Whiplash en nekklachten

Dikwijls staan er nieuwsberichten in de krant waarin vermeld wordt dat een persoon een auto-ongeluk heeft moeten bekopen met whiplash letsel. Een veelgebruikte term, die de laatste jaren in toenemende mate populair is. Niet alleen vanwege de ietwat vage omschrijving van deze aandoening, maar ook omdat er nogal wat mensen zijn die schadeclaims voor de whiplash proberen te eisen, niet zelden zonder positief resultaat. Maar wat is dit whiplash letsel nu precies?

Wat is een whiplash?

Mensen die een whiplash opgelopen hebben, waar dan ook, vertonen allemaal dezelfde overeenkomst: het hoofd en de nek hebben ten opzichte van de romp en elkaar een sterke slingerbeweging gemaakt. Dit wordt whiplash letsel genoemd.

De nek

De nek, een cruciaal en complex orgaan, is niet voorbereid op dergelijke krachtige botsingen. De nek heeft zeven wervels, 38 gewrichten en 22 paar spieren. Hierdoor is de nek erg gevoelig voor letsel. De functie van de nek en de ruggengraat is het ondersteunen van de schedel en het beschermen van de zenuwen. Daarnaast voorziet het de spieren van aanhechtingspunten.

Definitie van whiplash

De whiplash wordt door artsen officieel een cervicaal acceleratie-deceleratie letsel genoemd. Whiplash kan veroorzaakt worden door een kop-staartbotsing met de auto, maar ook zij-aanrijdingen en ongevallen tijdens bijvoorbeeld de sport kunnen mogelijke veroorzakers zijn. De klassieke definitie van whiplash stelt dat het letsel pas een whiplash genoemd mag worden wanneer de nek niet tegen iets aangebotst is, om onder andere een helder onderscheid met een hersenschudding te kunnen maken. De whiplash hoeft niet direct op te treden, in sommige gevallen is er sprake van een vertraagde of late whiplash.

Symptomen whiplash en whiplash klachten

Nekklachten worden als uitgangspunt genomen voor het diagnosticeren van een whiplash. Dit wordt soms samengevat als het whiplash syndroom. De nek is als uitgangspunt genomen omdat deze functiestoornissen van het bewegingsapparaat zijn en daarmee een betrouwbare maatstaf voor de ernst van de klachten. Vaak heeft men nek pijn. Je kan de vragenlijst whiplashklachten invullen om een indicatie te krijgen van de mate waarin je klachten typerend voor een whiplash zijn.

Overige kenmerkende whiplash symptomen:
VermoeidheidTemperatuurschommelingenAfwijkend slaap- en waakpatroon
Veranderd hartritmeOvermatige transpiratieOogklachten
SlikklachtenKaakgewrichtklachtenHormonale veranderingen
Gevoeligheid voor weersveranderingLabiliteitDepressiviteit
Cognitieve problemen (zoals spraak- en schrijfstoornissenHuidklachtenOnzekerheid

Classificatie whiplash

De Québec Task Force (QTF) heeft in 1995 een onderzoek gepresenteerd naar whiplash. Zij ontwikkelden een classificatiesysteem voor whiplash klachten. Dit systeem van de QTF wordt door vele artsen gehanteerd. Zij stellen de klachten als volgt voor:

ZwaarteKlachten
0Geen klachten over de nek, geen fysieke tekenen
1Nekklachten: pijn, gevoeligheid en stijfheid, geen fysieke tekenen
2Nekklachten en spier-skelettekenen
3Nekklachten en neurologische tekenen
4Nekklachten en fractuur of delocatie

Prognose whiplash

Door de klap die de whiplash veroorzaakt kunnen beschadigingen optreden aan het hoofd- en halsgebied. Deze beschadigingen kunnen blijvend zijn. Letsel dat veroorzaakt is door een whiplash zorgt in ongeveer 10 tot 40% van de slachtoffers voor chronische whiplash klachten. Deze betreffen onder meer nekpijn, stijfheid van de nek, hoofdpijn en cognitieve en psychologische beperkingen.

Behandeling whiplash

Een whiplash kan op verschillende manieren behandeld worden. De behandeling direct na en enige tijd na het ontstaan van de whiplash verschillen van elkaar.

Direct na de whiplash

Wanneer je na het ongeval of de aanrijding een bezoek brengt aan de huisarts zal deze je mogelijk doorverwijzen naar een ziekenhuis om röntgenfoto's te laten maken van de nek, om eventueel ander letsel uit te sluiten. De eerste dagen na het ongeval dient men de nek niet teveel te bewegen en te belasten. Over het algemeen hanteert men 10 uur strikte bedrust in de eerste 10 uren na het ongeval. Na 48 uur kan men de nek koelen met ijs. Warmte in nek dient de eerste 48 uur vermeden te worden.

