Is de E-coli-bacterie, ofwel de poepbacterie gevaarlijk?

Is de E-coli-bacterie, ofwel de poepbacterie gevaarlijk? Mensen die op vakantie gaan of in Afrikaanse landen werken en of wonen moeten rekening houden met allerlei ongemakken. Tegen veel ongemakken is een vaccinatie mogelijk, maar soms komen er nieuwe ongemakken bij. Vaak hebben darmen daar ook een belangrijke rol in. Zo is de Escherichaia coli, vaak afgekort als de E-coli-bacterie regelmatig volop in het nieuws. Zo maakte het tv-programma ZEMBLA bijvoorbeeld in 2013 een speciale uitzending over de E-coli-bacterie. De Escherichaia coli wordt in de volksmond vaak de poepbacterie genoemd. Volgens ZEMBLA zou de zogenoemde poepbacterie in grote hoeveelheden in het eetbare vlees zitten. Uit de onderzoeksresultaten van een onderzoek van Wakker Dier kwam in september 2014 wederom naar voren, dat veel vlees en dan vooral barbecuevlees besmet is met de zogenaamde poepbacterie. Het is een onsmakelijk idee dat je een stuk vlees op je bord hebt dat besmet is met de poepbacterie, maar is deze E-coli-bacterie nu echt schadelijk voor de gezondheid?

E-coli-bacterie of poepbacterie

De Escherichia coli is een groep staafvormige bacteriën die van nature voorkomt in de darmen van dieren en mensen. Deze bacteriën hebben daar als doel het lichaam te beschermen tegen andere schadelijke bacteriën. De E-coli-bacterie is in de meeste gevallen dan ook een ongevaarlijke en juist nuttige bacterie. Echter, er bestaan honderden verschillende soorten bacteriën die afstammen van de E-coli en onder dezelfde naam vallen. De meesten van deze zogenaamde poepbacteriën zijn eveneens ongevaarlijk, maar van enkele soorten E-coli-bacteriën kan het menselijk lichaam goed ziek worden. Er zijn echter enkele typen E-coli die een voedselinfectie kunnen veroorzaken. Deze E-coli typen kunnen in het dagelijks leven bijvoorbeeld voorkomen op:
  • rauw vlees,
  • rauwe groente,
  • rauwe melkproducten.

Om besmetting te voorkomen is het heel belangrijk om hygiënisch te werken en bij voorkeur het vlees goed gaar te bakken. Het is raadzaam en heel belangrijk, om vooral na het aanraken van rauw vlees, de handen goed te wassen.

Schadelijke E-coli-bacteriën

Hoewel de meeste E-coli-bacteriën onschadelijk zijn, zijn er ook ongeveer tweehonderd verschillende E-coli-soorten die de giftige stof shigatoxine produceren. Shigatoxine wordt ook wel verocytotoxine genoemd. De meeste E-coli-bacteriën die deze stof bevatten kunnen schadelijke effecten in het menselijk lichaam veroorzaken. Zo kan een schadelijke E-coli-bacterie onder meer reizigersdiarree veroorzaken. Reizigersdiarree is plotseling optredende afwijking van het gewone ontlastingspatroon. Reizigersdiarree kan vooral ontstaan tijdens reizen naar subtropische gebieden.

EHEC

Een bepaalde soort schadelijke E-coli-bacteriën vormt een groep die de EHEC wordt genoemd. Wanneer men besmet is geraakt met EHEC, dan hoeft men niet vanzelfsprekend gezondheidsklachten te krijgen. Een grote groep mensen die besmet is geraakt met de EHEC krijgt geen klachten en zal daardoor ook nooit te weten komen dat hij en of zij besmet is. Een andere groep mensen, die besmet is geraakt met EHEC, krijgt wel te maken met ziekteverschijnselen. De ziekteverschijnselen kunnen bijvoorbeeld zijn:
het krijgen van hevige bloedingen in de darmen, maar ook symptomen als braken, buikkrampen en misselijkheid kunnen tekenen zijn van besmetting met de EHEC-bacterie.

