Helpen kakkerlakken de ziekenhuisbacterie bestrijden?

Kakkerlakken zijn niet de meest geliefde insectensoort en heb je ze in huis schort er iets met de hygiëne. Toch blijken ze stoffen te bezitten die de mens kunnen van pas komen bij de bestrijding van de ziekenhuisbacterie.

De gevaren van te veel antibiotica

De eerste resistente bacteriën ontdekte men in 1940 kort na de massale verspreiding van antibiotica. Door het vaak ondoordachte gebruik ervan werd de verspreiding nog in de hand gewerkt en daardoor ontwikkelden zich bacteriën die steeds resistenter werden. Om de mutaties van deze bacteriën te onderdrukken had men steeds zwaardere antibiotica nodig, wat ook meer uitgesproken bijwerkingen tot gevolg had. Recent ontwikkelden zich bacteriën die zo resistent zijn geworden dat zelfs de laatste generatie antibiotica niet sterk genoeg zijn om ze te doden zodat deze multiresistente (MRSA) bacteriën een groot probleem in de ziekenhuizen worden. Patiënten die al met een verminderde afweer te maken krijgen kunnen immers zware infecties oplopen met een dodelijke afloop tot gevolg.

De werking van antibiotica

Er is dus een hoge nood aan andere medicijnen die verder gaan dan de antibiotica. Antibiotica zijn geneesmiddelen die de verspreiding van de MRSA-bacteriën weliswaar tegengaan, maar er slechts een beperkt aantal kunnen doden, zodat de mogelijkheid bestaat dat de overblijvende bacteriën nog meer resistentie ontwikkelen. Daarenboven zorgen antibiotica voor bijwerkingen zoals kan op nierfalen of onherstelbare gehoorschade.

Het geheim van de kakkerlak

Wetenschapsman Simon Lee van de universiteit van Nottingham stelde zich de vraag hoe het kwam dat kakkerlakken, die toch bekend staan om te overleven in bijzonder onhygiënische omstandigheden en zo moeilijk te bestrijden zijn, geen hinder ondervinden van hun contact met allerlei soorten micro-organismen. Hij kwam tot een merkwaardige vaststelling: kakkerlakken zouden negen soorten molecullen in de hersenen meedragen die de MRSA-bacteriën zouden kunnen bestrijden. In tegenstelling tot antibiotica zouden deze tot 99% van de resistente bacteriën elimineren en geen bijwerkingen hebben noch schade aan het menselijk weefsel kunnen toebrengen.

Een werk van lange adem

Toch is een mogelijk geneesmiddel nog niet voor morgen. De onderzoeker heeft slechts de feiten geconstateerd en is nog niet zo ver om te weten hoe de stof precies werkt, noch is hij en zijn team erin geslaagd ze te isoleren zodat ze aan proefdieren en/of mensen zou kunnen worden toegediend. Verder onderzoek dringt zich op om zo snel mogelijk tot een doeltreffend medicijn te komen. De nood is hoog, maar de hoop is gewettigd.