Halskraag

Veel mensen met een wiplash krijgen een halskraag voorgeschreven, al begint deze minder populair te worden. De halskraag voorkomt dat men de nek teveel belast en de nekpijn iets afneemt. De halskraag dient niet te lang gedragen te worden omdat er verzwakking van de nek op kan treden waardoor de klachten verergeren.

Fysiotherapie

Enkele weken na het ontstaan van de whiplash kan begonnen worden met fysiotherapie of een andere vorm van bewegingstherapie. Tijdens deze behandelingen leert men spieren weer op de juiste manier gebruiken en worden pijnlijke spieren losgemaakt voor ontspanning. Fysiotherapie kan de ernst van de klachten sterk verminderen, mits juist toegepast.
© 2008 - 2024 Melod, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Whiplash en klachten op het werkWhiplash en klachten op het werkEen whiplash gaat gepaard met diverse klachten, waaronder met name nekklachten. Veel mensen ervaren na een whiplash dusd…
Hoofdpijn door nekklachtenHoofdpijn door nekklachtenAan het ontstaan van nekklachten kunnen allerlei oorzaken ontleend worden, zoals een ongeval waardoor een whiplash ontst…
Whiplash en de verzekeringWhiplash en de verzekeringEen van de moeilijkste en meest complexe terreinen van de verzekeringsmaatschappijen is de afdeling letsel schade. Men h…

Behandeling RSI: acupunctuurBehandeling RSI: acupunctuurSommige behandelingen voor RSI pakken slechts de symptomen aan. Acupunctuur doet meer. Acupunctuur kijkt ook naar het ve…
Reactie

A. M. Greven, 01-07-2010
Op 14 september 1982 hebben mijn vrouw en ik en twee van onze kinderen een ernstig auto-ongeluk gehad. Wij reden over een autosnelweg (vierbaansweg) met een snelheid van 120 km/uur en haalden in een lange bocht naar rechts een vrachtwagen in. Wij werden toen van achteren aangereden door een andere personenauto, waarvan de bestuurder verklaarde dat hij 195 km/uur reed. Hij had ons niet gezien. Van onze stoelen braken de rugleuningen af waardoor ik over mijn zoontje, die op de achterbank lag, heen viel. Dit zal hem bewaard hebben voor enig letsel. Onze dochter zat ik haar autostoeltje en had zo te zien ook geen letsel. Wel vonden we later glas in haar luier! De politie heeft de zaak destijds afgewerkt. Wij zijn per taxi naar huis gebracht. We hadden wel wat pijn in de nek maar verder viel het wel mee. De volgende dag echter konden we ons hoofd niet van het kussen optillen en moesten ons van bed laten rollen. We hadden beiden erg veel last van nekpijn en we konden ons hoofd niet bewegen. De huisarts vertelde dat de spieren in de nek verrekt waren en schreef ons pijnstillers voor. Na een poos werd de nek weer wat soepeler en de pijn verdween. Ik heb sinds die tijd echter wel concentratieproblemen en mijn vrouw en ik zijn sinds die tijd wel erg vergeetachtig geworden. Bij mij zijn het echte geheugenproblemen. Als wij een ander iets willen vertellen hebben we het verhaal wel in ons hoofd maar het komt er soms niet uit.
Wij hebben ons aangeleerd om alles op te schrijven en van dag tot dag via onze agenda te leven. Als ik b.v. iets op de computer wil doen en hem opgestart heb weet ik vaak niet meer wat ik wilde doen. Ik moet alles opschrijven.
Ook heb ik last gekregen van mijn evenwicht. De huisarts dacht dat het de ziekte van meniere was en gaf daar pilletjes voor, maar die hielpen niet. Na maanden trok het weer wat weg maar helemaal weg is het eigenlijk nooit geweest.
Ik ben een echte doener en kan niet tegen stilzitten maar als ik ergens aan begin breekt het me vaak bij de handen af en wil het gewoon niet. Dat maakt me soms wat depressief terwijl ik altijd een erg positief en opgewekt persoon was.

Ik vertel u dit hele verhaal omdat ik nu grote problemen heb. Ik ben nu 58 jaar en heb 37 jaar als hoofdagent bij de politie gewerkt. Tijdens een verkeerscontrole in 2006 heb ik van twee mensen boetegelden (euro 241,00) ontvangen en heb dit in de binnenjas van mijn dienstjas gedaan. Later aan het bureau heb ik het vergeten te verwerken. De dienstjas is thuis in een zolderkast gehangen omdat het zomer was en de jas de eerste tijd niet meer nodig was.