E-coli besmetting voorkomen?

Besmetting van een giftige E-coli-bacterie of de EHEC-bacterie vindt in de meeste gevallen plaats door:
  • Het eten en drinken van rauw vlees, rauwe melk, rauwe groente, kiemgroente en ovenhitte vruchtensappen.
  • Het in contact komen met besmet oppervlaktewater.

Voedingsadviezen

Daarom geeft het Nederlands voedingscentrum enkele voedingsadviezen om besmetting met de EHEC-bacterie tegen te gaan.
Enkele van deze adviezen van het voedingscentrum luiden als volgt:
  • Eet geen rauw vlees en drink geen rauwe melk.
  • Was rauwe groente, voor het te consumeren altijd grondig onder stromend water.
  • Zorg ervoor dat je, je handen voordat je in contact komt met voedsel altijd wast onder stromend water. Een extra wasbeurt is raadzaam na en na contact met dieren, bijvoorbeeld bezoek aan de kinderboerderij.

Invloed na besmetting met de E-coli op de nierfunctie

Het is afhankelijk van het type E-coli dat kan leiden tot een besmetting en het gevolg zal hebben van meer of minder ernstige vervelende en irritante verschijnselen. In heel veel gevallen merken de mensen niet dat ze besmet zijn. Andere besmettingen komen in de openbaarheid door het ontstaan van klachten als:
  • misselijkheid,
  • braken,
  • diarree.

Er wordt wel gewaarschuwd dat ernstige besmettingen vermindering van de nierfunctie en bloedafbraak tot gevolg kunnen hebben. De vermindering van de nierfunctie en bloedafbraak heet het Haemolytisch Uremisch Syndroom (HUS). Uit onderzoek onder reizigers naar Subtropische gebieden is gebleken dat ongeveer 30% van de reizigers naar subtropische gebieden, waarschijnlijk door besmetting met E-coli, reizigersdiarree heeft gekregen.

Ziekteverschijnselen

Besmetting heeft vaak een ziekteverschijnsel tot gevolg. In de tabel staan van verschillende types E-coli de bijbehorende ziekteverschijnselen.

Type E-coli Ziekte
EPEC Kinderdiarree; reizigersdiarree
ETEC reizigersdiarree; overgeven; koorts
VTEC Ontlasting met bloed en slijm
EHEC (subgroep van VTEC) Bloederige diarree; mogelijke nierschade als complicatie
STEC O157 (EHEC-soort) Bloederige diarree; mogelijke nierschade als complicatie
EIEC Ontlasting met bloed en slijm
EaggEC Aanhoudende diarree bij kinderen
DAEC Kinderdiarree

Weinig weerstand

Vooral jonge kinderen, ouderen, zwangere vrouwen, mensen met weinig weerstand, behoren, omdat ze gevoelig zijn voor besmetting door een E-coli infectie, tot een risicogroep.

Hoe lang kan de E-coli over- of blijven leven?

Door maanden in de bodem en weken in water te blijven, kan de bacterie blijven leven. Daarnaast vermenigvuldigt de E-coli zich tussen de 10 en 40°C en gaat de E-coli pas dood bij 65°C.

Besmetting door E-coli kan daarom heel eenvoudig plaatsvinden via:

  • Het eten van rauw vlees. Denk hierbij maar aan bijvoorbeeld rauw gehakt, rauwe of half doorbakken hamburgers, filet americain en niet gaar vlees. Deze kunnen heel waarschijnlijk besmet zijn met E-coli.
  • Het eten van rauwe groente. Zoals sla, en kiemgroenten zoals taugé. Eet daarom gekookte groente omdat dat geen probleem is, daar de bacterie dood gaat door verhitting.
  • Het drinken van rauwe melk en eten van rauwmelkse kaas en onverhit nuttigen van vruchtensap.
  • onhygiënische productieomstandigheden.

Restaurants en cruiseschepen

Veel mensen zijn zich niet bewust dat het nuttigen van maaltijden in restaurants en op cruiseschepen, bij onzorgvuldige hygiëne, ook wel eens de oorzaak van E-coli besmetting kunnen zijn.

