Langer doorwerken op de hersendoping Modafinil

Een nacht moeten doorwerken om een deadline te halen op het werk. Door een pilletje genaamd Modafinil in te nemen kun je nog weer uren alert zijn en doorwerken zonder moeite. Is het innemen van de zogenaamde "hersendoping" wel verstandig? Het medicijn is bedoeld voor mensen die overdag last hebben van extreme slaperigheid. Wat zijn de gevolgen als je dit inneemt om na een dag werken nog de hele nacht door te werken?

Het medicijn Modafinil

Als je helemaal vermoeid bent en je wilt nog een tijdje doorwerken, zal dit middel ervoor zorgen dan je weer alert wordt en je wakker voelt. Modafinil is een middel dat bedoeld is voor behandeling van extreme slaperigheid overdag wat verband houdt met de slaapstoornis narcolepsie. Modafinil is in 1988 op de markt gekomen als narcolepsiemedicijn. Het is ook bekend als Provigil of Modiodal. Het wordt ook wel gebruikt door gezonde mensen die hun prestaties willen verbeteren. Het is dan een "cognitieve versterker". Ze presteren beter op dat moment dan hun vermoeide collega's die het middel niet gebruiken. Na het innemen van dit middel zal de vermoeidheid in je hersenen verdwijnen, de rest van het lichaam zal wel vermoeid zijn zoals bijvoorbeeld je spieren.

Op recept te verkrijgen

In Nederland is Modafinil alleen op recept verkrijgbaar voor narcolepsiepatiënten. Mensen die aan narcolepsie lijden hebben een ontregelde slaap/waakpatroon. Narcolepsie wordt ook wel slaapziekte genoemd. Iemand met deze aandoening kan overdag aanvallen hebben van ondwingbare slaap. In de nacht wordt de slaap vaak onderbroken waardoor de persoon overdag erg slaperig is. Sommige huisartsen schrijven bètablokkers voor aan patiënten als middel tegen stress. Hierbij kun je denken aan studenten die examenvrees hebben op middelbare scholen. In de periode van de eindexamens, in de maand mei, is er een stijging naar de vraag voor een middel tegen stress. Het middel Modafinil zorgt er ook voor dat de hersenen gestimuleerd worden. Uit testen met proefpersonen bij onderzoek in Groot Brittannië blijkt dat mensen die het medicijn gebruiken beter presteren bij geheugentaken dan mensen die dit niet hebben gebruikt.

De invloed op hersenfuncties

In de wetenschap wordt vermoed dat het middel niet alleen uitwerking heeft op de aanmaak van dopamine, maar ook op de neurotransmitters noradrenaline en serotonine. Dopamine speelt een rol bij het ervaren van genot, blijschap en welzijn. Het effect van Modafinil wordt met name verklaard door dopamine wat zorgt voor een verhoogde alertheid. Een pil van dit middel blijft zo'n zes tot zeven uur werken. Een uur na het innemen begint het al te werken.

Bijverschijnselen

Een paar uur na het innemen van de pil raak je gewend aan de stof waardoor je denkt dat het is uitgewerkt. De pil is dan nog wel werkzaam. Als je nog een pil neemt voordat de vorige is uitgewerkt kunnen er bijverschijnsselen ontstaan zoals spierpijn. Een van de vervelendste bijwerkingen op korte termijn is slapeloosheid. Daarnaast kunnen er aanvallen van nervositeit, opwinding en neiging tot agressiviteit ontstaan. Indien je dit middel op lange termijn gebruikt kan er een nog gevaarlijker bijeffect ontstaan: verslaving. De aanmaak van dopamine door dit medicijn werkt in op het beloningssysteem van de hersenen. Bij langdurig gebruikt worden je hersenen minder gevoelig voor de stof waardoor je een steeds hogere dosis nodig hebt voor hetzelfde effect. Als je stopt met het middel ontstaan er ontwenningsverschijnselen.

Conclusie

Vast staat dat je door het innemen van een pil alert bent en nog uren kunt doorwerken. Daardoor zou je bijvoorbeeld net die deadline kunnen halen als je een nacht doorwerkt. De bijwerkingen lijken beperkt. Toch is er een kans op verslaving of vervelende bijverschijnselen. De vraag is of deze risico's het waard is. Dit kan de persoon die het medicijn inneemt zelf het beste bepalen. In de sport is er een dopinglijst met verboden middelen. In het bedrijfsleven is het niet verboden om een cognitieve versterker te gebruiken. De meeste mensen zullen het houden bij een bak koffie om nog even alert te zijn.