Hooibloemen, hoe ouderwets!

Hooibloemen? Een mooie, vreemde naam voor de onooglijke bloeiwijze van verschillende grassen. Kunnen wij hedendaagse mensen nog iets uitrichten met het gras voor de koe? Hooibloemen als huismiddel zijn ooit uitgebreid in gebruikt geweest. Hooibloemen (flores graminis) zijn een mengsel van bloemdeeltjes, zaden en kleinere bladstukjes van verschillende weidebloemen. De samenstelling van hooibloemen is dus verschillend, afhankelijk van wat er in de wei groeit. Het belangrijkste weidegras was vroeger het reukgras, dat veel cumarine-glycosiden bevat. Onder in­vloed van fermenten wordt bij het verwelken, dus als het gras hooi wordt, cumarine afgesplitst. Daardoor krijgt hooi ook zijn karakte­ristieke geur. Naast het reukgras bevatte het hooibloemenmengsel nog andere kruiden met cumarineglycosiden zoals Walstro en Honingklaver. Als we de vroegere werking van de hooibloemen willen behouden dan zouden op zijn minst deze 3 planten in het mengsel aanwezig moeten zijn. Het is dus noodzakelijk dat we weten waar de 'moderne' hooibloemen vandaan komen, om enige zekerheid te hebben over hun werking.

De aanhangers van hooibloemen, zijn die er nog, loofden de werking bij uiteenlopende kwaaltjes en bevalen hooibloemen aan als bad, zitbad, deelbad maar vooral als kompres (hooibloemzakjes). De critici ech­ter menen dat het gebruik van hooibloemenoplossingen niet anders werkt dan het gebruik van puur water. In de jaren 70 zijn er wel wat wetenschappelijke onder­zoeken geweest aan het instituut voor arbeidsphysiologie van de tech­nische universiteit München door professor Müller-Limroth daaruit bleek dat het leggen van zakjes hooibloemen op pijnlij­ke plaatsen leidt tot vermindering van pijn, tot kalme­ring en tot een betere doorbloeding met een verhoogde weefselstofwisseling, waardoor we een ontspanning van verkrampte spieren krijgen en een verbetering van de elasticiteit van het bindweefsel. Hooibloemenzakjes als kompressen om op pijnlijke plaatsen te leg­gen zijn prima bij de behandeling van chronische en acute pijnen, vooral bij reumatische klachten.

Hooibloemzakjes

Voor wie de ouderwetse hooibloemen nog eens wil proberen. Sprokkel in de hooitijd wat gedroogde bloeiaren van grassen bij mekaar of koop goeie kwaliteit hooibloemen. Vul een linnen zakje met de bloemen. In een pan giet je er dan kokend water overheen en laat het zakje daar ongeveer 15 minuten in liggen. De pan moet goed afgesloten zijn, want de vluchtige, werkzame stoffen mogen niet de kans krijgen om te ver­dampen. Dan neemt u het hooibloemenzakje uit het nog hete water en (en dat is belangrijk) u perst het goed uit. Dit uitpersen moet u meerdere keren doen, waarbij het zakje steeds op een andere manier geperst word. Om het goed uitgeperste hooibloemenzakje slaat u een doek en dan legt u het op de plaats die u wilt behandelen. U omwikkelt het daarna met een wollen doek zo, dat het zakje vast tegen het lichaam ligt. Het is bovendien erg belangrijk dat de temperatuur ongeveer 42° C is. Het hooibloem-zakje blijft 1/2 uur liggen, tenzij het al eerder zo sterk is afge­koeld, dat u geen warmte meer voelt.

Een andere bereidingsmethode voor hooibloemzakjes is: het verhitten in stoom. U kunt het beste een inmaakketel (weckketel) of een stoompan gebruiken. U doet dan water in de pan, brengt het aan de kook en u legt het hooibloemzakje op het rooster of in de daarvoor bestemde pan met de gaatjes (deksel sluiten!). U laat het zakje daarin in 5 tot 10 minuten heet worden. Wanneer u geen stoompan hebt kunt u het hooibloemzakje natuurlijk ook in een ge­wone pan op een steen leggen die boven het water uitsteekt. Bij deze methoden bespaart u zich de moeite van het uitpersen.