Contact met dieren

Hoewel dit niet of nauwelijks in dierentuinen en bij kinderboerderijen aangegeven is, is ook het contact met dieren en dan met name runderen en jonge dieren een mogelijkheid om met een E-coli besmet te worden.

Jaargetijde

De jaargetijde met de grootste kans op besmetting is de zomer. Daarom is het in de zomer extra opletten. Denk maar aan besmetting door het zwemmen in besmet oppervlaktewater en de gezellige barbecue avonden.

Besmettingsgevaar

Als men besmet is dan is men tijdens de ziekte als E-coli-patiënt voor anderen besmettelijk via de ontlasting. Deze periode kan ongeveer 2 maanden duren. Ook kan verdere verspreiding voorkomen worden door goed de handen te wassen na ieder toiletbezoek en vooral tijdens het bereiden van het eten en het koken.

Adviezen om besmetting te voorkomen

Het is raadzaam om besmetting met E-coli te voorkomen. Voor het voorkomen van een besmetting gelden de volgende adviezen:
  • Eet vooral geen rauw vlees.
  • Drink nooit rauwe melk.
  • Proef vooral niet van rauw gehakt.
  • Bak het vlees altijd goed gaar.
  • Was rauwe groente altijd (was sla daarom grondig onder stromend water).
  • Dompel voor het gebruik kiemgroenten (bijvoorbeeld taugé) onder in kokend water.
  • Was vooral altijd de handen goed en zeer regelmatig onder stromend water. Natuurlijk ook na ieder toiletbezoek en voor het koken en vergeet ze ook niet te wassen na het contact met dieren, denk bijvoorbeeld maar aan het bezoek aan de kinderboerderij of dierentuin.

Kruisbesmetting

Voorkom ook kruisbesmetting. Hiermee wordt bedoeld dat je niet met dezelfde vork moet prikken in rauw vlees en daarna in gaar eten. Gebruik ook nooit dezelfde ondergrond voor rauw vlees en leg daarna geen gaar eten nooit op dezelfde en niet gereinigde ondergrond.
© 2014 - 2024 Tekstschrijvert, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
De EHEC bacterie: besmetting en symptomenDe EHEC bacterie: besmetting en symptomenDe EHEC-bacterie, ofwel Enterohemorragische E.coli valt onder de groep E-Coli bacterien welke veelvuldig voorkomen in de…
EHEC-bacterie: darmbacterieEHEC-bacterie: darmbacterieDe EHEC-bacterie is een darmbacterie die over het algemeen voor lichte klachten zorgt. In sommige gevallen kunnen de kla…
D-Mannose bij blaasontstekingD-Mannose bij blaasontstekingAlles al geprobeerd tegen uw blaasontsteking? Vitamine C, cranberry, antibiotica en keert uw blaasontsteking toch steeds…
E. coli-bacterie: symptomen en behandeling van een infectieE. coli-bacterie: symptomen en behandeling van een infectieEscherichia coli (afgekort E. coli) is een doorgaans onschuldige bacterie (commensaal) die zich ophoudt in de darmen van…

Epilepsie: ketogeen dieet tegen aanvallenEpilepsie: ketogeen dieet tegen aanvallenMensen die lijden aan epilepsie hebben een storing in de elektrische geleiding in de hersenen. Er kunnen hierdoor aanval…
Ziekte van Darier: schilfers, bruine korsten op borst en rugZiekte van Darier: schilfers, bruine korsten op borst en rugDoor toedoen van een genetische genmutatie wordt een enzym onvoldoende of niet juist aangemaakt, waardoor cellen minder…
Bronnen en referenties
  • http://anw.inl.nl/article/poepbacterie#s=0&l=&lp
  • http://www.voedingscentrum.nl/nl/nieuws/de-poepbacterie-schakel-je-zelf-uit.aspx
  • http://www.tropencentrum.nl/reizigersbureau.asp?dc=225&Cat=3018&Mnu=3000
  • http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2686/Binnenland/article/detail/3503368/2013/09/03/Vlees-in-voedselketen-besmet-met-poepbacterie.dhtml
Reacties

