De geneeskracht van Eucalyptus

Als je met je duim in de stam van de eucalyptusboom drukt, dan blijft de duimafdruk gewoon staan. De bast is erg zacht. Oorspronkelijk groeit de boom alleen in enkele grote landeenheden van Oceanië. De Aboriginals gebruikten Eucalyptus als geneeskruid. In het westen kennen we hoestbonbons waarin Eucalyptus verwerkt is. In sauna´s wordt regelmatig water op de saunakachel gegooid waarin eucalptusgeur in zit. Het is een verfrissend kruid wat daadwerkelijk genezende eigenschappen tegen hoest heeft. Het is goed voor de luchtwegen en tegen allerlei infectieziekten. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:

• Naamgeving eucalyptus
• Oorsprong eucalyptusboom
• Enige historische feiten over eucalyptus
• Werkzame stoffen eucalyptus
• Eucalyptus is goed voor de luchtwegen
• Eucalyptus goed voor de urinewegen
• Overige medicinale werkingen
• Uitwendig gebruik eucalyptus
• Consulteer de fytotherapeut

Naamgeving eucalyptus

In het Latijn heet deze boom Eucalyptus Globulus. Eu betekent in het Grieks ´goed´ en kalyptos ´bedekt´. Dat verwijst naar de bloeiwijze die door een soort muts goed worden bedekt. Globulus betekent ´omringd door´ en verwijst naar de bolvorm van de bloem of vrucht.

Oorsprong eucalyptusboom

Van oorsprong groeide de eucalyptusboom alleen op het continent Australië, Tasmanië en het nabijgelegen Nieuw Guinea, het op één na grootste eiland ter wereld. Overigens hebben volgens geologen Nieuw Guinea en Australië 12.000 jaar geleden aan elkaar vast gezeten en is dat waarschijnlijk de reden dat de boom op beide door de Stille Oceaan of Pacifische Oceaan omringde landeenheden groeit. De eucalyptusboom werd vanaf 1860 vanuit Tasmanië vervoerd naar subtropische gebieden en thans groeit de boom in Zuid Spanje, Zuid Frankrijk, Portugal, Marokko, Zuid Amerika, Californië, India, China en Indonesië. In Portugal draagt de boom bij aan 5% van het Bruto Nationale Inkomen.

Enige historische feiten over eucalyptus

De Australische Aboriginals gebruikten schors, hars en bladeren van de eucalyptusboom als geneesmiddel. Het werd onder meer aangewend bij koorts, aandoeningen op de luchtwegen en dysenterie. Joseph Bosito was een Australische immigrant uit Yorkshire. Hij begon in 1948 als eerste eucalyptusolie te winnen voor commercieel gebruik. Het hout werd in de 19e eeuw vermaard voor het droogleggen van moerassen. Daarnaast bouwde men er scheepskielen van en werd het gebruikt voor rode verven.

Werkzame stoffen eucalyptus

In Eucalyptus zitten tientallen verschillende etherische oliën. Het bevat enkele looistoffen waaronder ellageenzuur en galluszuur. Er zitten verschillende flavonoïden in waaronder heterosiden van rutine, quercitrine, hyperosie en quercetine. Verder bevat het fenolzuren, triterpenen, floroglucinol-sesquiterpeen-derivaten en hars. Floroglucinol is een middel wat in de reguliere geneeskunde wordt gebruikt om prikkelbaredarmsyndroom tegen te gaan.

Eucalyptus is goed voor de luchtwegen

Allereerst worden in dit artikel de orale toepassingen oftewel het innemen via de mond van Eucalyptus behandeld. Verderop in dit artikel staan de uitwendige toepassingen. Eucalyptus is infectiewerend. Het bestrijdt bacteriën, virussen en schimmels. Daarnaast is het slijmoplossend en bevordert dit geneeskruid het ophoesten van slijmen. Het is hoestbedarend en krampstillend. Deze reeks aan medicinale werkingen maken het een middel dat ingezet kan worden bij de volgende milde vormen van luchtwegenaandoeningen:

• Chronische bronchitis,
• Hoest, verkoudheid,
• Astmatiforme bronchitis,
• Kroep,
• Rhinitis of neusverkoudheid, strottenhoofdontsteking,
• Sinusitis of bijholteontsteking,
• Keelpijn, amandelontsteking,
• Tandvleesontsteking,
• Mondslijmvliesontsteking.

