Waarom slaapt de mens?

Slaap. Het is belangrijker dan veel mensen vaak denken. Iedereen vindt het heel gewoon. Dat we ’s avonds naar bed gaan en dan vervolgens flink wat uren slapen. Maar waarom is dat eigenlijk nodig? De belangen van slaap.

Hoe lang slaapt een mens en waarom is dit nodig?

Mensen slapen ongeveer een derde deel van hun totale leven. Blijkbaar is het dus heel belangrijk voor het menselijk lichaam om dat te doen. Vanzelfsprekend is er veel onderzoek naar die slaap geweest en de uitkomsten zijn net zo talloos. Zo is gesteld dat slaap vanuit de natuur is bedoeld om het lichaam te beschermen. Een mens of een dier dat ergens gaat liggen (waar beschutting is) zou minder gevaar lopen dan een dier of mens dat rond blijft lopen en dus allerlei preditoren kan tegenkomen.
Een andere uitkomst is dat de hersenen tot rust komen tijdens de slaap. Daardoor kan iemand de dag erna veel beter informatie opnemen. Dit zou dan ook direct verklaren waarom ouderen veel minder slaap nodig hebben dan schoolgaande kinderen en pubers.

Slaapproblemen

Hoewel de natuur dus een bedoeling heeft gehad met de slaap van mens en dier, zijn er veel mensen met slaapproblemen. Dit kunnen zijn:

1. Woelen
2. Niet in kunnen slapen
3. Niet door kunnen slapen
4. Te weinig slapen
5. Te veel slapen
6. Snurken (voor de bedpartner een probleem)
7. Rusteloze benensyndroom
8. Narcolepsi
9. Slaapapneu

Slaapapneu

Zo’n 30 procent van de mensen heeft een echt slaapprobleem. Tien procent daarvan heeft last van slaapapneu. Dit is het veelvuldig stokken van de ademhaling tijdens de slaap. In heel Nederland worden zo’ n 60.000 mensen behandeld voor slaapapneu, maar het is waarschijnlijk dat veel meer mensen er last van hebben.

Narcolepsi

Narcolepsi is een heel bijzondere slaapaandoening. Wie lijdt aan deze aandoening valt vaak overdag zomaar in slaap of heeft aanvallen waarbij de spieren zomaar verslappen.

Slaap is opgebouwd in cyclussen

Iemand die normaal slaapt doet dat in vijf etappes ook wel cyclussen genoemd. Elke periode duurt ongeveer 1,5 uur. Deze fasen beginnen met een lichte slaap en eindigen in een diepe slaap. Het laatste deel is de droomslaap. Deze staat ook bekend als Rapid Eye Movement (REM) slaap. Daarbij bewegen de oogleden erg snel en verwerken de hersenen de ervaringen van de dag. De REM slaap duurt in de eerste fase meestal tien minuten en bij de volgende cyclussen wordt hij steeds langer.

Diepe slaap geeft echte rust

Iemand die echt in diepe slaap is, rust echt goed uit. Volwassenen zouden zo’n 7 tot 8 uur moeten slapen per nacht. Toch zijn er uitzonderingen, want niet iedereen heeft hetzelfde aantal uren slaap nodig. Bovendien is de kwaliteit van de nachtrust belangrijker dan het aantal uren. Vier tot vijf uur heel diep slapen is beter dan 8 uur heel licht slapen.

Regelmatige bedtijden zijn belangrijk

Ook is lang uitslapen eigenlijk niet zo’n goed idee. Mensen raken er namelijk door uit hun ritme en de nacht erop wordt het dus moeilijker om de slaap te vatten. Ook kunnen weersomstandigheden zoals hitte mensen uit de slaap houden, waardoor ze uit hun ritme raken. Ook nachtdiensten zijn om die reden niet gezond voor de mens. Daarbij worden dag en nacht omgedraaid en raakt iemand klok helemaal in de war.

Kort middagdutje mag, mits het de nachtrust niet in de weg staat

Overigens is een kort middagdutje weer niet zo’n probleem. Wie even een half uurtje gaat liggen rust even, maar verstoort het slaapritme van de dag niet.