Felice, 17-11-2019
Bij mij is de ecolibacterie in mijn oor aangetroffen. waarschijnlijk vuil zwemwater. Mijn oor is gaan ontsteken en soms loopt er vuil uit. als ik maar in de buurt van mijn oor kom was ik meteen mijn handen… ik werk in de gehandicapten zorg. kan ik dan wel werken. mijn huisarts zegt van wel…
Dankje alvast Reactie infoteur, 08-12-2019
Hallo Felice,

Hopelijk is je oor weer genezen. De huisarts heeft gelijk, goed voor jezelf zorgen is het beste medicijn en dan is het niet besmettelijk.

TekstSchrijverT

Dieuwertje, 09-01-2019
Hallo,

Ik heb gister te horen gekregen dat ik het e coli bacterie draag en daardoor waarschijnlijk een urineweginfectie heb gekregen. Nou ben ik zelf verzorgende in de ouderenzorg. Kan ik gewoon naar werk? Of is het slimmer om thuis te blijven totdat ik de antibiotica heb van de dokter? Reactie infoteur, 03-02-2019
Beste Dieuwertje,

Was vooral altijd je handen goed en zeer regelmatig onder stromend water. Natuurlijk ook na ieder toiletbezoek en voor het koken en vergeet ze ook niet te wassen na het contact met dieren, denk bijvoorbeeld maar aan het bezoek aan de kinderboerderij of dierentuin of je eigen huisdier. Overleg even met de huisarts wat wijsheid is, wel of niet werken en welke voorzorgsmaatregelen je moet treffen.

Beterschap
TekstSchrijverT.

L. M. Vanvelsen, 14-09-2018
Mag je als je een ziekenhuis bacterie (E coli in mijn geval)hebt op bezoek in het ziekenhuis. Bijvoorbeeld iemand die net een zware operatie heeft gehad. Of is dit nadrukkelijk af te raden. Reactie infoteur, 26-12-2018
Geen enkel virus is bestemd voor patiënten in een ziekenhuis. Dus is het raadzaam om de verantwoordelijke arts van de afdeling hierover te raadplegen. Voorkomen is beter dan een hoop nieuwe zieken (ook al liggen ze al in het ziekenhuis).

Janie de Groot, 12-03-2018
Ik ben tot bloedens toe gebeten door mijn pup van 3 maanden terwijl ik een flinke menselijke poep uit zijn bek wilde halen. Mijn handen zaten dus onder het bloed door kleine wondjes en mensenpoep.
Heb het eerst afgewassen in het strand omdat het te vies en te veel was. maar ik gebruik bloedverdunners dus ik was veel aan het bloeden uit hele kleine wondjes.Vraag me af in hoeverre de poep bacterie binnen heeft kunnen dringen juist omdat ik bloedde. Heb daarna mijn handen 2 maal met dettel zeep gewassen en ik moet bekennen dat mijn wijsvinger
naar mijn duim toe opgezwollen werd en pijnlijk aanvoelde maar dat kwam door zijn tandjes denk ik.
Het gebeurde op vrijdagmiddag en ik merkte zaterdagmiddag dat het opzwellen al minder werd dus ik dacht er verder niet bij na. nu werd ik op zondagnacht wakker door dat ik pijn (nog niet heel erg) in mijn onderbuik had en daar heb ik op die plek gewoonlijk geen last meestal wat hoger. Nu is het maandag en merk dat de pijn heel langzaam begint toe te nemen dus ga ik vanmiddag even langs mijn huisarts voor de zekerheid. Had ik iets anders moeten doen, ik heb geen idee, dit gebeurt meestal niet en krampen in buik heb ik gelukkig zelden dus dit soort vreemde pijn valt wel gelijk op. Misschien is het compleet iets anders ben ook licht verkouden en heeft het daar mee te maken. Reactie infoteur, 17-03-2018
In het algemeen veroorzaken hondenbeten flinke, onregelmatige wonden. Door een hondenbeet kan er weefsel worden beschadigd. Door de hondenbeet kan de wond dus gaan bloeden. Het gevolg kan zijn dat na enkele dagen er ontstekingsverschijnselen kunnen optreden. Bij ontstekingsverschijnselen kan de wond dus dik, warm, rood en pijnlijk worden. Wel is het verloop en ook de genezing van de wonden door de hondenbeet van een aantal factoren afhankelijk. De meest belangrijke zijn:
• de plaats, diepte en grootte van de hondenbeet;
• de persoonlijke gezondheid;
• de getroffen maatregelen door de eerste hulp;
• natuurlijk ook de gezondheid van de bijtende hond.

