl dit bij narcolepsie wel het geval kan zijn.

Narcolepsie wordt wel gezien als een auto-immuunziekte, waarbij het hypocretinerge systeem afbraakt.

Behandeling van hypersomnie

Behandeling van te veel slapen is erg moeilijk, maar er zijn wel enkele tips die kunnen helpen. Er wordt meestal een slaapdagboek bijgehouden om na te gaan hoe je patroon er precies uit ziet. Daarnaast wordt er aangeraden om niet te veel energie op te doen voor je gaat slapen (bijvoorbeeld geen koffie of energydranken drinken voor het slapen gaan) en goed ontspannen. Ook is een regelmatig slaappatroon van belang.