Epilepsie: symptomen en diagnose

Als je aan epilepsie lijdt, heb je last van aanvallen waarbij er een storing is in de elektrische geleiding van de hersenen. Een aanval kenmerkt zich vaak doordat iemand hevig begint te schokken en even buiten bewustzijn is. Er zijn ook vormen van aanvallen waarbij de symptomen minder heftig zijn, iemand kan in dat geval bij bewustzijn blijven en het hoeft niet altijd gepaard te gaan met schokken. Als je aanvallen hebt, zal de dokter een diagnose proberen te stellen en ook onderzoek doen naar welke vorm van epilepsie je hebt.

Wat epilepsie inhoudt

Iemand die lijdt aan epileptische aanvallen heeft een storing in de elektrische geleiding in de hersenen. Er ontstaat als het ware een soort kortsluiting. Het klassieke beeld is dat iemand op de grond valt, hevig begint te schokken en even buiten bewustzijn is. Een aanval kan ook minder heftig verlopen, waarbij iemand gewoon bij bewustzijn blijft of verminderd bewust is van zijn omgeving zonder dat er sprake is van een schokkend lichaam. Epilepsie kan het leven behoorlijk beïnvloeden.

Onderzoek

Als je last hebt van aanvallen, zal de arts eerst bekijken of er sprake is van epilepsie. Als dit het geval is, zal hij verder onderzoek gaan doen om te bepalen welke vorm van epilepsie je hebt en of er een oorzaak te achterhalen is. Bij het doen van een onderzoek spelen de volgende factoren een belangrijke rol:

• Aanvalsbeschrijving (anamnese)
• EEG-onderzoek
• Beeldvormend onderzoek (MRI)

Aanvalsbeschrijving

De arts wil graag een omschrijving van de aanval. Meestal kan de patiënt het zelf niet vertellen, maar iemand die de aanval heeft gezien wel. Deze informatie kan aangeven om wat voor een soort aanval het gaat. De vragen die de arts stelt, zijn onder andere:

• Voelde je een aanval aankomen?
• Wat deed je toen de aanval begon?
• Kun je je nog iets herinneren van de aanval?
• Welke lichaamsdelen waren aan het schokken?
• Hoe lang duurt een aanval?
• Hoe voel je je na een aanval?
• Bezeer je jezelf tijdens een aanval?
• Val je in slaap na een aanval?
• Op welk moment van de dag komt de aanval?
• Hoe vaak heb je een aanval?

Lichamelijk neurologisch onderzoek

De dokter zal een lichamelijk onderzoek uitvoeren, waarbij de neurologische functies worden gecontroleerd. Hij test de reflexen en het geheugen. Ook zal hij letten op de manier waarop je spreekt. Een afwijking hierin kan helpen bij het stellen van een diagnose. Het kan iets aangeven over de oorzaak van een aanval.

EEG

Een EEG (elektro-encefalogram) helpt bij het vaststellen van het soort epilepsie je hebt. Een beperking van een EEG is dat het alleen de elektrische activiteiten van het buitenste deel van de hersenen. Het kan de elektrische stroompjes dieper in de hersenen niet meten. Veel epileptische aanvallen ontstaan in de slaapkwab en deze ligt dieper. Wanneer een gewoon EEG niet voldoende is, kan er gekozen worden voor een slaap-EEG. Deze wordt tijdens de slaap gedaan, bij voorkeur tijdens een natuurlijke slaap. Soms is langdurige registratie nodig om een goed beeld te vormen. Dat kan langer dan een dag duren.

MRI

Bij een MRI (magnetic resonance imaging) worden door middel van magnetische golven zeer gedetailleerde opnamen van de hersenen gemaakt. Wanneer je niet in een MRI-scanner mag, bijvoorbeeld omdat je een pacemaker hebt, dan wordt er soms gekozen voor een CT-scan.

Erfelijkheid

Bij sommige mensen met epilepsie speelt erfelijkheid een rol. Dit kan ook van belang zijn bij een kinderwens en dat je graag wilt weten of je kind aanleg voor epilepsie kan erven. Erfelijkheidsonderzoek wordt uitgevoerd op de afdeling Klinische Genetica van een academisch ziekenhuis.

Afwijkingen in bloed

Epilepsie kan een oorzaak hebben dat buiten de hersenen ligt. Zo kan het zijn dat de samenstelling van het bloed niet goed is en dat het bijvoorbeeld te weinig calcium, magnesium of suiker bevat. Als blijkt dat het bloed niet goed is, kan het zijn dat je geen epilepsie hebt. De aan vallen zullen dan verdwijnen als de bloedwaarden weer normaal worden.

Hartritmestoornissen

Bepaalde hartproblemen kunnen aanvallen veroorzaken die lijken op epilepsie. Het hart klopt door elektrische stimulatie. Als dit niet goed werkt, kunnen er hartritmestoornissen ontstaan. Het hart kan op hol slaan, waardoor de bloedvoorziening verstoord raakt. Dit kan leiden tot een elektrisch stoornis in de hersenen.

Lees verder

• Epilepsie door hersenbeschadiging: symptomen en oorzaken
• Epilepsie: twee verschillende hoofdsoorten
• Epilepsie: de gevolgen en de invloed op je leven
• Epilepsie behandelen met medicijnen
• Epilepsie: wat houdt een aanval in en wat zijn de symptomen?