Alopecia areata, een auto-immuunziekte

Alopecia areata is een auto-immuunziekte die ervoor zorgt dat men last krijgt van haaruitval. De kale plekken die bij deze aandoening ontstaan hebben een herkenbare vorm. Hiernaast hebben de haren die door alopecia areata aangetast zijn een aantal typische kenmerken. Wat zijn de precieze gevolgen van deze aandoening? Hoe kan ik ervoor zorgen dat mijn haar teruggroeit?

Alopecia areata

• Wat is alopecia areata precies?
• Wat zijn de symptomen van deze auto-immuunziekte?
• Genetische aandoening
• Allergieën
• Medicijngebruik en behandeling

Wat is alopecia areata precies?

Alopecia areata is een auto-immuunziekte waar zo'n 0,1 tot 0,2 procent van de bevolking last van heeft. Meestal komen de eerste verschijnselen in een vroege leeftijd naar boven. Het is een aandoening waarbij het lichaam zijn eigen cellen aanvalt omdat deze cellen onterecht als schadelijk bestempeld worden. De ziekte zorgt voor kale plekken op de hoofd. De plekken waar er haarverlies optreedt zijn meestal ovaal van vorm. De plekken komen in verschillende formaten voor. Wanneer de ziekte niet wordt behandeld, groeit het haar meestal na enkele maanden tot een jaar geheel vanzelf terug.

Wat zijn de symptomen van deze auto-immuunziekte?

Wanneer men last heeft van alopecia areata verliest men een deel van het hoofdhaar. Wanneer iemand al het haar verliest, spreekt men van alopecia totalis. Men spreekt van alopecia universalis als hiernaast ook de wenkbrauwen en wimpers verloren gaan. De haren die uitvallen zien er soms misvormd of afgebroken uit. Ze zijn zwakker dan gezonde haren en kunnen hierdoor gemakkelijker stuk gaan.

Genetische aandoening

Alopecia areata is een genetische aandoening. Dit betekent dat de ziekte erfelijk is. Er is namelijk een verhoogde kans op het krijgen van deze aandoening wanneer een familielid aan deze aandoening lijdt. Het is echter anno 2016 nog niet bekend welke genen er het meest betrokken zijn bij het ontstaan van alopecia areata. In 2010 hebben wetenschappers maar liefst 129 "SNP's" ontdekt die te maken hebben met deze ziekte. "SNP" staat voor single nucleotide polymorphism. Dit zijn mutaties in het menselijk genoom waardoor het genoom op deze plekken anders zijn dan bij de meeste mensen. Bij patiënten met alopecia areata zijn er meerdere genen die zo'n mutatie hebben. Onderzoekers hebben een vermoeden dat ijzer een rol speelt.

Allergieën

Er zijn allerlei factoren die het afweersysteem kunnen beïnvloeden. Een melkintolerantie kan bijvoorbeeld een signaal naar het afweersysteem geven. Hierdoor kan mogelijk het afweersysteem hierop reageren. Een glutenallergie kan óók een reactie teweegbrengen. Wetenschappers hebben echter tot heden (2016) nog geen verband weten te vinden tussen deze allergieën en alopecia areata. De mogelijke aanwijzingen die men heeft gevonden zijn niet door de algemene wetenschappelijke wereld erkend.

Medicijngebruik en behandeling

Alopecia areata is met de hedendaagse kennis nog niet te genezen. Er zijn echter wel diverse behandelingen die de symptomen tegengaan en waardoor de kans vergroot wordt dat het haar weer teruggroeit. Hierbij wordt er meestal gebruikgemaakt van zogenaamde corticosteroïden. Dit zijn hormonen die de extreme reactie van het afweersysteem onderdrukt. Het lichaam maakt dezelfde hormonen op een natuurlijke manier aan.

Het gebruik van lotions

Lotions met corticosteroïden kunnen ervoor zorgen dat de ontstekingsreactie verminderd wordt. De haarzakjes kunnen echter ontsteken wanneer het product veelvoudig gebruikt wordt. Dit betekent dat er rondom het aangetaste gebied puistjes kunnen ontstaan. Men kan er ook voor kiezen om de corticosteroïden als crème of zalf op de hoofdhuid te smeren.

Steroïde-injecties

Men kan gebruikmaken van steroïde-injecties wanneer lotions met corticosteroïden niet helpen. Deze injecties vinden plaats op de plekken waar het haar verdwenen is. De huid kan echter beschadigd raken wanneer er teveel injecties zijn geweest. De injecties zijn niet pijnlijk en werken vele malen effectiever dan bijvoorbeeld lotions of zalfjes.

Het toepassen van lichttherapie

Bij toepassing van lichttherapie wordt er gebruikgemaakt van ultraviolet licht. Het "nadeel" van lichttherapie is dat het minder effectief is wanneer er al haar is teruggegroeid. Hiernaast kan na veelvoudige behandelingen de huid beschadigd raken.

Topische immunotherapie

Meestal gaat men pas over naar topische immunotherapie wanneer andere behandelingen geen effect hebben. Omdat de behandeling vrij veel nadelen kan hebben, is deze behandeling niet bij alle dermatologen beschikbaar. Bij deze behandeling wordt namelijk door middel van een allergische reactie op de huid eczeem opgewekt. Hier kunnen de haarcellen op reageren waardoor er opnieuw haar begint te groeien.

Vitamines

Vitamines lijken over het algemeen niet te werken. Ondanks dat het (nog) niet wetenschappelijk is vastgesteld, lijkt er een verband te zijn tussen een vitamine D-tekort en alopecia areata. Vitamine D wordt aangemaakt door blootstelling aan zonlicht. Personen die een warm land bezocht hebben lijken sneller hun haar terug te krijgen. Vitamine D is een stof die mede bepalend is voor de algemene gezondheid van een persoon. Het versterkt namelijk het immuunsysteem.