De geneeskracht van grindelia of gomplant

Dit vrolijk bloeiende plantje komt van oorsprong uit Californië en is familie van de Margriet. Het is een winterharde plant die in menig siertuin niet zou misstaan. Van de verse of de gedroogde bladeren kan een thee worden gemaakt. Grindelia is een geneesplant in de fytotherapie en de homeopathie en wordt ingezet om de luchtwegen te openen en om hoest te stillen. Alle geneeskrachtige toepassingen zijn voortgekomen uit traditioneel gebruik door de Noord Amerikaanse Indianen. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:

• Naamgeving
• Geschiedenis gebruik
• Culinair gebruik
• Werkzame stoffen
• Grindelia, goed voor de luchtwegen
• Grindelia voor het hart
• Dosis en veiligheid

Naamgeving

In het Latijn heet deze geneesplant Grindelia camporum. In het Engels wordt het sticky gumplant genoemd omdat het plantje behoorlijk kleeft. Het Nederlands kent als alternatieve naam de gomplant; je zult begrijpen waarom. Als je de Latijnse naam in losse woorden deelt krijg je ´Grind e lia camporum´ en dat betekent letterlijk: Gegroeid uit de veldkwaliteit. Dat slaat op het feit dat dit plantje op verschillende gronden kan groeien, zowel op arme zandgronden, waar het welig tiert aangezien het weinig concurrenten heeft, als op drassige bosgronden.

Geschiedenis gebruik

Grindelia is van oudsher een geneeskruid. De Indianen gebruikten het uitwendig tegen uitslag van de poison ivy, een giftige klimplant. Ook luchtwegenproblemen werden met grindelia behandeld. Een hardnekkige hoest kan met langdurig gebruik van deze plant worden tegen gegaan. In plaats van grindelia camporum wordt voor hetzelfde doel grindelia squarrosa en grindelia humilis gebruikt. Een afkooksel van de bladeren werd door Indianen gebruikt als middel bij diarree en maagproblemen. De takjes werden gebruikt om op te kauwen; dat zou tandproblemen verhelpen. Een papje van de bladeren werd gebruikt om over de borst te smeren en huidproblemen mee te behandelen.

Culinair gebruik

Van de bladeren kun je een thee maken, zowel van de verse als gedroogde bladeren. De knoppen van de bloemen kun je op azijn zetten. Je krijgt dan een soort alternatief voor kappertjes. Op de takjes kan je kauwen; dan blijft de dorst langer uit. Uit de bladeren en takjes wordt hars gewonnen. Deze hars wordt door olie gedaan en houdt de olie langer goed. De olie wordt door toevoeging van deze hars minder snel ranzig.

Werkzame stoffen

Van de gomplant worden uitsluitend de bloeiende toppen gebruikt. Van veel geneeskrachtige plant zitten de meeste werkzame stoffen er vlak voor of tijdens de bloei in de plant. In de gomplant zit hars of resine met veel diterpeenzuren zoals grindelazuur en oxygrindelazuur. Verder bevat het sesquiterpene bitterstoffen zoals grindeline, fenolzuren, polyalkynen, flavonolen waaronder acacetine, kumatakenine en quercetine, saponinen, de etherische olie borneol, tanninen en fytosterolen.

Grindelia, goed voor de luchtwegen

Grindelia of gomplant is een milde expectorans; een stof die het slijm losmaakt. Het heeft prima luchtwegenontkrampende werking en werkt hoeststillend voor de luchtwegen. Deze werking is vooral toe te schrijven aan de aanwezige fenolzuren die een lichte antibacteriële en ontstekingswerende werking hebben. Om deze medicinale eigenschappen wordt grindelia in de fytotherapie ingezet bij de volgende indicaties:

• Hoest,
• Kinkhoest,
• Bronchitis,
• Adjuvans bij astma en emfyseem.

Grindelia voor het hart

Wat hartziekten betreft moet je daar niet te licht over denken en zelf experimenteren maar als je lichte problemen hebt, zou je ertoe kunnen overgaan om grindelia te gebruiken. Grindelia wordt door sommige kruidengeneeskundigen, homeopaten en fytotherapeuten aanbevolen voor zijn ontkrampende werking op de gladde spieren zoals die van de bloedvaten en het hart. Door deze werking heeft het medicinale eigenschappen bij:

• Hoge bloeddruk,
• Te snelle hartslag.

Dosis en veiligheid

Hieronder staan drie verschillende aanwendingsvormen van grindelia.

• Van grindelia moet je niet meer dan vier tot zes gram kruid per dag gebruiken.
• Driemaal 30 druppels per dag van de moedertinctuur.
• Driemaal per dag een infuus(thee). Gebruik een theelepel gedroogd kruid per kopje thee.

Als je deze therapeutische werkingen voor ogen houdt zijn er geen bijwerkingen mogelijk. Bij hoge dosis kan een prikkeling van de nieren en maag plaatsvinden. Bij veel te hoge dosis kan de lever schade oplopen en kan er leverontsteking ontstaan die potentieel dodelijk is. Maar nogmaals zij gezegd dat dit niet kan gebeuren als de therapeutische dosis wordt aangehouden.