Omgaan met psychische problemen

Wanneer u last heeft van psychische of psychiatrische problemen, heeft dit een grote aanslag op uw dagelijks leven. In de meeste gevallen heeft uw problematiek ook impact op uw omgeving, en dus ook op uw relaties. Opgeven is echter geen oplossing: kleine praktische tips kunnen voor u en uw naasten een wereld van verschil maken!

Uw gevoelens, gedachten en gedrag

Mensen met psychische problemen voelen zich over het algemeen somber, prikkelbaar, leeg of eenzaam. Er kan dan sprake zijn van een psychiatrische aandoening, bijvoorbeeld een depressie of ernstige persoonlijkheidsstoornis. De meeste problemen komen indirect echter voort uit sociale aanpassingsproblemen, schaamte, trauma's en weinig behandelmotivatie door faalervaringen.

Wanneer u psychische problemen of een stoornis hebt, heeft u vaak al heel wat meegemaakt in uw leven. De problemen staan dus niet op zichzelf, maar zijn veroorzaakt door externe factoren (uw jeugd, omgeving, toekomstperspectief) en interne factoren (uw karakter, temperament en draagkracht). Beiden versterken elkaar. U kunt hierdoor verschillende problemen hebben, die zich meestal afspelen in uw gevoel, gedrag en gedachtes. U kunt zich depressief of prikkelbaar voelen, zich daardoor onredelijk of teruggetrokken gedragen en denken dat u niets waard bent en uw omgeving tot last bent.

Door deze problemen, loopt u regelmatig vast in het dagelijks leven. Het lukt u bijvoorbeeld niet om een vriendschap of baan te onderhouden, of om gemotiveerd te zijn. Deze motivatie kan in vele opzichten ontbreken. U verwaarloosd bijvoorbeeld u zelf, uw huis en neemt geen verantwoordelijkheden mee. Soms gedraagt u zich roekeloos. Het kan aan vele stoornissen liggen. Bijvoorbeeld klinische depressie, borderline, of schizofrenie. Het staat in ieder geval vast dat niet iedereen goed kan omgaan met een stoornis, en wellicht heeft u daar ook last van. Onderstaande tips kunnen misschien voor u werken.

Verzamel informatie over uw stoornis

Het is dan voor u handiger om uw persoonlijkheid en stoornis te kunnen scheiden van elkaar. U kunt uw omgeving dan ook beter uitleggen wat u precies heeft, en welke problemen hier uit voort kunnen komen. Het ontkennen van een stoornis naar uw omgeving toe, werkt echter averechts. Het lukt mensen dan niet om de ware persoon - u dus - te kunnen zien.

Durf uw grenzen aan te geven

Verricht geen werkzaamheden die teveel voor uw psyche zijn en geef uw grenzen op tijd aan. Dit kan een woedeaanval besparen. Als u steeds moeilijke situaties blijft proberen die u niet lukken, kunt u zich machteloos of depressief voelen. Accepteer dus uw eigen tekortkomingen en schaam u niet voor uw omgeving.

Zoek professionele hulp

Uw omgeving kan u niet altijd helpen. Soms zijn uw problemen zo groot dat steun vanuit de omgeving ontoereikend is. Zoek professionele hulp daarvoor bij uw huisarts en geef openheid van zaken. Het kan zijn dat u wantrouwend bent jegens hulpverleners. Neem dan een vriend(in) of familielid mee die u kan begeleiden. Als u zelf hulp zoekt, wordt deze ook aangeboden op vrijwillige basis. U kunt dan stoppen of van plan veranderen wanneer u dat wil.

Kijk naar wat u wel kan

In een zwarte, donkere periode met problemen is dit misschien moeilijk, maar leer juist om te relativeren. Het is niet altijd slecht gegaan. Behoud uw verstand (rationeel). Haal mooie herinneringen op door foto's toen u nog geen psychische problemen had. In die tijd ging het goed, maar met hulp kan u weer op het juiste niveau functioneren. Blijf daar aan denken!

Vertrouw op de positieve wetenschap

Vele artsen hadden gezegd dat bijvoorbeeld borderline niet te genezen was, maar het tegendeel bleek waar. Zoek hierop op internet. Wellicht geeft dit u weer hoop op een betere toekomst.

Maak plannen voor u zelf

Wat wilt u op korte termijn bereiken en wat moet u daar voor doen? Maak een persoonlijk lijstje met doelen, zowel kleine als grote. Hierdoor heeft u weer meer regie over uzelf, wat voor een positief gevoel kan zorgen.

Wees eerlijk

Herken uw tekortkomingen en verberg ze ook niet voor uw omgeving (psychiater, vrienden of familie) als hierom wordt gevraagd. Praat over uw gevoelens wanneer het u teveel wordt. Dan kunt u weer nieuwe dingen leren.

Zorg voor u zelf

Behoud een dagstructuur, waar eventueel werk, hulp vrije tijd, sport en familie in samenkomen, desnoods met een dagprogramma. Oefen hier ook mee, bijvoorbeeld douchen op een vaste tijd, eten op vaste tijden.

U bent en blijft een mens

U hoeft niet alles toe te schrijven aan uw diagnose. De meeste gedragingen zijn gewoon menselijk. Er zijn wel meer mensen die soms even geen zin hebben het in leven, moeite hebben met opruimen of af en toe een illusie of een stem horen. Zie uzelf dus vooral niet als minderwaardig. Niemand is namelijk perfect, en iedereen voldoet wel aan een criteria van een stoornis.

Dit neemt niet weg dat u (professionele) hulp moet zoeken als het u teveel wordt. Dit hoeft ook niet altijd aan een eventuele stoornis te liggen: het leven kent nu eenmaal veel moeilijkheden.