De geneeskracht van rode iep

Rode iep is een loofboom die van oorsprong alleen in het oosten van Noord-Amerika voorkomt. Hij kan 20 meter hoog en 200 jaar oud worden. De boom is geintroduceerd in Europa, Nieuw Zeeland en Australië. De rode iep heeft eetbare onderdelen; met kennis van de eetbaarheid van bomen als deze hoef je in moeilijke tijden nooit honger te lijden. Daarnaast heeft de rode iep diverse geneeskrachtige aanwendingen. Het wordt onder andere gebruikt bij problemen aan de ademhalingswegen urinewegen en in de ingewanden en maag. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:

• Eetbaarheid rode iep
• Traditioneel gebruik rode iep
• Naamgeving
• Werkzame stoffen
• Rode iep, goed bij slijmvliesontstekingen
• Overige medicinale werkingen rode iep
• Dosis en veiligheid
• Bezoek een arts of fytotherapeut

Eetbaarheid rode iep

De bladeren van de rode iep kunnen zowel rauw als gekookt gegeten worden. De binnenbast is uitstekend te drogen waarna ze als verdikkingsmiddel in bijvoorbeeld een soep kunnen worden gebruikt. Ook kan het toegevoegd worden aan deeg om brood van te maken. Van de binnenbast kan eveneens een thee worden gezet. Het fruit van deze boom kan ook worden gegeten; het wordt vaak gegeten als het nog onrijp is.

Traditioneel gebruik rode iep

De binnenbast bevat een dikker slijm; daarom wordt deze boom in het Engels ´slippery elm´ genoemd. Deze slijm kan in poeder worden gedroogd of er kan een drank van worden gemaakt. Er wordt gezegd dat als de binnenbast 10 jaar oud is de bast het meest gezond is. Grovere delen worden gebruikt voor uitwendig gebruik in de vorm van omslagen en het meer fijne poeder is beter geschikt om inwendig gebruikt te worden. Samen met enkele andere kruiden zoals rheum palmatum, rumex acetosella en arctium lappa, respectievelijk Chinese of Russische rabarber, schapenzuring en grote klit, wordt rode iep gebruikt in de kruidentheeformule genaamd essiac, uitgevonden door Caisse. Essiacthee is vooral in de VS populair. Essiac is Caisse omgekeerd geschreven. Deze thee zou ook werken tegen kanker, maar dit is niet wetenschappelijk onderzocht. Rode iep is traditioneel altijd ingezet bij keelproblemen, indigestie, spijsverteringsirritaties en maagzweren. Verder is het een tonicum, versterkend middel voor iedereen maar speciaal voor jonge mensen, oude mensen en herstellende patiënten. Uitwendig wordt het ingezet om huid- en brandwonden mee te behandelen. Een omstreden gebruik is het aanwenden van de binnenbast om abortus te plegen; om deze reden is het gebruik van de binnenbast van rode iep in diverse landen verboden.

Naamgeving

In het Latijn wordt rode iep Ulmus rubra genoemd. Ulmus is een in alle talen universeel woord voor de iep; In het Nederlands zeggen we olm, in het Engels: elm, in het Duits ulme, in het Frans orme en in het Spaans olmo. Rubra betekent ´rood´ in het Latijn

Werkzame stoffen

Van rode iep wordt voor fytotherapeutische doeleinden het binnendeel van de schors gebruikt. Hierin zitten de volgende belangrijke werkzame inhoudsstoffen: slijmstoffen zoals onverteeerbare polysachariden op basis van galactose, 3-methylgalactose, rhamnose en galacturonzuur, tanninen, oligomere procyaniden, harsen en mineralen.

Rode iep, goed bij slijmvliesontstekingen

De binnenbast van rode iep is een verzachtend middel voor de slijmvliezen van de luchtwegen. Het zorgt ervoor dat iemand met opgezette slijmvliezen minder moet hoesten. Er zitten ontsmettende stoffen in en er zijn stoffen die voor een adstringerende of samentrekkende werking zorgen. Het wordt in de fytotherapie ingezet bij allerlei aandoeningen die met ontstoken slijmvliezen te maken hebben:

• Verkoudheid,
• Angina, faryngitis of keelpijn,
• Bronchitis of luchtwegenontsteking,
• Bast van de Ulmus rubra of rode iep / Bron: Ohio Department of Natural Resources, Wikimedia Commons (CC BY-1.0)
  Hoest,
• Refluxoesophagitis of slokdarmontsteking door opkomend maagzuur,
• Pyrosis of zuurbranden,
• Gastritis of maagwandontsteking,
• Maagzweren,
• Duodenumzweren,
• Als adjuvans bij de ziekte van Crohn,
• Diverticulitis of ontsteking van uitstulping van dikke darm,
• Spastische colon of prikkelbaredarmsyndroom,
• Vaginitis of vaginale ontsteking,
• Hemorrhoïden of aambeien,
• Anale fissuren of anale kloven.

Overige medicinale werkingen rode iep

• De polysachariden in rode iep zorgen ervoor dat vocht wordt opgenomen door het poeder van de binnenbast. Samen met de adstringerende werking leidt dit tot het feit dat rode iep een goed middel is om diarree te behandelen.
• Een omslag met rode iep wordt ingezet bij huidproblemen zoals brandwonden, abcessen, zweren en zelfs kneuzingen.

Dosis en veiligheid

Rode iep is een zeer veilig kruid om te gebruiken. Bedenk echter dat je het niet kunt combineren als je medicijnen of supplementen inneemt. Door rode iep worden medicijnen en supplementen minder goed opgenomen.
Er is een aantal manieren om deze geneesplant te gebruiken.

• Kruidenpoeder: driemaal daags 1 tot 3 theelepels in een kopje met warm water opdrinken.
• Kruidenpoeder, afkooksel: Alvorens te beginnen meng je eerst het poeder met water. Een afkooksel van een deel poeder op acht delen water neem je driemaal per dag in. Het afkooksel dien je 10 tot 15 minuten zachtjes te laten doorkoken.

Bezoek een arts of fytotherapeut

Een groot deel van de informatie over de in dit artikel genoemde geneesplant komt uit het boek Groot Handboek Geneeskrachtige Planten van Geert Verhelst. Dat is een handboek in de fytotherapie. Het is echter niet geschikt om aan zelf-genezing te doen. Wie ergens last van heeft dient een arts of fytotherapeut op te zoeken voor een goede diagnose en keuze voor de beste middelen, afgestemd op jouw persoonlijke situatie. De kennis en wetenschap die hier genoemd staan is van puur informatieve aard.