Aan het bureau kwamen enige weken later de uitgeschreven bonnen op tafel en toen was het geld weg. Ik had geen idee waar het was gebleven. Daarop werd er gezegd dat ik fraude had gepleegd en het geld voor mij zelf had gehouden. Ik wist wel zeker dat dit niet zo was maar kon er niet tegen praten. Er werd proces-verbaal opgemaakt en ik werd geschorst. Na enkele maanden ging ik nogmaals in huis op zoek naar het geld. Een vriend van mij tipte mij erop of ik alle kleding wel goed had nagezien. Zo kwam ik bij de jas in de zolderkast en trof het geld weer aan. Op dat moment kwam onze diaken van de kerk langs en ik vertelde hem dat ik het geld weer had gevonden. Hij vertelde dat ik het direkt aan de politie moest vertellen. Natuurlijk heb ik dat gedaan maar wat ik al vreesde: ze geloofden me niet. Er was niemand bij geweest dat ik het terug vond dus geloofden ze het niet. Ik moest voor de politierechter komen en die geloofde mij ook niet en veroordeelde mij tot 80 uur dienstverlening. Ik was inmiddels ontslagen. Ik ben in hoger beroep gegaan bij het gerechtshof in Leeuwarden waar ik direkt werd vrijgesproken. De advocaat-generaal ( de officier van justitie dus) eiste zelfs vrijspraak want zij vond dat bewezen was dat ik geen fraude had gepleegd maar dat er sprake was van een administratieve slordigheid. Dit heb ik ook altijd al gezegd. De drie rechters waren hier ook van overtuigd en ik werd direkt vrijgesproken. Ze veegden de ontslaggronden van de politie van tafel. Normaal moet je 14 dagen op de uitspraak wachten maar dit lag zo duidelijk, vertelde de voorzitter van de rechters, dat ze gelijk uitspraak deden.
De politie wilde echter van niets weten en zeiden dat zij dachten dat ik toch fraude had gepleegd. Ze namen de uitspraak van de rechter niet over. Er is al heel wat briefwisseling tussen de politie en mij geweest maar je loopt gewoon met het hoofd tegen een muur.

Ik heb nog twee jaar gewerkt bij een callcenter. Echter op een dag stond ik in Groningen in een winkel en werd ik erg duizelig. Dus even gaan zitten maar het werd niet beter. De ambulancebroeder kon niets vinden maar zag wel aan mijn ogen dat het niet goed was en bracht mij met de ambulance naar het UMCG in Groningen. Daar onderzocht een neuroloog mij en constateerde dat ik BPPD had. Daar had ik nog nooit van gehoord maar het blijkt dat je dan heel erg duizelig wordt. Ik sta er sinds die tijd mee op en tot plm. 17.00 uur ben ik echt duizelig. Na 17.00 uur trekt het weg en ben ik erg vermoeid en heb een kater-gevoel.

Ik ben bij een fysiotherapeute geweest die mij bepaalde oefeningen aanleerde. Maar die helpen niet. Nu moet ik 22 juli weer naar de neuroloog. Ik wil er ook met hem/haar over spreken of dit misschien nog van die aanrijding kan komen.
Graag verneem ik van u of u hier ook iets van kunt zeggen.
Kan het zijn dat mijn vergeetachtigheid (geheugenproblemen) en die duizeligheid (BPPD) veroorzaakt worden door die aanrijding uit 1982? Is het mogelijk dat mijn vrouw en ik hierbij een whiplash hebben opgelopen wat deze problemen tot gevolg heeft? Graag hoor ik hieromtrent van u.

met een hartelijke groet van
Aldré Greven Reactie infoteur, 01-07-2010
Ten eerste: wat een verschrikkelijk naar verhaal en wat heeft u vervelende dingen meegemaakt!
Ten tweede: 20 jaar geleden was er nog helemaal niet zo veel bekend over whiplash. Pas de laatste jaren komt er steeds meer aandacht voor de preventie en behandeling van whiplash. Op basis van uw verhaal is het heel goed mogelijk dat u destijds een whiplash opgelopen hebt. Of uw klachten daar nu nog vandaan komen durf ik niet te zeggen. Maar ik raad u zeker aan dit met de neuroloog te bespreken.

Melod (654 artikelen)
Laatste update: 29-09-2009
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Ziekten
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.