Eucalyptus goed voor de urinewegen

De ontsmettende werking zorgen ervoor dat bacterie-, schimmel- en virusinfecties worden bestreden. Deze medicinale werking is niet alleen van invloed op de keel en mond maar ook op de urinewegen. Het beschermt bijvoorbeeld tegen candida doordat de etherische olie in Eucalyptus door de nieren worden uitgescheiden als eucalyptine; daardoor wordt de medicinale werkzaamheid in de urinewegen actief. In verband met deze eigenschappen kan Eucalyptus een geneeskruid zijn bij de volgende indicaties:

• Infecties van de urinewegen en geslachtsorganen,
• Blaasontsteking,
• Urinebuisontsteking,
• Vaginitis,
• Witte vloed.

Overige medicinale werkingen

De geneeskracht van Eucalyptus heeft vele kanten. De Aboriginals gebruikten het al tegen koorts en de boom wordt zelfs koortsboom genoemd in het Nederlands. Het is een tonicum; dat wil zeggen een aansterkend middel. Het lichaam kan koorts en infectie beter te lijf door het innemen van Eucalyptus. Bovendien verbetert dit kruid de leverfunctie. De lever is zeer belangrijk want deze zorgt ervoor dat alle voedingsnutriënten worden omgezet in voor het lichaam bruikbare stoffen. Deze medicinale kenmerken worden in de fytotherapie gebruikt bij de volgende indicaties:

• Koorts, koortsopstoten,
• Griepachtige infecties,
• Anorexie of gebrekkige eetlust, want Eucalyptus werkt eetlustbevorderend,
• Vermoeidheid.

Uitwendig gebruik eucalyptus

Zalven aanbrengen, spoelingen toepassen en gorgelen zijn uitwendige gebruiksvormen. Mondwaters gebruiken, tincturen of aftreksels inhaleren en neusdruppels inbrengen vallen eveneens onder de uitwendige gebruiksvormen. Sommige aandoeningen, zoals brandwonden, kun je met een compres behandelen. Een compres is een doekomslag die gedrenkt is in een aftreksel of een mengsel van poeder met lauw water. Eucalyptus werkt ontsmettend, samentrekkend, slijmvliesontzwellend en ontgeurend. Om deze medicinale redenen wordt het ingezet bij de hierna volgende indicaties. Overigens staan enkele van deze indicaties reeds vermeld bij de orale toepassingen.

• Neusverkoudheid, strottenhoofdontsteking,
• Heesheid, bijholteontsteking, keelpijn, amandelontsteking,
• Mondslijmvliesontsteking,
• Bronchitis, hoest, verkoudheden,
• Insectenbeten, slecht genezende wonden en brandwonden,
• Slechte adem, foefor ex ore of stinkneus, slechte adem kan door alle ademhalingsorganen, ook in de keel, ontstaan,
• Spierpijn, overbelaste spieren, kneuzingen, verstuikingen,
• Het weren van insecten.

Consulteer de fytotherapeut

Wie Eucalyptus als geneesmiddel wilt gebruiken kan het best een consult nemen bij een fytotherapeut. Eucalyptusextracten en medicijnen in de vorm van moedertincturen, poeders en capsules dienen enkel op voorschrift van bevoegden ingenomen te worden. Een huisarts of fytotherapeut kan je daarover adviseren, net als over de eventuele bijwerkingen en interacties met andere medicijnen of kruiden. Alle in dit artikel genoemde medicinale werkingen van dit geneeskruid zijn gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en komen uit het Groot Handboek Geneeskrachtige Planten van Geert Verhelst, een standaardwerk op het gebied van genezende planten. Het boek wordt regelmatig gebruikt in de fytotherapie en homeopathie.

Lees verder

• De geneeskracht van brandnetel
• De geneeskracht van de bittere oranje-appelboom
• De geneeskracht van herderstasje
• De geneeskracht van Garcinia of guttengomboom
• De geneeskracht van mirre