Hooibloemhemd

Het hooibloemen-hemd werd aanbevolen door Dr.Wallnöfer bij de bestrijding van verkoudheden.
En zo ga je te werk: bereidt een afkooksel van hooibloemen, waar­bij 500 gram bloemen met 5 liter kokend water overgoten word, dit mengsel laten we een paar minuten koken. Dan doop je een oud linnen hemd of een laken in het aftreksel, wringt het goed uit, trekt het aan, en hou je goed warm met een deken. Na een half uur moet je het hemd weer uittrekken. Drink daarbij zeer warm een vlierbloesemthee of een grog van warme wijn met kaneel en kruidnagel. Een hele operatie moet ik toegeven, maar een mooi vertroetelend ritueel kan de geneeskrachtige werking van hooibloemen alleen maar verhogen.
En de ouderwetse, romantische hooizakjes zouden toch wel mooi passen in onze hedendaagse, modieuze life-style trend. Alles komt ooit, zelfs in mijn leven, eenmaal terug.

Voor verdere studie

  • Phytobalneotherapy using Flores Graminis (HAY) - prospective study of the transdermal absorption of coumarin. Hentschel C2, Brinkhaus B1, Lindner M1, Schindler G1, Nagel M1, Schwenk M1, Kohnen R3, Ernst E2, Hahn EG1. Focus Altern Complement Ther 1997; 2: 189–90
  • Graminis flos (Heublumen). Erscheinungsdatum Bundesanzeiger: 5.5.1988., Heftnummer: 85., ATC-Code: M02AX. Monographie BGA/BfArM (Kommission E)
  • MMW Munch Med Wochenschr. 1976 Mar 12;118(11):317-20. The sedative effect of the Kneipp hay sack and balneological preparations of hay (author's transl) Fröhlich HH, Müller-Limmroth W.
  • MMW Munch Med Wochenschr. 1975 Mar 14;117(11):443-8. Physical investigations into the thermotherapeutic action of the Kneipp hay flower sack. Froöhlich HH, Müller-Limmroth W.
© 2009 - 2024 Herborist, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Oorzaken, symptomen, diagnose en behandeling van reumaOorzaken, symptomen, diagnose en behandeling van reumaIn de volksmond bedoelt met vaak reumatoide artritis al men het over reuma heeft. Maar reuma is een verzamelnaam voor ee…
Kweekgras - Triticum repensKweekgras - Triticum repensHet kweekgras met zijn onuitroeibare lange wortelstok is wel een plaag voor de tuinierders, maar blijkt toch ook te beho…
Wat is reuma, verschillende soorten reumaReuma is een aandoening aan pezen, gewrichten en botten. In Nederland hebben ruim 2,3 miljoen mensen een reumatische aan…
Behandeling van artrose, artritis en osteoporoseBehandeling van artrose, artritis en osteoporoseReuma is over het algemeen een veel voorkomende ziekte. Ook de behandeling van reuma heeft de voorbije jaren een grote v…

Bach Bloesem RemediesBach Bloesem RemediesBach Bloesem is een remedie waar men met behulp van druppels van de olie van planten tot een geneeskrachtige werking kan…
Wil je geen griepspuit? Verhoog je weerstand!nieuws uitgelichtWil je geen griepspuit? Verhoog je weerstand!De media staat er bol van: De vaccins tegen de griep. Ze zouden helemaal niet werken en bomvol zitten met stoffen die he…
Bronnen en referenties
  • Dagboek van een herborist. Maurice Godefridi
Herborist (762 artikelen)
Gepubliceerd: 06-11-2009
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Natuurgeneeswijze
Bronnen en referenties: 1
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.