Giftige stoffen in huis

Giftige stoffen in huis? Het idee alleen al pakt een mens bij de keel. Toch tonen onderzoekingen aan dat de mens zelfs in de huiskamer wordt blootgesteld aan tal van chemische stoffen die tijdens de bouw of bij de vervaardiging van meubels werden gebruikt of die vrijkomen bij reinigings- en hobbyactiviteiten. Hoe kunnen ze worden herkend en geëlimineerd?

Ziekmakers in huis

Schadelijke stoffen in onze woning bedreigen steeds meer onze gezondheid. Men kan daarbij onder meer denken aan:

• Gezondheidsklachten als gevolg van giftige stoffen in de woning
• Het lokaliseren van giftige stoffen in huis
• Welke stoffen kunnen klachten veroorzaken?
• Wisselwerking giftige stoffen
• Vaak gezondheidsklachten na verhuizing
• Passief roken
• Bestrijdingsmiddelen
• Biologische verontreiniging
• Asbest
• Elektromagnetische velden

Gezondheidsklachten als gevolg van giftige stoffen in de woning

Het hermetisch afgesloten karkas van nieuwe of gerenoveerde woningen verhindert dat verontreinigende stoffen snel kunnen ontsnappen. De mogelijke gevolgen zijn:

• hoofdpijn;
• misselijkheid;
• irritatie aan ogen en slijmvlies;
• slaapstoornissen;
• ademhalingsproblemen;
• nervositeit.

Afhankelijk van de gevoeligheid van de persoon alsook de aard en concentratie van de giftige stoffen, kunnen de gezondheidsklachten sterk variëren.

Het lokaliseren van giftige stoffen in huis

Zelfs als zich bepaalde typische symptomen manifesteren, is het niet altijd mogelijk om de oorzaak daarvan te achterhalen. Want schadelijke stoffen in huis kan je niet simpelweg meten met speciale apparatuur. Iedere substantie die kan leiden tot een gezondheidsklacht moet daarom specifiek worden onderzocht. Maar ook specifiek onderzoek helpt ons vaak niet verder.

Bij problemen met schadelijke stoffen kan soms (beperkt) hulp worden verkregen bij consultatiebureaus van gemeenten of bij gespecialiseerde particuliere instanties. Daarom kan men als huurder of huiseigenaar maar beter zélf op de hoogte zijn van mogelijke gevaren, om zo gevaarlijke stoffen zoveel mogelijk uit de woonkamer te bannen. In dit verband is ook de bijdrage "Gezond wonen, waar je op moet letten" zeer de moeite waard.

Welke stoffen kunnen klachten veroorzaken?

Onder de term “woningtoxines” worden verschillende stoffen en stofgroepen begrepen, zoals:

• formaldehydes;
• oplosmiddelen in verven;
• poets- en reinigingsmiddelen;
• pesticiden;
• tabaksrook.

Afhankelijk van de definitie behoort ook biologische luchtvervuiling in huis daartoe, zoals vezels, stof en elektromagnetische velden.

Wisselwerking giftige stoffen

Geruststellend is wel, dat van de ongeveer 40.000 verschillende substanties die in moderne woonruimtes aangetroffen worden, de meeste niet schadelijk zijn voor de gezondheid. De meeste stoffen komen gelukkig maar zelden voor in concentraties die acuut giftig zijn voor de mens. Vaak is ook niet één enkele stof, maar eerder de wisselwerking tussen verschillende invloeden, verantwoordelijk voor het ontstaan van klachten.

Vaak gezondheidsklachten na verhuizing

Vermoeden van een toxisch probleem bestaat vooral dán als na een verhuizing plotseling onverklaarbare gezondheidsproblemen optreden, bijvoorbeeld na het schilderen van de woning, het leggen van nieuwe vloerbedekking of de aanschaf van nieuwe meubels.

Verbetert de gezondheidstoestand buiten de woning, dan kan de oorzaak in de volgende soorten “woongif” liggen: giftige stoffen in verven, lakken, lijmen, kunststof vloeren, isolatiemateriaal, maar ook meubels van multiplex en spaanplaat. Na droging kunnen deze zogenaamd vluchtige organische stoffen tot onaangename geuren of ongemakken leiden en luchtwegen of ogen irriteren.

Passief roken

Tabaksrook is een van de belangrijkste bronnen van luchtvervuiling binnenshuis. Inademen van tabaksrook kan irritatie van slijmvliezen en luchtwegen veroorzaken en verhoogt het risico op longkanker. Vooral kinderen lopen veel risico. Lucht daarom vaker dan gemiddeld, zet eventueel luchtzuiveringsapparatuur in, rook buiten, of beter helemáál niet.

Bestrijdingsmiddelen

Men zou het niet vermoeden maar bestrijdingsmiddelen, voornamelijk gebruikt in de landbouw, worden ook gevonden in tapijten met wolmerk en in sprays voor insectenbestrijding. Vermijd deze waar mogelijk en maak liever gebruik van natuurlijke bestrijdingsmiddelen zoals:

• geurbuiltjes tegen motten;
• citroenolie tegen muggen;
• lavendelolie tegen mieren.

Biologische verontreiniging

Daartoe behoort met name de huisstofmijt. Die wordt vooral gevonden in matrassen, beddengoed en tapijten en ze kan symptomen van verkoudheid, astma of huiduitslag veroorzaken. Een lagere luchtvochtigheid en een hogere kamertemperatuur kan het probleem verlichten.

Naast schimmels en de huisstofmijt behoren huisdieren tot de meest voorkomende allergietriggers in de huiskamer. Bij schimmel is de oorzaak meestal gelegen in onvoldoende ventilatie . Als men allergisch is voor dieren (haren, speeksel, urine), is er maar één oplossing: afzien van huisdieren.

Asbest

Als deze natuurlijke minerale vezels via de ademhaling in de longen doordringen, verhogen ze het risico op longkanker. Vandaag de dag worden asbesthoudende producten verboden. Voorzichtigheid is bijvoorbeeld geboden bij beschadigde Novilonvloeren die vóór 1979 zijn vervaardigd. In dat geval wordt professioneel advies door een asbestverwijderingsbedrijf dringend aanbevolen.

Elektromagnetische velden

Zogenaamde elektrosmog, kunstmatig opgewekte elektrische en magnetische velden, is alomtegenwoordig in elke woning. Welke gezondheidsproblemen elektromagnetische vervuiling veroorzaakt, is nog onduidelijk . Elektrische velden zijn in tegenstelling tot magnetische gemakkelijk af te schermen. Zuinig gebruik van elektriciteit en een bewuster inzet van elektrische apparaten kan geen kwaad.