Kruiden tegen angst

Angst wordt beschouwd als een vrije, ongebonden, zich niet aan een speciale situatie verbonden toestand. Angst is een normale, aangeboren reactie op bedreiging of op het ontbreken van mensen of objecten die veiligheid en bescherming bieden. Angst hoort bij levende wezens en is dus nooit helemaal te vermijden. Verlichting van angsten is wel mogelijk en daarbij kan het gebruik van kruiden en voeding een handje helpen. Naast psychologische en sociale factoren kunnen allerlei stoffen angst doen ontstaan: cafeïne (meer dan 700 mg per dag), codeine, marihuana, enz.. Ook lichamelijke stoornissen kunnen angst provoceren; hypoglycemie, hartinfarct, hyperthyreoïdie, acute bloeddrukstijging, enz.. Ernstige gebeurtenissen of berichten kunnen eveneens angst veroorzaken.

Angst en de hersenen

Angst ontstaat door verwerking van allerlei impulsen in de hersenen. De impulsen van buiten worden hier gekoppeld aan cognities en emoties in wisselwerking met informatie naar en van het lichaam. Angst kan ontstaan als resultaat van deze verwerking. De amygdala en haar connectie met onder andere de hypothalamus speelt een centrale rol in zowel normale als in pathologische angst. In dit circuit wordt de ernst van de bedreiging geëvalueerd en tevens de emotionele reactie hieraan gekoppeld. Overprikkeling van de amygdala zou de basis van de pathologische angst kunnen zijn.

Farmacologen hebben aannemelijk gemaakt dat bepaalde biochemische processen in het limbisch systeem verantwoordelijk zijn voor het ontstaan van angst. De zenuwimpuls wordt in de synaps van de ene cel op de andere overgebracht door middel van neurotransmitters. De neurotransmitters worden door het uiteinde van een dendriet uitgescheiden en binden zich aan specifieke receptoren (complexe eiwitten) van de volgende zenuwcel.

Therapieën tegen angst

Relaxatie-oefeningen, transcendente meditatie, directieve therapie met adviezen, gedragstherapie en psychotherapie zijn mogelijke behandelings­vormen. De farmacotherapie van angststoornissen bestaat o.a. uit de toediening van benzodiazepines en antidepressiva. Benzodiazepines zijn vooral geïndiceerd als er ook somatische klachten aanwezig zijn. Voordeel van de benzodiazepines is hun goede verdraagzaamheid en snelle werking. Als nadeel kan men noemen de kans op afhankelijkheid en bijwerkingen (sedatïe, versterking van het effect van alcohol).

Piper methysticum of Kawa tegen angsten

De therapeutische doeltreffendheid van kava als anxiolytisch middel wordt onderbouwd door talrijke klinische dubbel-blindstudies. Groepen die kava toegediend kregen (verumgroep) scoorden beter op psychologische tests dan placebogroepen. Het anxiolytisch effect van kava is vergelijkbaar met de klassieke tranquillizers (benzodiazepines) zonder de negatieve bijwerking er van: het heeft een relaxerende en euforiserende werking zonder gewenningsverschijnselen, fysische afhankelijkheid, cardiotoxische bijwerkingen en geheugenstoornissen, verbetering van de slaapkwaliteit en lichte verbetering van de waakzaamheid en het concentratievermogen. De kavalactonen werken synergetisch (grotere werkzaamheid van het geheel dan van de afzonderlijke delen). Kava heeft een relaxerend en spasmolytisch effect bij spierspasmen ten gevolge van nerveuze spanningen en bij spanningshoofd- en nekpijnen.

Andere kruiden tegen angst

Alle kruiden voor het zenuwstelsel, zowel de toniserende (tijm, rozemarijn, sintjanskruid en citroenmelisse) als de sedatieve (valeriaan, passiflora en hop) kunnen, afhankelijk van de symptomen, gebruikt worden tegen angst.

Aromatherapie

Geurstoffen kunnen een ontspannende, opwekkende sfeer creëren maar ook rechtstreeks bepaalde hersencentra prikkelen. Het meest harmoniserende is wel echte lavendel/Lavandula angustifolia, maar ook Citrussoorten, Melissa en vele andere beïnvloeden enigszins het vegetatieve zenuwstelsel.

Enkele referenties

Kyle, G. Evaluating the effectiveness of aromatherapy in reducing levels of anxiety in palliative care patients: results of a pilot study. Complement Ther Clin Pract. 2006;12(2):148-155. View Abstract
Hongratanaworakit, T., Heuberger, E., and Buchbauer, G. Evaluation of the effects of East Indian sandalwood oil and alpha-santalol on humans after transdermal absorption. Planta Med 2004;70(1):3-7. View Abstract

Lees verder

• Adaptogenen, planten voor harmonie
• Kavalactonen in Piper methysticum
• Kawa-Kawa, een rituele drank