Hoe meer jij drinkt, hoe meer ik drink? Alcohol en jongeren

"Drinkt mijn kind te veel?", "Is mijn kind verslaafd aan alcohol?", veel ouders zitten met dergelijke zorgen. Niet gek, want alcohol en jongeren is geen uitzonderlijke combinatie tegenwoordig. Veel ouders maken zich met name zorgen om de vriendengroep van hun kinderen, vooral wanneer men in deze vriendengroep denkt dat veel alcohol drinken heel normaal is. Is dit een terechte zorg van de ouders?

Hoeveel drinken anderen?

Hoe mensen over het drankgebruik van anderen denken is reeds in vele onderzoeken het onderwerp geweest. Deze onderzoeken hebben aangetoond dat men doorgaans denkt dat anderen veel meer drinken dan zij in werkelijkheid doen. Deze misperceptie, of overschatting, is mogelijk een sterke voorspeller van het eigen drinkgedrag. De sociale norm theorie vertelt dat onze gedachten over wat normaal is ons gedrag sterk beïnvloeden. Het idee dat een ander heel veel drinkt, zal ons drankgedrag zeer waarschijnlijk beïnvloeden. Eerdere onderzoeken hebben aangetoond dat mensen geneigd zijn hun gedrag aan te passen aan de zogenaamde middenmoot, omdat men doorgaans niet graag opvalt. Deze kennis kan erg goed van pas komen bij het ontwikkelen van interventies voor alcoholmisbruik onder jongeren. Maar is dat nu wel waar, dat jongeren meer alcohol drinken wanneer zij denken dat de gemiddelde persoon veel alcohol drinkt?

Onderzoek onder Zweedse studenten

In de landen waar een dienstplicht voor het leger geldt, kan men eenvoudig een heleboel gegevens verzamelen over de leeftstijl en gezondheid van jongeren. In Zwitserland moet men bijvoorbeeld reeds zes maanden voor het werkelijke in dienst treden een fysieke en psychologische test afleggen. In het kader van dit onderzoek werd de jonge mannen gevraagd hoe vaak en hoe veel alcohol zij zelf gebruikten, én hoeveel zij dachten dat de gemiddelde jonge man zou drinken volgens hen. Op deze manier kon men de ideeën over het drinkgedrag eenvoudig vergelijken met het eigen drinkgedrag van de onderzochte mannen.

Resultaten

Uit het onderzoek is naar voren gekomen dat de overschatting van het alcoholgebruik van anderen groter werd op het moment dat men aangaf meer te drinken per week. Mensen die dachten dat anderen meer drinken dan zij werkelijk doen, drinken significant meer alcohol per week. De personen die het alcoholgebruik van anderen sterk overschatten, dronken gemiddeld 11,45 drankjes per week. Mensen die het alcholgebruik van anderen niet overschatten, dronken gemiddeld 4,50 drankjes per week. Men heeft ook bekeken of andere factoren een rol spelen bij de overschatting van het alcoholgebruik van anderen, maar dit bleek niet het geval te zijn.

Er blijkt dus wel degelijk een verband te zijn tussen de opvattingen over het alcoholgebruik van anderen en het eigen alcoholgebruik. Opvallend is dat ruim 45% van de jonge mannen het alcoholgebruik van anderen sterk overschatte. Het alcoholgebruik van deze jonge mannen is op basis van de bevindingen een heel stuk terug te dringen wanneer de jonge mannen een reëler beeld zouden hebben van het alcoholgebruik van anderen.