De geneeskracht van Zilverschoon

De wortel van zilverschoon kan uitstekend gegeten worden. Hij wordt gekookt, gebakken of rauw opgegeten. In vroegere dagen werd zilverschoon geteeld om zijn lekkere, eetbare wortels. Gedroogde wortels werden tot meel vermalen waarvan een pap of brood gemaakt kan worden. Zilverschoonwortelmeel werd eveneens gebruikt als verdikkingsmiddel voor soepen. De jonge scheuten van zilverschoon zijn als groente te eten. Het is een groente met medicinale capaciteiten. Zilverschoons belangrijkste geneeskracht is tegen ontstekingen in mond- en keelholte, pijnlijke maandstonden en diarree. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:

• Naamgeving zilverschoon
• Geschiedenis medicinale toepassing zilverschoon
• Werkzame stoffen zilverschoon
• Zilverschoon, goed voor stoelgang
• Zilverschoon bij menstruatie perikelen
• Overige inwendige aandoeningen zilverschoon
• Uitwendige aanwendingen zilverschoon
• Consulteer de fytotherapeut

Naamgeving zilverschoon

In het Latijn heet deze plant Potentilla Anserina. Potentilla is een Latijns verkleinwoord voor ´Potens´ wat ´krachtig´ betekent. In dit geval slaat krachtig op de werking die zilverschoon heeft tegen krampen. In het Nederlands heeft deze medicinale plant enkele volksnamen: ganzerik, zilverkruid, bliek, zilvervingerkruid, meulenaarsteukte, schaapteukte, kammekensblad, gent, reinevaren, zuiverschoon, wilde agremone, argentione en varen.

Geschiedenis medicinale toepassing zilverschoon

In de volksgeneeskunde wordt thee getrokken van de zilverschoonbladeren gebruikt bij krampen en bloedspuwen. Op de wortel kauwen is een manier om van diarree af te komen, tandvleesproblemen op te lossen, het doorkomen van tanden bij kinderen te begeleiden en loszittende tanden bij ouderen te verhelpen. De wortel wordt nog steeds als voeding gebruikt alhoewel het nu vooral in tijden van schaarste gebeurt. Vroeger werd de wortel uitwendig gebruikt om sproeten tegen te gaan en littekens na pokken te voorkomen. Onderzoek heeft aangetoond dat zilverschoon inderdaad diarree kan tegen gaan.

Werkzame stoffen zilverschoon

Van zilverschoon worden vooral het gedroogde kruid en bloemen gebruikt welke geoogst zijn tijdens of vlak voor de bloei. De wortel kan eveneens worden gebruikt voor medicinale doeleinden, maar dat gebeurt zelden. Looistoffen in de vorm van verschillende typen ellagzuur en ellagtanninen zijn de belangrijkste inhoudsstoffen van deze kruipplant. Voorts bevat het flavonoïden zoals quercetineglycosiden waaronder quercitrine. Overige fytonutriënten die deze plant bevat zijn: tormentoside, choline, histidine, hars, fibrine, zetmeel en gom.

Zilverschoon, goed voor stoelgang

De astringerende of samentrekkende werking maken deze plant samen met de ontstekingswerende eigenschappen een goed middel tegen diarree. Deze werking behoort tot de meest aangewende toepassingen van zilverschoon. Door deze medicinale werking is het een in de fytotherapie gebruikt middel tegen de volgende indicaties:

• Diarree,
• Niet-specifieke acute diarree,
• Diarree met pijnlijke krampen,
• Losse stoelgang.

Zilverschoon bij menstruatie perikelen

Zilverschoon is spasmolytisch; dat wil zeggen krampwerend. Daarnaast is het een stimulerend middel voor de baarmoeder. De looistoffen zorgen voor een hemostyptische of bloedstelpende werking. Deze drie werkingen zorgen ervoor dat zilverschoon menstruatie perikelen te lijf gaat. Fytotherapeuten kunnen het inzetten bij:

• Pijnlijke maandstonden, pijnlijke menstruatie,
• Baarmoederkrampen,
• Menorragie of overdreven menstruatie.

Overige inwendige aandoeningen zilverschoon

Zilverschoon heeft naast de twee belangrijkste werkingen, tegen stoelgang- ern menstruatieproblemen, werkzaamheden tegen enkele andere aandoeningen. Twee van genoemde werkingen zijn een adjuvanswerking. Een adjuvans is een stof die de werkzaamheid van andere geneeskrachtige planten versterkt.

• Zilverschoon werkt tegen maagkrampen, galkolieken en kolieken door de krampwerende werking waarvan men nog niet precies weet welke stoffen er verantwoordelijk voor zijn; de wetenschap weet alleen dát het werkt.
• Door de hierboven genoemde krampwerende werking is het eveneens een goede adjuvans bij astma.
• De ontstekingsremmende en krampwerende werking maken het een effectieve adjuvans bij angina pectoris of hartkramp.

Uitwendige aanwendingen zilverschoon

De uitwendige aanwendingen van zilverschoon zijn voornamelijk geënt op het astringerende effect van deze plant. Waar het wordt aangebracht werkt het licht pijnstillend. Fytotherapeuten wenden deze geneeskrachten aan door middelen op basis van zilverschoon voor te schrijven bij de volgende, op verwerkingsvormen gerangschikte indicaties:

Mondspoelmiddel:

• Mondslijmvliesontsteking,
• Tandvleesontsteking, tongontsteking,
• Aften, mondblaasjes.

Gorgeldrank:

• Keelpijn,
• Amandelontsteking,
• Strottenhoofdontsteking.

Omslagen, gekneusde bladeren, wassen:

• Aambeien,
• Bloedende aambeien.
• Wonden, zweren,
• Rode huid, vlekjes op de huid,
• Voetverzorging, blaren.

Consulteer de fytotherapeut

Wie zilverschoon als geneeskrachtig middel wilt gebruiken wordt aangeraden een consult te nemen bij een fytotherapeut. Zilverschoonextracten en medicijnen in de vorm van moedertincturen, poeders, nebulisaat, vloeibaar extract en capsules dienen alleen op voorschrift van bevoegden ingenomen te worden. Een huisarts of fytotherapeut kan je daarover inlichten, net als over de eventuele bijwerkingen en interacties met andere medicijnen of kruiden. Alle in dit artikel genoemde medicinale werkingen van dit geneeskruid zijn gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en komen uit het Groot Handboek Geneeskrachtige Planten van Geert Verhelst, een standaardwerk op het gebied van genezende planten. Het boek wordt gebruikt in de fytotherapie.