Bij het gebeten worden door een hond kan in de meeste situaties de huisarts wel de wond behandelen. Soms wordt de verwonde persoon doorverwezen naar een specialist in het ziekenhuis. Het advies is om de wonden regelmatig op tekenen van infectie te controleren en neem voor de zekerheid ook even contact op met de huisarts.

Frits Brinkman, 06-03-2018
Ik heb al 2 jaar een resistente E-coli bacterie, volgens de huisarts kan dit geen kwaad en is er weinig aan te doen. Wel moet ik regelmatig mijn urine laten controleren, waaruit steeds blijkt dat de bacterie nog in mijn lichaam zit.
Mijn stoelgang is ook wel wat veranderd, meestal wat "smeuiger" als in het verleden.
Wel heb ik de laatste maanden regelmatig in de buurt van mijn nieren en rug, koude rillingen die lijken op griepverschijnselen, maar geen griep is, meestal na het innemen van Paracetamol, wordt dat wat minder, maar komt later (vaak tegen de avond) weer terug.
Ik vraag me af of dit een toevalligheid is of dat dit met de bacterie te maken kan hebben.
Graag van u een reactie hierop

m.v.g. Frits Brinkman Reactie infoteur, 17-03-2018
Er wordt veel onderzoek gedaan naar de shigatoxineproducerende E.coli (afgekort STEC). De E-Coli is dus een bacterie die bij mens en dier een ernstige en besmettelijke ontsteking van de darmen kan veroorzaken. Zo kunnen dieren, die de E-Coli bacterie bij zich dragen, mensen besmetten. De dieren worden echter zelf niet ziek.

Het kan gebeuren dat mensen zo ziek worden dat de besmette persoon naar het ziekenhuis moet. De tijd tussen het besmet raken en het zichtbaar worden van de klachten ligt vaak tussen 1 tot 12 dagen. De meeste besmette personen krijgen na 3-4 dagen de eerste klachten.

STEC besmetting kan men krijgen door:
- besmet eten,
bijvoorbeeld door het eten van:
- vlees dat rauw, niet helemaal gaar is en kan rosbief, biefstuk, filet américain zijn,
- ongekookte, ongewassen groente zoals sla of rauwkost,
- kaas die gemaakt is van rauwe melk, bijvoorbeeld het eten van sommige schimmelkaas.
Het advies is wonden regelmatig te controleren, raadpleeg de huisarts.

Chanaya, 15-04-2016
Hoi, ik ben op dit moment zwanger en heb vanochtend koekjes gebakken zonder ei, maar wel bloem en boter, ik heb er best wel van gesnoept en voel me nu de hele dag misselijk, ik heb al overgegeven maar weet nu niet of ik de bacterie heb opgelopen. Reactie infoteur, 05-06-2016
Hallo Chanaya,

Hopelijk is je zwangerschap een felicitatie waard en gaat alles naar wens. Het komt wel vaker voor dat vrouwen tijdens de zwangerschap zich even anders voelen dan gewenst. Bij twijfel altijd de huisarts of verloskundige raadplegen.

Sterkte bij de bevalling,

TekstSchrijverT

Tekstschrijvert (367 artikelen)
Laatste update: 21-09-2016
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Ziekten
Bronnen en referenties: 4
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.