Antibiotica werkt soms niet

Antibiotica zijn medicijnen die bacteriën moeten doden of de groei moeten remmen. Ze worden vaak voorgeschreven bij infectieziekten zoals een blaasontsteking of een longontsteking. Een bekende en ook het eerste antibioticum was penicilline. Soms werkt een antibioticum niet goed. De ziekte blijft dan aanwezig. Dit kan verschillende oorzaken hebben, die soms aan de patiënt zelf ligt.

Wanneer krijg je antibiotica?

Antibiotica wordt voorgeschreven bij infectieziekten die veroorzaakt worden door bacteriën. Bacteriën kunnen zich zeer snel vermenigvuldigen en verspreiden. Een eenvoudige infectie kan daardoor uitlopen in meerdere ontstekingen. Hierdoor kunnen organen uiteindelijk gestoord worden in hun functie. Om die reden is het belangrijk om bij bepaalde infectieziekten een antibioticakuur voor te schrijven. Antibiotica is alleen op recept verkrijgbaar en dus niet te koop in een winkel.

Antibiotica werkt niet bij virussen

De eerste oorzaak waarom antibiotica soms niet werkt. Het werkt alleen bij bacteriën. Er zijn verschillende soorten antibiotica. Ze remmen de groei van bacteriën of ze doden bacteriën. Sommige bacteriedodende antibiotica vereisen juiste eerste en groei van de bacteriën zodat ze doeltreffend gedood kunnen worden. Het is dan ook logisch dat bepaalde antibiotica niet door elkaar gebruikt mogen worden. Antibiotica werken in de op de celwand van de bacterie of op de eiwitsynthese, weer anderen vernietigen het DNA van de bacterie. Antibiotica werkt niet tegen virussen. Een virus heeft geen stofwisseling en maakt gebruik van de stofwisseling van zijn gastheer. Hierdoor is het lastig om medicijnen tegen virussen te ontwikkelen. Een virus kan van buitenaf alleen uitgeschakeld worden door de eigen stofwisseling uit te schakelen. Gelukkig is ons eigen afweersysteem in staat virussen aan te vallen en te vernietigen. Overigens is ons lichaam ook in staat om bacteriën te doden, maar soms zijn de bacteriën net wat te sterk of het immuunsysteem te zwak.

Antibiotica werkt dus niet bij infecties veroorzaakt door virussen zoals keelpijn, keelontsteking, verkoudheid, griep, de bof, de mazelen, de waterpokken etc.

Antibioticakuur niet afgemaakt

Een antibioticum wordt in een bepaalde hoeveelheid voorgeschreven gedurende een aantal dagen. Dit heet ook wel een antibioticakuur. De kuur moet helemaal afgemaakt worden om alle bacteriën te doden. Vaak beginnen mensen zich na twee dagen antibiotica al beter te voelen. Het gevolg is dat sommigen stoppen met de kuur omdat ze het niet meer nodig achten. Op deze manier worden niet alle bacteriën gedood. Er blijven bacteriën aanwezig die later weer de kop op kunnen steken. De infectie komt in alle hevigheid terug en is vaak moeilijker te bestrijden.

Bacteriën zijn resistent voor antibiotica

Ieder organisme wil overleven, zo ook de de bacteriën. Wanneer bacteriën aangevallen worden zullen de sterksten overleven en iets in hun DNA veranderen waardoor de volgende generatie beter bestand is tegen de aanvallers. Onafgemaakte antibiotica-kuren bereiken dit al snel: er blijven bacteriën achter die afweer opbouwen tegen de antibiotica.

In de vleesindustrie worden runderen, kippen en varkens massaal geënt met antibiotica. We krijgen daardoor continue antibiotica binnen, met als gevolg resistente bacteriën. Ook wordt er veel te vaak antibiotica voorgeschreven. Hoewel artsen de laatste jaren steeds minder vaak antibiotica voorschrijven, is het kwaad al geschied en werken veel antibiotica niet meer.

Verkeerde antibiotica

Nog een reden waarom antibiotica soms niet weekt: er is een verkeerd antibioticum voorgeschreven. Er zijn verschillende groepen antibiotica. De breedspectrum antibiotica werken tegen meerdere soorten. De smalspectrum antibiotica werken tegen een bepaald soort bacterie. Wanneer een verkeerde antibioticum wordt voorgeschreven zal de bacterie hier niet op reageren. De werking wordt dan teniet gedaan en de ontsteking blijft aanwezig. Wanneer de arts twijfelt over de soort bacterie kan deze eerst urine, bloed of wondvocht afnemen en bekijken welke bacterie hierin gevonden wordt.

Tandheelkunde

In de tandheelkunde wordt zelden antibiotica gebruikt. Het medicijn bereikt heel moeilijk het leven weefsel van tand of kies of de wortel. Bacteriën zitten juist daar diep weggestopt. Dit maakt het lastig om ze te bestrijden middels antibiotica. Alleen bij parodontitis veroorzaakt door bepaalde soorten bacteriën werkt antibiotica wel redelijk. Bij een wortelpuntontsteking zal er soms antibiotica voorgeschreven worden om de ontsteking rustig te krijgen. De ontsteking zal echter niet verdwijnen, hiervoor is een wortelkanaalbehandeling nodig. Antibiotica wordt soms ook voorgeschreven voorafgaande aan een behandeling aan het gebit, om eventueel aanwezige bacteriën in de mondholte te doden. Hierdoor wordt de kans op een infectie tijdens de behandeling sterk verkleind.