Hartkleppen: slechte werking

Hartkleppen hebben als functie om te voorkomen dat het bloed terugstroomt. Wanneer de hartkleppen slecht werken, wordt deze functie verstoord. Een slecht werkende hartklep is meestal wel te herkennen aan een aantal symptomen. Een lekkende hartklep kan ook voorkomen, net als een versleten hartklep.

Functie van de hartkleppen

Hartkleppen zorgen ervoor dat er geen bloed terugstroomt een hartkamer in. Het hart bevat vier verschillende kleppen:

• Aortaklep: voorkomt dat er bloed uit de aorta terugstroomt naar het hart. Deze klep komt in werking op het moment dat de spier van de linkerhartkamer zich ontspant.
• Pulmonalisklep: voorkomt dat het bloed uit de longslagader terugstroomt naar de rechterventrikel. Komt in actie wanneer de kamers van het hart samentrekken.
• Tricuspidalisklep: voorkomt dat bloed terugstroomt van de rechterkamer naar de rechterboezem.
• Mitralisklep: voorkomt dat het bloed terugstroomt naar de longaders. De klep treedt in werking wanneer de hartkamers zich samentrekken.

Bij een normaal werkend hart zijn alleen de kleppen te horen, en niet het stromen van het bloed. De mitralisklep is de eerste harttoon die met de stethoscoop hoorbaar is wanneer deze zich sluit. Het openen van de hartkleppen behoort niet hoorbaar te zijn.

Slecht werkende hartklep

Iedere hartklep kan slecht gaan werken door verschillende oorzaken. De eerste oorzaak kan een infectie met een bacterie zijn, dat nogal eens voorkomt bij drugsgebruikers. De tricuspidalisklep is de eerste klep die bacteriën op hun weg tegenkomen en daardoor ook als eerste geïnfecteerd raakt. Door ontstekingen kunnen er littekens op de hartkleppen ontstaan waardoor deze niet goed meer werken. Ook reuma veroorzaakt vaak ontstekingen van binnenuit.

Een afwijking aan de hartkleppen kan aangeboren zijn. Hierbij kan de hartklep niet goed zijn aangelegd, vergroeid of verkleefd zijn met elkaar of misvormd zijn. Daarnaast speelt ouderdom ook een grote rol. Door verkalking verliest een hartklep zijn soepelheid en wordt hard en stug. Kleppen sluiten daardoor niet meer goed. Ook een versleten hartklep werkt vaak niet meer voldoende.

Zijn slecht werkende hartkleppen gevaarlijk?

Voor een korte duur is een slecht werkende hartklep niet direct gevaarlijk. Wanneer dit lang blijft aanhouden en de functie ernstig verstoord is, moet het hart teveel extra pompen. Hierdoor kan er uiteindelijk hartfalen optreden. Het is dan ook belangrijk dat een slecht werkende hartklep opgespoord en behandeld wordt.

Lekkende hartklep

Een lekkende hartklep is niets anders dan een slecht werkende hartklep: de hartklep sluit niet volledig waardoor bloed toch door kan stromen. De symptomen van een lekkende hartklep zijn gelijk als die van een slecht werkende hartklep.

Symptomen

Een slecht werkende hartklep geeft vaak symptomen van pijn op de borst, vermoeidheid en duizeligheid. Dit komt vooral voor bij inspanning. Naarmate de klep slechter werkt, kan dit ook bij rust voorkomen. Ook een onregelmatige hartslag of hartkloppingen komt vaak voor. Even vaak komen ook helemaal geen klachten voor. Dit lijkt gevaarlijk, maar wanneer slecht werkende hartkleppen geen klachten geven dan is de functie nog voldoende en is behandeling heel vaak niet nodig. Ruim 1 procent van de bevolking heeft een slecht werkende hartklep. 9 op de 10 mensen met een slecht werkende hartklep ervaart geen klachten.

Behandeling en operatie

Milde afwijkingen aan de hartklep kan behandeld worden met medicijnen. De medicijnen zorgen ervoor dat het hart minder hard hoeft te pompen. Ook schrijft de arts vaak een antistollingsmiddel voor. Hierdoor ontstaan er minder makkelijk bloedpropjes. Het ontstaan van bloedpropjes is gevaarlijk, omdat deze belangrijke slagaders of bloedvaten af kunnen sluiten.

Door middel van een hartkatheterisatie kan een vernauwde hartklep worden opgerekt. De vernauwing wordt opgerekt met behulp van een soort ballonnetje.

Ernstig beschadigde of slecht werkende hartkleppen worden behandeld middels een openhartoperatie. De hartklep wordt hersteld of helemaal vervangen. Een hartklep die vervangen moet worden kan middels een biologische of een mechanische kunstklep. Een mechanische kunstklep gaat langer mee, maar hierbij moet men wel medicijnen blijven gebruiken. Een biologische kunstklep is gemaakt van dierlijk weefsel of van een donor. Deze gaan minder lang mee maar extra medicijnen zijn vaak niet nodig. Een operatie moet zo snel mogelijk worden uitgevoerd, omdat mensen met een slechte conditie de operatie niet goed aankunnen. Een slecht werkende hartklep laat de conditie snel dalen. De arts zal daarom zo snel mogelijk een operatie inplannen. Na de operatie kunnen nog enige tijd klachten blijven bestaan. Soms worden er extra medicijnen voorgeschreven. Ook blijft de patiënt onder controle bij de specialist.